Chiến tích rực rỡ của nhan sắc Việt tại các đấu trường quốc tế trong năm 2018 vẫn đang kéo dài những dư âm đẹp đẽ.
Ba cái tên Hương Giang, Phương Khánh và H'Hen Niê thực sự làm nên hiện tượng, thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng. Nhưng trên tất cả, họ đã tác động mạnh mẽ tới cách nhìn về cái đẹp từ các "nhà thầu nhan sắc" lẫn dư luận.
Trong ba thập kỉ liên tiếp, kể từ cuối thập niên 80, Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có nhiều cuộc thi hoa hậu nhất thế giới. Phong trào đi thi hoa hậu có lẽ chỉ xếp sau đá bóng và làm thơ.
Trong từng ấy thời gian, người Việt vẫn duy trì một khung mẫu có sẵn về cái đẹp: đó là da trắng tóc dài, vóc dáng mảnh mai, cười duyên nói khẽ.
Mặc dù BTC nào cũng tuyên bố đề cao giá trị Chân - Thiện - Mỹ, nhưng về bản chất, rất hiếm cuộc thi khai thác yếu tố nhân văn ở thí sinh. Cái đẹp bề ngoài theo chuẩn vẫn được ưu tiên hàng đầu. Ngay cả cái đẹp trí tuệ cũng được đo bằng bằng cấp.
Tại cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 1992, Hà Kiều Anh nhận được câu hỏi: "Em nghĩ thế nào về câu tục ngữ Cái nết đánh chết cái đẹp?".
Cô gái 16 tuổi khi đó tự tin phát biểu: "Cái nết không nên đánh chết cái đẹp" và giành được vương miện. Quan điểm hiện đại về cái đẹp, tôn sùng cái đẹp bề ngoài đã tạo nên một bức tranh nhan sắc đúng chuẩn câu tục ngữ "chế": Cái đẹp đè bẹp cái nết.
Nhưng năm 2018 này, điều ấy đã thay đổi.
Sau thành tích vang dội của H'Hen Niê, nhiều người cho rằng thời của các người đẹp da nâu tóc tém đã đến. Thậm chí họ còn bình luận cứ cô nào ở trong nước bị chê xấu thì ra nước ngoài lại được khen ngợi. Ý muốn nói vẻ đẹp da trắng tóc dài đã lỗi thời.
Nhưng trên thực tế, da nâu tóc tém không phải lý do khiến H'Hen Niê lọt Top 5 Miss Universe. Cũng như Tân Hoa hậu Trái đất 2018 Nguyễn Phương Khánh và Đương kim Hoa hậu Chuyển giới quốc tế 2018 Nguyễn Hương Giang đều da trắng, tóc dài.
Cái đẹp đích thực vốn không bao giờ lỗi mốt, không lúc nào hết thời. Đó là cái đẹp tỏa ra từ bên trong: cái đẹp của trí tuệ, của nghị lực, của sự lương thiện, của nền tảng yêu thương.
Đó mới là điểm mạnh chủ chốt khiến cho H'Hen Niê trở thành hiện tượng toàn cầu, khiến cho Hương Giang và Phương Khánh giành được chiếc vương miện danh giá. Thành công của họ tại quốc tế đã định vị nhan sắc thời đại mới tại Việt Nam.
Trí tuệ tạo nên sự khác biệt
Có một điểm chung rất dễ nhận dạng ở ba cô gái Hương Giang, Phương Khánh và H'Hen Niê, đó là trí tuệ mà số đông phải nể phục.
Thứ trí tuệ không xuất phát từ địa vị xã hội, không nằm ở bằng cấp, không mang mùi vị ở các lò đào tạo chuyên nghiệp. Thứ trí tuệ trời cho được tôi rèn trong nghịch cảnh với những nỗ lực nội tại lớn lao mà thành.
H'Hen Niê, cô gái Ê Đê sinh ra và trưởng thành ở buôn làng Ê Đê thuần chủng tại Tây Nguyên. Khi đặt chân tới Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam, cô nói tiếng Việt còn không sõi, vốn từ ít ỏi, chỉ đủ giao tiếp thông thường.
Cô tốt nghiệp một trường Cao đẳng không có tên tuổi. Nhưng khi cô trò chuyện, dù với bất kì ai, tư chất sáng ngời của cô không một Hoa hậu nào sánh bằng.
