Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hiện mong muốn mở rộng thương mại với Đông Nam Á - góp phần giúp các tập đoàn khổng lồ của Hàn Quốc như Samsung Electronics Co. đa dạng hóa sản phẩm và thị trường xuất khẩu. Đối với Seoul, nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump dường như ngày càng có nhiều “đòi hỏi” và không còn là một đối tác đáng tin cậy. Trong khi đó, những căng thẳng giữa Seoul và Bắc Kinh về hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD của Mỹ tại Hàn Quốc, đã kéo dài hơn 1 năm mà vẫn chưa có hồi kết.
Theo ông Kim Ill-san, một giám đốc chi nhánh TP Hồ Chí Minh của Hiệp hội thương mại quốc tế Hàn Quốc, từ lâu nhiều công ty Hàn Quốc đã có mặt tại Việt Nam. Tuy nhiên, những tranh cãi xung quanh THAAD đã khiến quốc gia Đông Nam Á ngày càng trở nên hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư Hàn Quốc.
Kết quả là, xuất khẩu từ Hàn Quốc sang Việt Nam đã tăng gần một nửa chỉ riêng trong năm 2017, và tăng hơn gấp đôi trong vòng 3 năm qua. Việt Nam giờ đây được kỳ vọng sẽ trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Hàn Quốc vào năm 2020.
“Hàn Quốc thường bán hàng hóa trung gian và tư liệu sản xuất cho Việt Nam; nhưng khi nền kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển, sẽ có nhiều cơ hội để bán các hàng hóa tiêu dùng,” ông Kim cho biết.
Hôm 2/4, trong một cuộc họp nói về chuyến thăm tới Việt Nam hồi tháng Ba, Tổng thống Moon Jae-in nói, chủ nghĩa bảo hộ thương mại và xung đột thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, có thể sẽ khiến kinh tế Hàn Quốc bị tổn thương, và nước này cần phải chuẩn bị tốt. Trong khi đó, theo một thông cáo báo chí của Bộ Tài chính Hàn Quốc, các nhà lãnh đạo kinh tế của Hàn Quốc và Việt Nam đã thống nhất sẽ gặp gỡ thường niên nhằm tăng cường hợp tác kinh tế.
Một siêu thị Lotte tại Việt Nam
Các tập đoàn lớn như Samsung và Lotte đang dẫn đầu làn sóng đầu tư Hàn Quốc vào Việt Nam. Từng tập trung vào các lĩnh vực đòi hỏi nhiều nhân công như dệt may, giờ đây, giới đầu tư Hàn Quốc đã không ngừng mở rộng ngành nghề đầu tư tại Việt Nam, sang cả sản xuất điện tử, dịch vụ và bán lẻ.
Hàn Quốc hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam, với tổng giá trị đầu tư trực tiếp đạt mức kỷ lục là 7,4 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm ngoái. Hàn Quốc cũng vượt qua Mỹ để trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam.
Bloomberg nhận định, với một nền kinh tế tăng trưởng nhanh và dân số trẻ, Việt Nam cũng là một thị trường hấp dẫn cho ngành bán lẻ. Tập đoàn Lotte – năm ngoái từng bị chỉ trích tại Trung Quốc vì giữ vai trò trong vụ việc triển khai THAAD, đang tìm cách gia tăng số lượng các cửa hàng bán lẻ tại Việt Nam lên gấp 6 lần vào năm 2020. E-mart Inc., công ty điều hành chuỗi các cửa hàng giảm giá lớn nhất của Hàn Quốc, cũng đang xây dựng cửa hàng thứ hai tại Việt Nam, sau khi rút khỏi thị trường Trung Quốc vì doanh thu kém.
Phát biểu tại Hà Nội hồi tháng Ba, Tổng thống Moon Jae-in khẳng định, quan hệ tăng trưởng Hàn Quốc – Việt Nam, là mối quan hệ mà cả hai bên đều có lợi.
“Khoảng 5.500 công ty Hàn Quốc đang kinh doanh tại Việt Nam,” ông Moon nói. “Một triệu công nhân Việt Nam đã có việc làm, và các công ty Hàn Quốc đang phát triển nhanh nhờ vào những nhân công Việt Nam chăm chỉ và có trình độ”.
Tập đoàn Samsum cho biết, con số nhân công tuyển dụng cho nhà máy của họ tại Hà Nội lên tới 100.000 người; còn số lượng các công ty liên kết và cung ứng cho tập đoàn này tại Việt Nam vào khoảng 300.
Cũng trong chuyến thăm chính thức của Tổng thống Hàn Quốc tới Việt Nam, hai nước và các công ty đã ký kết 18 biên bản ghi nhớ chung. Đây là một phần trong Chính sách Phía Nam Mới của ông Moon; theo đó thắt chặt quan hệ với các nước ASEAN, trong khi giảm sự phụ thuộc kinh tế và ngoại giao vào Trung Quốc, Mỹ.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, nhiều sản phẩm mà các công ty Hàn Quốc đang sản xuất tại Việt Nam, lại chính là dành cho thị trường Mỹ và Trung Quốc.
“Việt Nam và ASEAN không phải là sự thay thế cho Mỹ và Trung Quốc; tuy nhiên, họ là các thị trường mới, tiềm năng giúp Hàn Quốc chuẩn bị cho những cú sốc tại hai nền kinh tế lớn,” Kwak Sungil, một giám đốc tại Viện Chính sách kinh tế quốc tế Hàn Quốc, phân tích.