EU điều đặc vụ tới sát Nga
Theo hãng truyền thông DW (Đức), Cơ quan biên giới EU (Frontex) sẽ triển khai các sĩ quan đặc vụ và trang thiết bị tới biên giới Phần Lan để giúp ngăn chặn "dòng người di cư" từ Nga. Khoảng 50 đặc vụ biên phòng cùng các nhân viên hỗ trợ, xe đặc chủng và trang thiết bị sẽ có mặt ngay tuần tới.
Frontex cho biết, họ triển khai nhân lực và nguồn lực tới Phần Lan để ngăn chặn điều mà họ nghi ngờ là "dòng người di cư được Nga vũ khí hóa". Đây là "sự tăng cường đáng kể" trong bối cảnh hiện nay.
Ngoài ra, xe tuần tra đặc chủng và các thiết bị chuyên dụng khác sẽ mang tới sự hỗ trợ đáng kể cho các đặc vụ Phần Lan.
Theo hãng tin Reuters, Phần Lan đã yêu cầu Frontext hỗ trợ 60 sĩ quan đặc vụ để tăng cường thêm cho 10 người vốn đang làm nhiệm vụ ở nước này.
Trước đó, chính quyền Phần Lan thông báo, hơn 700 người di cư từ Afghanistan, Iraq, Kenya, Maroc, Somalia, Syria và Yemen đã kéo đến biên giới nước này kể từ ngày 1/11, hầu hết không có giấy tờ tùy thân, thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ khác. Con số này đã gia tăng khủng khiếp so với chỉ vài chục lượt khách đến biên giới Phần Lan trong tháng 9 và tháng 10.
Phần Lan quyết định đóng 8/9 cửa khẩu với Nga để ngăn dòng người di cư. Ảnh: DW
Thủ tướng Phần Lan Petteri Orpo cáo buộc Nga đứng đằng sau cái mà ông gọi là "sự gián đoạn nghiêm trọng về an ninh biên giới", đồng thời nhấn mạnh rằng: "Phần Lan không thể bị ảnh hưởng, Phần Lan không thể bị mất ổn định. Nga đã bắt đầu việc này thì Nga cũng có thể ngăn chặn nó".
Chính quyền Phần Lan cho rằng, động thái của Moscow nhằm đáp trả việc Phần Lan gác lại chính sách không liên kết hàng thập kỷ qua để gia nhập NATO hồi tháng 4 năm nay.
Về phần mình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã bác bỏ mạnh mẽ cáo buộc "vũ khí hóa việc di cư" mà Phần Lan đưa ra.
"Chính quyền Phần Lan đang bắt đầu đưa ra những lời bào chữa vụng về, khơi dậy khuynh hướng bài Nga" - Bà Zakharova nói.
Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định: "Trong lịch sử gần đây, Nga chưa bao giờ đe dọa Phần Lan. Chúng tôi không có lý do gì để đối đầu". Ông Peskov đồng thời cho rằng việc Phần Lan đóng các cửa khẩu biên giới với Nga sẽ là "sai lầm lớn" đối với quốc gia Bắc Âu này.
Cuộc khủng hoảng di cư Belarus tái hiện
Theo DW, tình hình hiện tại dọc biên giới dài 1.340km giữa Nga và Phần Lan - điểm cực đông của EU gợi nhớ đến tình huống tương tự 2 năm trước, trong đó, Ba Lan, Latvia, Lithuania đồng loạt cáo buộc Belarus đã đưa dòng người di cư tới biên giới của họ để đáp trả các lệnh trừng phạt của EU nhằm vào Minsk. Song, Belarus cũng đã phủ nhận các cáo buộc liên quan.
Nhiều người trong số những người di cư tới biên giới Phần Lan đã đi xe đạp, mang theo giày thể thao và áo khoác mùa đông.
Hiện tại, Helsinki đã ra lệnh đóng 8/9 cửa khẩu ở biên giới với Nga, các binh sĩ và lính biên phòng dựng hàng rào, cũng như bố trí các vật cản để ngăn chặn việc nhập cảnh. Tuy nhiên, ngay cả khi Phần Lan đóng cửa hoàn toàn biên giới, nước này vẫn có nguy cơ buộc phải đối phó với những người di cư tìm cách xâm nhập trái phép qua các cánh rừng hoặc vùng đồng hoang.