H'Hen Niê có thể không có sự hiểu biết xã hội sâu rộng, nhưng cô sở hữu sự hiểu biết sâu sắc và thuần khiết về con người và cuộc sống: đó là lòng biết ơn, là lòng lạc quan, là sự bao dung, là sự cho đi...
Những điều rất giản dị nhưng biểu thị mạnh mẽ cho một trí tuệ vượt lên trên số đông. Cũng nhờ sự hiểu biết ấy mà H'Hen Niê đã vượt qua những năm tháng sinh viên nghèo khó, vượt qua cả những áp lực ghê gớm của chiếc vương miện Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam trong một xã hội nhiều định kiến.
Tờ Epoch Times thậm chí còn tung hô H'Hen Niê là "người phụ nữ hoàn hảo": "Chúng ta vẫn nghĩ không bao giờ có một người phụ nữ hoàn hảo hội tụ cả nhan sắc, trí tuệ và tâm hồn cao thượng. Nhưng người phụ nữ đó đã xuất hiện."
Hoa hậu Chuyển giới quốc tế Hương Giang, ngay từ khi chưa tham gia sân chơi nhan sắc, đã là một ngôi sao showbiz nổi tiếng thông minh.
Tư duy nhanh nhạy, sắc bén, khả năng hoạt ngôn đã khiến Hương Giang trở nên khác biệt trong làng giải trí dù tài năng ca hát của cô ít được thừa nhận bởi giới chuyên môn.
Tại Miss International Queen 2018, Hương Giang không phải cô gái đẹp nhất nhưng lại là thí sinh nổi bật nhất. Đại diện Việt Nam thể hiện sự tự tin, sự am hiểu sâu rộng các vấn đề xã hội và tư duy phân tích sắc sảo trong các cuộc phỏng vấn với BTC và truyền thông.
Công chúng nhận ra ở Hương Giang những phẩm chất thiết yếu của một Hoa hậu, người có nhiệm vụ kết nối và truyền cảm hứng trong các hoạt động xã hội cộng đồng.
Phương Khánh cũng là một trường hợp tương tự. Bỏ qua những nghi vấn đồn thổi mua giải, Phương Khánh thực sự gây được thiện cảm nhờ trí tuệ của mình.
Cô sinh viên của trường Đại học Curtin Singapore - một trong những trường công lập được xếp vào hàng Top của thế giới - đi thi không kèn không trống nhưng đã mang về ngôi vị danh hiệu Hoa hậu Trái đất đầu tiên cho Việt Nam.
Cô giỏi tiếng Anh song hẳn nhiên không thể giỏi hơn các thí sinh Philippines hay Thái Lan. Cô có ngoại hình đẹp song không nổi bật hơn các thí sinh Âu Mỹ. Điểm làm cô trở nên khác biệt lại là phong thái thanh lịch, duyên dáng và tự tin khi trao đổi với truyền thông, dù bản thân chưa bao giờ có kinh nghiệm.
Ngoại trừ Phương Khánh, H'Hien Niê và Hương Giang không có học vấn cao. Nhưng hoàn cảnh riêng tôi luyện cho cả ba cô gái một vốn sống dày dặn mà không trường lớp nào dạy được.
H'Hen Niê rời buôn làng, chống lại tục tảo hôn để theo đuổi con đường học hành, phải đi làm đủ nghề chân tay để mưu sinh. Hương Giang vật lộn với sự cay nghiệt của số phận để trở thành một cô gái đích thực.
Phương Khánh bươn trải với cuộc sống khi chỉ 14, 15 tuổi vì cha mẹ ly hôn. Cả ba sớm đã tự lập, tự quyết định và thu xếp cuộc sống của chính mình. Trên tất cả, giữa nhiều trắc trở, họ vẫn giữ được niềm tin vào bản thân.
Người hâm mộ không bao giờ quên những phát biểu của Hương Giang sau khi đăng quang Hoa hậu Chuyển giới quốc tế: "Tôi cảm thấy mình là một người phụ nữ rất… đàn ông. Khi trở thành phụ nữ, tôi không cố gồng mình đan len, mặc váy để là một tiểu thư.
Tôi vẫn vận động, thậm chí chiến thắng những chương trình về vận động, tôi đi khắp mọi nơi, không ngại những việc nặng nhọc, không sợ tay mình lên bắp, không sợ để mặt mộc trước công chúng…
Tôi sẽ làm hết với cá tính của mình, vì bản thân tôi cho rằng khi sinh ra mình đã là con gái, nên không cần cố gắng gồng gánh một điều gì đó để được là con gái."
