Sáng 12/6, TAND TP HCM xét xử phúc thẩm vụ tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ 4 hình tượng nhân vật truyện Thần đồng đất Việt, giữa nguyên đơn là ông Lê Phong Linh (họa sĩ Lê Linh) và bị đơn là Công ty Phan Thị và bà Phan Thị Mỹ Hạnh.
Phiên tòa được mở theo đơn kháng cáo của Công ty Phan Thị và bà Phan Thị Mỹ Hạnh có nội dung đề nghị tòa cấp phúc thẩm xét xử lại theo hướng hủy toàn bộ bản án sơ thẩm vụ Thần đồng đất Việt.
Phiên xử này buộc phải hoãn do phía đại diện Công ty Phan Thị, luật sư Nguyễn Vân Nam (luật sư bị đơn) có đơn xin hoãn. Để đảm bảo cho quyền và lợi ích của đương sự, tòa buộc quyết định hoãn phiên xử.
Có mặt tại khuôn viên tòa án, họa sĩ Lê Linh cùng luật sư cho biết họ đã chuẩn bị sẵn sàng hồ sơ cho phiên xử. "Chúng tôi có niềm tin vào chiến thắng, việc Công ty Phan Thị xin hoãn là quyền của họ, mỗi đương sự được quyền xin hoãn một lần. Riêng chúng tôi thì luôn sẵn sàng", phía họa sĩ Lê Linh chia sẻ.
Họa sĩ Lê Linh có mặt tại phiên xử.
Trước đó, Lê Linh cho biết anh vẽ các nhân vật truyện Thần đồng đất Việt từ năm 2002 đến 2005. Sau tập 78, họa sĩ ngừng sáng tác. Các tập tiếp theo do các họa sĩ khác hợp tác với Phan Thị thực hiện. Sau đó, Lê Linh phát hiện trong hồ sơ đăng ký bản quyền, bà Mỹ Hạnh ghi tên mình là đồng tác giả với anh.
Năm 2007, Lê Linh quyết định kiện về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ bộ truyện "Thần đồng đất Việt". Trong đơn, họa sĩ yêu cầu xác định ai là tác giả duy nhất của bộ truyện thay vì là đồng tác giả với bà Mỹ Hạnh như trong hồ sơ đăng ký bản quyền từ Phan Thị. Ông cũng đồng thời yêu cầu Phan Thị không được phép sáng tác những biến thể của các nhân vật.
Năm 2008, TAND TP HCM (đơn vị thụ lý vụ kiện) theo thủ tục tiến hành 3 vụ hòa giải nhưng đều bất thành. Theo vị họa sĩ, tòa tổ chức nhiều lần hòa giải nhưng trong những lần này chỉ có ông có mặt còn phía bị đơn không đến. Tháng 8/2018, Tòa quyết định xét xử nhưng do vụ xác định vụ kiện không thuộc thẩm quyền nên chuyển hồ sơ xuống TAND Quận 1 thụ lý tiếp.
Cuối năm 2008, ông Lê Linh tiếp tục nộp đơn kiện lên TAND Quận 1, 3 buổi hòa giải được tổ chức sau đó cũng bất thành. Trong quãng thời gian này, "Thần đồng đất Việt" vẫn tiếp tục được phát hành dưới tên Phan Thị.
Cũng trong khoảng thời gian này, họa sĩ Lê Linh sáng tác truyện "Long thánh" với nhân vật chính là Long Tinh. Phan Thị sau đó kiện ngược lại ông vì cho rằng Lê Linh đã sử dụng hình tượng Trạng Tí để sáng tạo ra nhân vật Long Tinh. Trong suốt 7 năm sau đó, vụ kiện gần như chìm vào quên lãng khi không có thêm tình tiết hay động thái nào.
Năm 2015, vụ kiện được tái khởi động, đồng thời vị thẩm phán phụ trách cũng được đổi sang người khác. Từ năm 2016 tới 2018, có 2 buổi hòa giải bất thành khác được tổ chức.
Giữa 2017, Lê Linh yêu cầu tòa án trưng cầu giám định của Trung tâm giám định quyền tác giả để làm căn cứ xác định tác quyền.
Năm 2018, ngày 18/05, TAND Quận 1 đã 4 lần triệu tập nhưng không lần nào có đủ mặt 2 bên. Tới 28/12, phiên tòa xét xử được mở nhưng phải hoãn vì bị đơn tiếp tục vắng mặt.
Năm 2019, phiên tòa được mở lại ngày 24/01 với sự có mặt của hai bên nguyên và bị đơn cùng những màn tranh cãi gay gắt. Sau gần 1 tháng xét xử và nghị án, TAND Quận 1, TP HCM tuyên công nhận Lê Linh là tác giả duy nhất của 4 nhân vật "Thần đồng đất Việt".
Theo đó, buộc Phan Thị chấm dứt việc tạo ra và sử dụng 4 hình tượng nhân vật này trên các biến thể khác nhau, thanh toán chi phí luật sư cho nguyên đơn và công khai xin lỗi ông Lê Linh trên 2 tờ báo trong 3 kỳ liên tiếp.
Tập đầu tiên của Thần đồng đất Việt - tác phẩm do họa sĩ Lê Linh và công ty Phan Thị thực hiện - ra mắt năm 2002. Truyện lấy bối cảnh thời Hậu Lê, kể câu chuyện và cuộc đời của Lê Tí - một trạng nguyên nước Việt - cùng những người bạn thân là Sửu Ẹo, Dần Béo, Cả Mẹo. Tí là một cậu bé hiếu thảo, ham học và có trí thông minh hơn người. Cậu trở thành lưỡng quốc trạng nguyên. Cùng Sửu, Dần và Cả Mẹo, Tí có công lớn trong việc phò trợ vua Lê chống sự xâm lược của quân Minh.
Tác phẩm còn có thêm các bộ truyện tranh liên quan như Thần đồng đất Việt khoa học, Thần đồng đất Việt Mỹ thuật, Thần đồng đất Việt Toán học, Thần đồng đất Việt Hoàng Sa - Trường Sa. Đây được coi là bộ truyện tranh Việt Nam dài nhất cho tới nay (hơn 220 tập).