"IAEA đã nhận được các báo cáo về thiệt hại tại đập Kakhovka", cơ quan này viết trên Twitter. "Các chuyên gia của IAEA tại Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye đang theo dõi chặt chẽ tình hình; không có rủi ro hạt nhân tức thời nào tại nhà máy".
Đập Nova Kakhovka ở Vùng Kherson đóng vai trò cung cấp nước cho phần lớn miền đông nam Ukraine, bao gồm cả nhà máy hạt nhân Zaporozhye - nằm ở thượng nguồn và chịu sự kiểm soát của Nga. Nước từ hồ chứa Kakhovka được sử dụng trong hệ thống làm mát của Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye.
Cơ quan hạt nhân Ukraine - Energoatom cho biết việc phá hủy con đập có thể gây hậu quả tiêu cực cho nhà máy hạt nhân, nhưng tình hình đang được kiểm soát.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye. Ảnh: Reuters
Công ty sản xuất thủy điện chính của Ukraine Ukrhydroenergo nói rằng đập Nova Kakhovka và nhà máy thủy điện "đã bị phá hủy hoàn toàn do vụ nổ phòng máy từ bên trong". Ukrhydroenergo nhận định nhà máy "không thể phục hồi" và cáo buộc "lực lượng Nga đã cho nổ tung" con đập trong đêm.
Trong khi đó, phía Nga cáo buộc quân đội Ukraine đã tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào nhà máy thủy điện Kakhovka, có lẽ là từ các hệ thống tên lửa phóng loạt Olkha. Vụ pháo kích đã phá hủy các van thủy lực gây ra tình trạng xả nước không kiểm soát được.
Cùng ngày, Thị trưởng Novaya Kakhovka - Vladimir Leontyev nói với các phóng viên rằng lực lượng Ukraine đang tiếp tục pháo kích thành phố.
Đập Nova Kakhovka. Ảnh: Maxar
Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho biết việc đập Nova Kakhovka bị phá hủy "có nguy cơ gây ra thảm họa môi trường" cho miền nam nước này.
"Thế giới phải đáp trả. Ngay lập tức. Nhưng không chỉ bằng lời nói, mà bằng hành động", ông Shmyhal nói.
Thủ tướng Shmyhal cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã triệu tập một cuộc họp của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia. Một cuộc họp khác về an toàn môi trường và ứng phó khẩn cấp sẽ được tổ chức sau đó.
Ông Shmyhal nói rằng các nhà chức trách đang "đánh giá tác động môi trường và mối đe dọa" đối với nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye, nằm ở thượng nguồn.
“Do không được tiếp cận với nhà máy nên việc đánh giá như vậy rất khó khăn”, ông Shmyhal nói đồng thời cho biết Nga “phải ngay lập tức rút khỏi” nhà máy để “tránh thảm họa tiếp theo”.
Ông Shmyhal nói thêm rằng cư dân của các khu vực bị ngập lụt đang được sơ tán, với các hoạt động "đang được tiến hành từ quận Ostriv ở thành phố Kherson." Ông cho biết các chuyến tàu sơ tán đến thành phố phía nam Mykolaiv cũng đang được sắp xếp.
Ảnh: Maxar
Trong một tuyên bố video được đăng trên Telegram, Oleksandr Prokudin - người đứng đầu chính quyền quân sự khu vực Kherson do Ukraine bổ nhiệm - cho biết nước "sẽ chạm đến mức nguy hiểm" trong vài giờ nữa. Ông Prokudin nói rằng các cuộc sơ tán trong “khu vực nguy hiểm” xung quanh con đập đã bắt đầu và kêu gọi người dân: "Rời đi ngay lập tức."
Trong khi đó, Andrey Alekseenko – quan chức do Nga bổ nhiệm ở Kherson nói trên Telegram rằng “không có mối đe dọa nào đối với cuộc sống của người dân", đồng thời cho biết các nhân viên của Bộ Tình trạng Khẩn cấp đang theo dõi mực nước sông.
"Nếu cần thiết, chúng tôi sẵn sàng sơ tán cư dân của các làng ven sông, xe buýt đã sẵn sàng", ông nói.
Vùng Kherson đã bỏ phiếu sáp nhập Nga hồi tháng 10/2022, nhưng Ukraine không công nhận. Quân đội Nga hiện chưa kiểm soát toàn bộ Vùng Kherson.
Vị trí đập Nova Kakhovka. Đồ họa: DW