Để có được bản lĩnh vững vàng đó, ngoài nghị lực sống, Hương Giang cũng như H'Hen Niê và Phương Khánh còn có một bệ đỡ tinh thần vững chắc là tình yêu thương trọn vẹn từ gia đình.
Tình yêu thương tạo nên bản lĩnh
Trong các cuộc trò chuyện của H'Hen Niê, cô rất hay nhắc về mẹ của mình. Một bà mẹ Ê Đê không biết chữ, không biết nói tiếng Kinh, chưa từng đi đâu xa khỏi buôn làng. Phụ nữ Ê Đê kết hôn rất sớm, nên bà Y Ngơn cũng hết lòng khuyên H'Hen ở nhà lấy chồng sau khi học xong cấp 2.
Nhưng bà đã không ép buộc con gái mình bằng mọi giá. Khi H'Hen quyết tâm xuống TP.HCM theo đuổi học hành, bà đã đồng ý chiều con. Dù 2 triệu mỗi tháng chu cấp cho con là một con số rất lớn với kinh tế gia đình.
H'Hen Niê kể, tiễn con xuống Sài Gòn, mẹ cô chỉ dặn: "Đừng bao giờ làm điều xấu với ai". Ngay cả việc H'Hen quyết định đem toàn bộ số tiền thưởng hơn 1 tỷ đồng đi làm từ thiện cũng là làm theo lời khuyên của mẹ: "Cái gì được người ta cho thì nên đem đi cho người khác". Không có bà mẹ Ê Đê hồn hậu đó đã không có một H'Hen Niê của ngày hôm nay.
Hương Giang cũng nhiều lần chia sẻ về sự yêu thương vô tận mà mẹ dành cho cô. Dù đau đớn khi đứa con trai duy nhất của mình chuyển giới, bà vẫn âm thầm lặng lẽ ủng hộ cho con.
Chính tay bà chăm sóc từng vết thương trên người Hương Giang, động viên con gái vượt qua những khủng hoảng sau phẫu thuật chuyển giới để tự tin bước chân ra ngoài với diện mạo mới.
Ngày Hương Giang đi thi Hoa hậu, bố cô - người đàn ông từng không thể chấp nhận sự thực về con đã quyết định sang Thái Lan ủng hộ cho con đêm chung kết. Ông nghĩ mình đã vắng mặt trong ngày con lên bàn phẫu thuật thì không thể tiếp tục vắng mặt trong ngày trọng đại này.
Đêm hôm đó, Hương Giang đăng quang. Người hạnh phúc nhất chính là cha của cô. Việc đầu tiên ông làm sau đó là đưa con về quê nội thắp hương Tổ tiên, ra mắt họ hàng. Ông đã cởi bỏ nỗi tự ti cuối cùng của con gái, đó là được dòng họ thừa nhận.
Phương Khánh trưởng thành trong sự thiếu thốn hơi ấm cha mẹ. Ở tuổi 14, cô chỉ có một điểm tựa là anh trai. Mẹ ở Pháp, bố đi bước nữa, chỉ có anh trai là người chăm sóc và lo lắng cho Phương Khánh mỗi ngày. Nhưng cô gái nhỏ không cô độc. Nhờ có anh trai tháo vát, Phương Khánh được học hành chu đáo.
Bố và mẹ cô vẫn thường xuyên liên lạc để động viên con. Ngày Phương Khánh lên đường du học, bố cô chở cô vào thị trấn, mua cho cô trọn bộ truyện tranh Doraemon mà cô yêu thích ở một tiệm sách cũ.
Đêm chung kết, mẹ cô cũng bay từ Pháp về Philippines để ủng hộ tinh thần. Gương mặt hạnh phúc đầy nước mắt của mẹ Hoa hậu khiến người hâm mộ không khỏi nghẹn ngào.
Nếu có điều gì đó đủ khả năng nuôi dưỡng tinh thần, giúp H'Hen Niê, Hương Giang và Phương Khánh trở thành những cô gái mạnh mẽ, lạc quan, tự tin vào bản thân, vững vàng trước cuộc đời và khác biệt giữa đám đông, thì đó chính là tình yêu mà họ nhận được từ những người ruột thịt.
Và nếu có một sự thay đổi trong việc lựa chọn Hoa hậu tại các cuộc thi nhan sắc trong nước, thì vấn đề không nằm ở mái tóc màu da, mà chính là ở vẻ đẹp ngời sáng của tâm hồn.