Khoảng 50% nước đổ về lưu vực sông Hồng phụ thuộc vào phía Trung Quốc
Trước tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp trên lưu vực sông Hồng, để quyết định chỉ đạo vận hành hồ Sơn La, Hòa Bình, ngày 28/9, tại Hà Nội Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT tổ chức cuộc họp khẩn cấp đề bàn phương án vận hành liên hồ chứa tại khu vực này.
Theo số liệu từ Văn phòng Ban Chỉ đạo TƯ về PCTT, vào lúc 9h ngày 28/9 mực nước hồ Sơn La là 215,39 m (mực nước dâng bình thường là 215,00 m), mực nước hồ Hoà Bình là 116,19 m (mực nước dâng bình thường là 117,00 m).
Toàn cảnh cuộc họp.
Theo điều 11 - Quyết định về vận hành đảm bảo an toàn công trình (Quyết định số 740/QĐ-TTg ngày 17/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ) và mục 2 Quy định về việc vận hành đảm bảo an toàn công trình thuỷ điện Sơn La, khi mực nước hồ Sơn La đã ở cao trình 217,2 m mà theo dự báo lũ sông Đà vẫn tiếp tục lên, mực nước hồ có thể vượt cao trình 217,5 thì phải bắt đầu chế độ vận hành đảm bảo an toàn công trình; mở dần hoặc mở liên tiếp các cửa xả đáy, xả mặt, các cửa lấy nước để khi mặt nước hồ đạt 217,5 m thì toàn bộ các cửa xả đáy, xả mặt, các cửa lấy nước vào tua bin đã được mở hết.
Mục 3 (Điều 11) Quy định vận hành đảm bảo an toàn hồ thuỷ điện Hoà Bình thì khi mực nước hồ Hoà Bình ở cao trình 117 m mà theo dự báo lũ đến hồ vẫn tiếp tục tăng, mực nước hồ có thể vượt cao trình 117,3 m thì phải bắt đầu chế độ vận hành đảm bảo an toàn công trình; mở dần hoặc mở liên tiếp các cửa xả đáy; xả mặt để khi mực nước hồ đạt cao trình 117,3 m thì toàn bộ các cửa xả đáy, xả mặt, các cửa lấy nước vào tua bin đã được mở hết.
Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia Vũ Đức Long
Theo Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia Vũ Đức Long, từ ngày 28/9 - 4/10 mưa vẫn diễn ra trên khu vực Bắc Bộ (chủ yếu là mưa rào và dông). Từ ngày 5/10, sẽ xuất hiện không khí lạnh và gây mưa ở Bắc Bộ (cụ thể từ ngày 4-5/10 lượng mưa từ 50-100 mm, từ ngày 6-12/10 lượng mưa từ 100-250 mm và có thể có nơi còn cao hơn). Từ ngày 12 đến cuối tháng 10 do không khí lạnh suy yếu, lượng mưa ở Bắc Bộ giảm ở mức 40-70 mm...
"Lưu lượng dòng chảy về các hồ chứa thuỷ điện thượng nguồn lưu vực sông Hồng từ ngày 28/9-3/10 trung bình vào khoảng 3.400 m3/s, từ ngày 4-10/10 trung bình khoảng 2.900 m3/s. Từ nay đến 3/10, lưu lượng dòng chảy về hồ Lai Châu 1600 – 1800 m3, lượng nước đổ về phụ thuộc lưu lượng nước xả từ phía Trung Quốc về, chiếm khoảng 50%. Hồ Sơn La giảm lưu lượng nước về (dao động ở 3400m3), từ ngày 4 -5/10 tăng trở lại. Hồ Tuyên Quang về khoảng 1200m3. Cuối tháng 10, có khả năng xuất hiện 1 -2 lũ nhỏ, tuy nhiên tổng lưu lượng có xu hướng giảm. Lưu lượng nước ở các hồ chứa đều ở mực xấp xỉ và cao hơn trung bình nhiều năm”, ông Long cho biết thêm.
Ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN)
Đề xuất tích nước để sản xuất điện
Ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) cho biết: “Mực nước ở hồ thủy điện Sơn La và Hòa Bình đang ở mức an toàn. Nếu xả nước từ hồ Sơn La thì hồ Hòa Bình phải xả theo. Để tối ưu nguồn nước đảm bảo phát điện, tích nước mùa khô chúng tôi đề xuất hồ Sơn La giữ nước ở khoảng mực 215 - 217,83m (hoàn toàn đảm bảo an toàn công trình). Vì, theo dự báo lưu lượng nước về các hồ này có xu hướng giảm xuống trong thời gian sắp tới”.
Tại cuộc họp, Giám đốc hồ thuỷ điện Sơn La Khương Thế Anh, hiện tại hồ thủy điện Sơn La vẫn đang ở trạng thái an toàn, đồng thời đồng ý với quan điểm của các đơn vị tư vấn là chưa xả nước ngay và mong muốn giữ nước ở khoảng mực 215 - 217,83m.
Phát biểu tại cuộc họp, Trưởng phòng nước mặt (Cục Quản lý tài nguyên nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường) Ngô Mạnh Hà cho biết, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cần tính toán rõ xem mức nước cao nhất cho phép tại các hồ thuỷ điện Sơn La, Hoà Bình cụ thể là bao nhiêu, đến mức nào thì phải xả...để đảm bảo an toàn công trình và hạ du.
Trưởng phòng nước mặt (Cục Quản lý tài nguyên nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường) Ngô Mạnh Hà
GS.TS Trần Đình Hoàn - Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam cho biết: “Hiện nay hồ Sơn La hồ Hòa Bình vẫn đang đảm bảo an toàn. Phải theo dõi sát, nhất là lũ muộn có thể xảy ra. Xem xét kĩ phương án xả lũ, hiện tại giữ nguyên, tiếp tục theo dõi. Nếu mực nước tiếp tục tăng nhanh thì nên xả một cửa đáy ở hồ Sơn La, sau 1 -2 tiếng xả 1 cửa đáy ở hồ Hòa Bình. Đề nghị Tập đoàn Điện lực cho tăng mức công suất phát điện lên mức tối đa, từ đó sẽ giúp mực nước hạ xuống. Tiếp tục theo dõi, nếu như diễn biến phức tạp để mở các cửa xả đáy. Tránh việc lũ chồng lũ, nếu tích nước thì không được giữ quá lâu ở mức 217,83m ở hồ Sơn La”.
Kết luận cuộc họp, Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai Trần Quang Hoài nhấn mạnh:
Các đơn vị tư vấn cho Ban Chỉ đạo gồm: Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Mội trường), Viện Quy hoạch Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Viện Cơ học (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Trường Đại học Thủy lợi, Trung tâm Chính sách và Kỹ thuật phòng chống thiên tai (Tổng cục Phòng, chống thiên tai thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cùng với Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia (Bộ Tài nguyên và Môi trường) căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ phải có báo cáo chính thức, khẩn về các vấn đề liên quan đến điều hành hồ chứa trên lực vực sông Hồng để Ban Chỉ đạo xin ý kiến Phó Thủ tướng, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai.
Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai Trần Quang Hoài
"Các đơn vị tư vấn và Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia phải thường xuyên theo dõi diễn biến mưa lũ, dòng chảy, cung cấp kịp thời các bản tin dự báo, cảnh báo gửi Ban Chỉ đạo và các cơ quan liên quan để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và truyền thông (trong đó phải hết sức lưu ý đến kịch bản đột xuất, bất trắc) để có sự chỉ đạo phù hợp, linh hoạt. Đây là công việc hết sức quan trọng, do vậy đề nghị các cơ quan nêu trên thực hiện nghiêm túc, đảm bảo sự điều hành hiệu quả, sát thực tế", Phó Trưởng ban Trần Quang Hoài nhấn mạnh.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam có trách nhiệm tiếp tục thực hiện nghiêm văn bản số 124/TW-PCTT, ngày 25/9 của Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai trong việc sẵn sàng các điều kiện cần thiết để vận hành kịp thời hồ chứa khi có lệnh của Trưởng ban chỉ đạo./.