Nhật đẩy nhanh thảo luận về bố trí THAAD
Đài truyền hình NHK (Nhật Bản) hôm 10/8 đưa tin, trong khi quan hệ Trung Quốc-Hàn Quốc căng thẳng vì Seoul cho phép Mỹ bố trí Hệ thống Phòng thủ tên lửa Tầm cao Giai đoạn cuối (THAAD), Bộ quốc phòng Nhật cũng đã quyết định thúc đẩy các cuộc thảo luận về việc đưa hệ thống này vào Nhật.
Trước đó, dư luận Nhật Bản tin rằng việc triển khai THAAD sẽ thực hiện sau "kế hoạch phòng thủ 5 năm" vào năm 2018. Nhưng quyết định của Bộ quốc phòng nước này hôm mùng 10 cho thấy lộ trình có thể đẩy lên sớm hơn.
Ý định của chính phủ Nhật đã tạo ra lo ngại đáng kể cho Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh đang gay gắt chỉ trích những nỗ lực tại các diễn đàn quốc tế của Tokyo nhằm buộc Trung Quốc tuân thủ phán quyết của Tòa trọng tài thường trực (PCA) về vụ kiện biển Đông.
Bắc Kinh kéo Nga vào cuộc
Thời báo Hoàn Cầu nhấn mạnh mối đe dọa đối với Nga-Trung, khi Mỹ bố trí hệ thống phòng thủ tên lửa của mình ở tất cả vị trí trọng yếu trên toàn cầu.
Theo tờ này, mục tiêu mà mạng lưới của Mỹ nhắm tới là giám sát toàn bộ hoạt động tên lửa của quân đội Nga và Trung Quốc, gia tăng tỷ lệ đánh chặn thành công tên lửa của hai nước này, từ đó hóa giải mối đe dọa hạt nhân mà Bắc Kinh và Tokyo tạo ra đối với Washington.
Bắc Kinh lo ngại một "hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu" sẽ trở thành quân bài chính trị có sức nặng, giúp củng cố vị thế lãnh đạo của Mỹ trong trật tự thế giới sau Thế chiến II, trái với mục tiêu mà cả Nga và Trung Quốc hướng tới, thậm chí phá được vũ khí kinh tế mà Trung Quốc đang lấy làm chỗ dựa để trỗi dậy.
Hoàn Cầu chỉ ra, quy mô thương mại Trung-Hàn đã vượt qua Mỹ-Nhật-Hàn và ngày càng sâu sắc, có thể ảnh hưởng đến nhận định về lợi ích của Seoul trong cán cân Mỹ-Trung.
Nhưng tình thế đã xoay chiều sau khi Hàn Quốc quyết định bố trí THAAD. Diễn biến này khiến Seoul gắn chặt hơn vào Mỹ và khối đồng minh phương Tây. Trong khi đó, Trung Quốc chỉ có thể bất mãn vì "đồng minh xương máu" Triều Tiên đã làm leo thang căng thẳng trên bán đảo.
Căng thẳng Trung-Nhật leo thang từ đầu tháng 8, khi Trung Quốc tổ chức tập trận quy mô lớn ở biển Hoa Đông và đưa nhiều tàu hải cảnh đến gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. (Ảnh: Xinhua)
Tuy nhiên, việc Hàn, và có khả năng là cả Nhật, triển khai THAAD đã "mở đường" để Bắc Kinh nhận được sự phối hợp tích cực hơn từ Nga, nước cũng có lợi ích ở khu vực Đông Bắc Á bị đe dọa bởi liên minh của Mỹ.
Hoàn Cầu hô hào hai nước triển khai hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu vũ khí tấn công chiến lược, nhằm đột phá hệ thống phòng thủ của Mỹ. Nga-Trung có thể "thử" triển khai các cuộc tập trận ảo về đột phá THAAD, mở rộng trao đổi song phương về lực lượng tấn công hạt nhân... để đạt mục đích kiềm chế "ngoại giao THAAD" của Mỹ/đồng minh.
Tờ này khẳng định, nếu Nhật quyết định triển khai THAAD, "tam giác" Mỹ-Nhật-Hàn sẽ được định hình rõ nét hơn.
Truyền thông Nhật Bản, Hàn Quốc cho rằng Tokyo và Seoul xuất phát từ cùng một mối lo ngại, đó là khả năng Nga, Trung Quốc và Triều Tiên xây dựng một trục đối xứng, nhưng Hoàn Cầu đánh giá ba nước này khó có khả năng mô phỏng liên minh kiểu Mỹ.
Dù vậy, tỷ lệ Đông Bắc Á rơi vào tình trạng "Chiến tranh Lạnh mới" đã tăng lên đáng kể.
Nhật Bản đã nhanh chóng gia nhập hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ và trở thành một phần trong hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu của Washington, sau khi Triều Tiên phóng thử tên lửa Taepodong-1 vào năm 1998.
Việc bố trí THAAD trong lãnh thổ Nhật Bản sẽ tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa của nước này và hiện tại chỉ còn đợi sự nhất trí của Mỹ-Nhật. Phía Trung Quốc luôn nhận định diễn biến này chỉ còn là vấn đề thời gian.
Nếu Nga "bắt tay" với Trung Quốc để kiềm chế Nhật, sự hiện diện của Moscow ở Tây Thái Bình Dương sẽ trở nên rõ hơn. Bởi vào tháng 9 tới, hải quân Nga cùng Trung Quốc sẽ tổ chức tập trận quân sự ở biển Đông.