Tàu robot thăm dò Insight của NASA đã đáp xuống sao Hỏa thành công sau hành trình nguy hiểm kéo dài gần 7 tháng với đoạn đường dài 458 triệu kilomet.
Tàu do thám InSight khởi hành từ Căn cứ Không quân Vandenberg tại bang California, Mỹ từ ngày 5/5. Phi thuyền đã hạ cánh xuống sao Hỏa vào ngày 26/11, gần đường xích đạo của sao Hỏa ở phía tây vùng nham thạch phẳng mịn, gọi là Elysium Planitia.
"Hôm nay, chúng tôi đã hạ cánh thành công trên sao Hỏa lần thứ tám trong lịch sử nhân loại. InSight sẽ nghiên cứu phần địa chất bên trong sao Hỏa và sẽ dạy cho chúng ta những hiểu biết khoa học có giá trị để chúng ta có thể chuẩn bị cử các phi hành gia người thật đến", nhà quản lý NASA Jim Bridenstine cho biết.
"Chúng tôi tiếp cận bầu khí quyển của sao Hỏa ở vận tốc 19.800 km/h, và toàn bộ trình tự đáp xuống bề mặt sao Hỏa chỉ mất sáu phút rưỡi. Trong khoảng thời gian ngắn đó, InSight chủ động thực hiện hàng chục thao tác và đã hoàn thành chúng một cách hoàn hảo", Giám đốc dự án InSight Tom Hoffman tại JPL chia sẻ.
Tuy nhiên, việc xác nhận chạm bề mặt thành công không đồng nghĩa với việc các thách thức hạ cánh trên hành tinh đỏ kết thúc. Một trong những nhiệm vụ đầu tiên của tàu do thám InSight trên bề mặt sao Hỏa là triển khai hai mảng pin Mặt Trời hình lục giác để cung cấp năng lượng. Quá trình đó bắt đầu 16 phút sau khi hạ cánh và mất thêm 16 phút để hoàn thành.
Đội phụ trách InSight hy vọng vào thứ hai tuần sau sẽ nhận được tín hiệu xác nhận các tấm pin Mặt Trời của tàu vũ trụ được triển khai thành công. Tín hiệu xác minh sẽ gửi đến tàu vũ trụ Odyssey của NASA, hiện cũng đang di chuyển quanh sao Hỏa.
Tàu vũ trụ InSight sẽ bắt đầu thu thập dữ liệu khoa học trong tuần đầu tiên. Ít nhất hai ngày sau khi hạ cánh, nhóm kỹ thuật sẽ bắt đầu triển khai cánh tay robot dài 1,8 mét của InSight để có thể chụp phong cảnh.
"Quá trình hạ cánh đã rất ly kỳ rồi, nhưng tôi đang mong chờ những mũi khoan đầu tiên", nhà điều tra chính InSight Bruce Banerdt cho biết. "Khi những hình ảnh đầu tiên được truyền xuống, các nhóm kỹ thuật và khoa học của chúng tôi sẽ bắt đầu hoạt động, bắt đầu lên kế hoạch để triển khai các công cụ khoa học.
Trong vòng hai hoặc ba tháng tới, cánh tay sẽ triển khai các công cụ phục vụ sứ mệnh chính, trong đó có thiết bị Thí nghiệm cấu trúc địa chất bên trong (SEIS) và thiết bị lưu lượng nhiệt và vật lý (HP3)".
Trong 24 tháng hoạt động trên sao Hỏa, tương đương với một năm trên sao Hỏa, tàu thăm dò InSight (có khối lượng 360 kg) sẽ đào sâu xuống bề mặt sao Hỏa khoảng 5m để đo nhiệt độ, đồng thời nghiên cứu mức độ chấn động của bề mặt hành tinh Đỏ bằng cách lắp đặt một thiết bị đo địa chấn.
InSight sẽ hoàn tất nhiệm vụ vào ngày 24/11/2020. Joel Krajewski, Giám đốc dự án MarCO tại JPL, bày tỏ: "Đây là một bước nhảy vọt khổng lồ đối với những nhà tàu thám hiểm robot cỡ lớn".