Người xin tị nạn từ Nga được đưa về một trung tâm tiếp nhận tại cửa khẩu Nuijamaa, Phần Lan hôm 16/11. Ảnh: Reuters
Bên cạnh đó, Phần Lan vẫn có nghĩa vụ pháp lý là cho phép người di cư nộp đơn xin tị nạn ngay cả khi họ vào nước này một cách bất hợp pháp.
Các nhà quan sát cho rằng, dù thế nào đi nữa, Helsinki có thể sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân đạo thực sự nếu người di cư mắc kẹt và chết cóng ở biên giới mà họ vừa dựng hàng rào thép gai mới.
Giám đốc điều hành của Frontex Hans Leijtens đã gọi việc triển khai các đặc vụ biên giới tới Phần Lan là "một minh chứng cho lập trường thống nhất của Liên minh châu Âu (EU) nhằm chống lại những thách thức phức tạp có ảnh hưởng tới một trong số các thành viên của khối".
Nga kích hoạt trạng thái sẵn sàng cao độ
Theo tờ Moscow Times, trước những diễn biến hiện nay, Moscow tuyên bố thắt chặt an ninh ở khu vực Murmansk, phía bắc nước Nga. Khu vực này hiện được đặt trong tình trạng "báo động cao".
Thông qua tài khoản mạng xã hội, Thống đốc Murmansk Andrey Chibis cho biết: "Một quyết định đã được đưa ra nhằm thiết lập trạng thái sẵn sàng cao độ ở vùng Murmansk. Bên cạnh đó, một số biện pháp đã được bổ sung để đảm bảo an ninh cho người dân của chúng tôi".
Tình hình đang căng thẳng tại trạm kiểm soát Lotta của Nga với Raja-Jooseppi - cửa khẩu biên giới duy nhất giữa hai nước đang được Phần Lan mở cửa. Ông Chibis cảnh báo rằng số lượng người di cư tìm cách vượt biên sang Phần Lan từ cửa khẩu này sẽ tăng "theo cấp số nhân".
Hãng thông tấn TASS cho hay, 3 trung tâm lưu trú tạm thời dành cho người tị nạn tập kết dọc biên giới Nga - Phần Lan sẽ được mở tại thành phố Murmansk, cũng như tại các quận Kola và Kandalaksha của vùng Murmansk.
Lực lượng Biên phòng Phần Lan tại cửa khẩu biên giới quốc tế giữa Phần Lan và Nga ở Salla. Ảnh: AP
Bản dự thảo nghị định của Thống đốc vùng Murmansk cho biết, các trung tâm lưu trú được bố trí "do lượng lớn công dân nước ngoài và những người không quốc tịch kéo đến vùng Murmansk, sẵn sàng vượt qua biên giới Nga <...>, dưới điều kiện nhiệt độ đóng băng kéo dài có thể đe dọa cuộc sống và sức khỏe của mọi người".
"Tất nhiên, chúng tôi không thể để những người tị nạn chết cóng trong tuyết mà không giữ ấm và không cung cấp bữa ăn cho họ. Tất cả các biện pháp đã được thực hiện vì sự an toàn và sức khỏe của mọi người"- Ông Chibis nói trong video đăng tải trên Telegram. Vị Thống đốc Nga cũng tuyên bố áp dụng các biện pháp an ninh tăng cường ở vùng cực.
Vùng Murmansk nằm ở phía tây bắc lãnh thổ châu Âu của Nga, dọc biển Barents và biển Trắng, đồng thời có chung biên giới trên đất liền với Phần Lan và Na Uy.
Murmansk đóng vai trò quan trọng đối với Hải quân Nga và nằm trong phạm vi bảo vệ của 2 lực lượng quân sự: Hạm đội Biển Bắc (đóng tại Severomorsk, cách bắc Murmansk 25km) và Lữ đoàn súng trường cơ giới số 200 (đóng tại quận Pechenga, vùng Murmansk).
Trong đó, Lữ đoàn súng trường cơ giới số 200 được trang bị 41 xe tăng T-80BVM, hơn 50 hệ thống pháo, cùng các loại tên lửa chống tăng và tên lửa phòng không. Theo tờ Washington Post, Lữ đoàn súng trường cơ giới số 200 được coi là một trong những lực lượng khét tiếng và đáng gờm nhất của Nga. Một phần lữ đoàn này đã được điều động tham gia chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.