SOHA NEWS
Trả lời đài phát thanh dzBB, trung tướng Cirilito Sobejana - tư lệnh Bộ chỉ huy Miền Tây Mindanao (Westmincom), cho rằng ban lãnh đạo Trung Quốc đã chỉ đạo hải quân nước này chấm dứt các vụ tàu chiến PLA di chuyển qua eo biển Sibutu, tỉnh Tawi-Tawi, Philippines mà không thông báo cho giới chức Manila. Vụ việc gần đây nhất được Philippines ghi nhận là vào ngày 4/8.
Sobejana cho biết, tàu thuyền nước ngoài được phép lưu thông vô hại qua eo biển Sibutu, và hải quân Philippines chỉ liên lạc với các tàu để kiểm tra những vấn đề có thể gặp phải như cướp biển.
"Trách nhiệm của chúng tôi là bảo đảm hành trình an toàn của họ, với giá trị hàng hóa khoảng 51 tỉ USD lưu chuyển qua tuyến đường biển này mỗi năm. Việc chúng tôi bảo đảm họ được an toàn, an ninh khi đi qua [eo Sibutu] là hợp lý," ông nói, khẳng định quân đội Philippines không ngăn chặn bất kỳ tàu thuyền tư nhân nào đi qua vùng biển của họ.
Ban lãnh đạo Trung Quốc đã ghi nhận?
Đề cập đến tàu chiến nước ngoài, ông Sobejana cho hay việc các tàu này chủ động phối hợp và có được chấp thuận ngoại giao trong việc lưu thông sẽ là "cử chỉ tôn trọng" đối với Manila.
"Điều này chỉ là để chúng tôi nắm được thông tin và không bị báo động bởi sự hiện diện của các chiến hạm nước ngoài trong lãnh hải của chúng tôi," ông giải thích.
Đối với việc các chiến hạm hải quân Trung Quốc đi qua eo Sibutu, tướng Sobejana nói, điều đáng lo ngại là trên thực tế họ đã tắt hệ thống nhận diện tự động (AIS) và từ chối trao đổi khi được liên lạc trong một số trường hợp "lưu thông vô hại" kể từ tháng 2.
Sobejana nêu, các tiếp cận ngoại giao của chính phủ Philippines với Trung Quốc những ngày qua dường như đã phát huy tác dụng, khi nước này không phát hiện thêm sự cố tương tự nào kể từ mùng 4/8.
"Ban lãnh đạo Trung Quốc đã nắm thông tin. Tôi chắc rằng họ cũng biết được các vụ xâm nhập này, và kể từ ngày 4/8 thì không có dấu hiệu gì [tàu chiến Trung Quốc đi qua vùng biển Philippines]," ông cho biết. "Tôi nghĩ là ban lãnh đạo Trung Quốc đã ra chỉ thị cho hải quân không di chuyển qua vùng biển của chúng tôi mà không có sự cho phép hoặc thông báo trước."
Tàu trinh sát mang cờ Trung Quốc được quân đội Philippines phát hiện trong EEZ ngày 4/8
13 sự vụ được ghi lại
Căng thẳng ngoại giao với Bắc Kinh nổi lên sau khi Bộ trưởng quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana tuyên bố quân đội nước này ghi nhận 4 vụ tàu chiến Trung Quốc bí mật đi vào vùng biển của Philippines.
Đại sứ Trung Quốc tại Manila Triệu Giám Hoa đã xác nhận một số vụ lưu thông của hải quân kể từ tháng 2. Ông Lorenzana nói các hành trình bí mật này không vi phạm luật, nhưng "không tuân theo phép tắc lịch sự thông thường".
Ngay cả sau khi ông Triệu đưa ra cam kết điều chỉnh hành vi, tư lệnh Westmincom vẫn ghi nhận ít nhất 5 vụ chiến hạm Trung Quốc đi qua eo Sibutu: Một vụ với 4 tàu đi qua vào ngày 2/7, và vụ thứ hai với 1 tàu vào ngày 4/8.
Theo lời ông Sobejana, khi các tàu chiến Trung Quốc nhận thấy tàu tuần duyên cùng hải quân Philippines xuất hiện thì "Họ lập tức né tránh khỏi khu vực và đi ra khỏi lãnh thổ chúng tôi".
Theo tờ Philippine Inquirer, cơ quan quốc phòng Philippines đã ghi lại 13 trường hợp lưu thông không thông báo của các tàu chiến Trung Quốc qua vùng biển nước này kể từ tháng 2, trong đó có 9 vụ đi qua eo Sibutu và 4 vụ đi qua eo Balabac.
Tổng thống Rodrigo Duterte đã yêu cầu toàn bộ tàu thuyền nước ngoài di chuyển qua vùng biển Philippines phải "thông báo và được chấp thuận từ nhà chức trách có thẩm quyền, trước khi lưu thông".
Duterte nói ông sẽ nêu vấn đề tàu Trung Quốc xâm nhập vùng biển Philippines với chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến công du Trung Quốc ngày 28/8 tới.
Các thông báo của Ngoại trưởng Teodoro Locsin Jr trên Twitter cho thấy, tính đến ngày 19/8, Bộ ngoại giao Philippines đã gửi ít nhất hai công hàm để phản đối Trung Quốc trong các vụ tàu chiến đi vào vùng biển nước này.