Oscar lần thứ 85 đã chứng kiến sự lên ngôi ngoạn mục của đạo diễn người Trung Quốc – Lý An. Sau Brokeback Moutain, Lý An lại một lần nữa làm rúng động Hollywood khi được nhận tượng vàng Oscar cho Đạo diễn xuất sắc nhất với Cuộc đời của Pi (Life of Pi) .
Trên khắp các mặt báo Hoa ngữ, những câu chuyện về Lý An xuất hiện dày đặc. Người ta viết về ông ở thời niên thiếu, chuyện gia đình, hoài bão và cả những tác phẩm điện ảnh khiến Châu Á phải tự hào.
1. Hỷ yến (1993)
Thành công lớn đầu tiên của Lý An phải kể đến Hỷ yến (The Wedding Banquet). Đây là bộ phim thể hiện rõ phong cách làm phim Lý An – xoáy sâu vào tâm lý con người.
Hỷ yến nói về một anh chàng đồng tính từ Đài Loan nhập cư đến Mỹ, để làm vui lòng bố mẹ, anh ta đã kết hôn với một cô gái Trung Hoa.
Năm 1993, tuy chỉ mới 40 tuổi nhưng Lý An đã làm làng phim thế giới phải xôn xao. Hỷ yến xuất sắc vượt qua hàng loạt đối thủ nặng ký để rinh về giải Gấu Vàng tại LHP Berlin, giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại LHP Seattle và còn được đề cử cả Quả Cầu Vàng lẫn Oscar.
2. Ẩm thực nam nữ (1994)
Ẩm thực nam nữ (Eat drink man women) được xem như dấu ấn điện ảnh khó phai mờ trong sự nghiệp của Lý An.
Ẩm thực nam nữ không những được giới chuyên môn đánh giá cao mà còn giành chiến thắng vang dội ở mặt trận doanh thu. Ẩm thực nam nữ góp phần mở ra một cái nhìn mới về văn hóa và con người Á Đông, phim ca ngợi tình cảm gia đình ấm áp, xen lẫn những cảm xúc đời thường bình dị mà ý nghĩa.
Ẩm thực nam nữ đã được đề cử Phim hay nhất tại Oscar và BAFTA (Viện hàn lâm Nghệ thuật Điên ảnh và Truyền hình Anh Quốc). Phim còn là nguồn cảm hứng cho các nhà làm phim Hoa ngữ sản xuất Ẩm thực nam nữ 2012 – bộ phim cũng được đánh giá cao về mặt sáng tạo nghệ thuật.
3. Ngọa hổ tàng long (2002)
Trước thế kỷ 21, Lý An còn để lại dấu ấn sâu đậm khi làm đạo diễn cho Bão Lạnh, Lý Trí và Đa cảm, Đi cùng với Quỷ. Tuy nhiên, chỉ đến phim Ngọa hổ tàng long (Crouching Tiger, Hidden Dragon), tên tuổi ông mới rực sáng hơn trên bầu trời đầy sao của Hollywood.
Khi nhắc đến Ngọa hổ tàng long, có quá nhiều điều để nói. Với doanh thu phòng vé lên đến 130 triệu USD, Ngọa hổ tàng long nghiễm nhiên trở thành niềm tự hào của người Trung Quốc.
Ngọa hổ tàng long có sự góp mặt của Châu Nhuận Phát, Chương Tử Di, Dương Tử Quỳnh và Trương Chấn. Phim đã đoạt 4 giải Oscar trong tổng số 10 đề cử, trong đó có các giải là: Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất, Quay phim xuất sắc nhất, Nhạc phim hay nhất và Phim nước ngoài hay nhất.
4. Brokeback Mountain (2005)
Trở lại với đề tài đồng tính đã từng làm giúp ông khẳng định vị trí ở Hollywood, Lý An thực hiện “siêu phẩm” Brokeback Mountain. Phim có sự tham gia của Heath Ledger và Jake Gyllenhaal trong vai một cặp đôi đồng tính.
Nói không ngoa khi khẳng định Brokeback Mountain là tác phẩm đánh dấu sự chín muồi trong sự nghiệp Lý An. Qua bàn tay tài hoa, ông khắc họa sâu sắc tâm lý nhân vật, khiến người xem vừa cảm thông vừa chua xót.
Brokeback Mountain đã giúp Lý An điểm tô thêm bảng vàng thành tích quá dày đặc. Phim đoạt 3 giải Oscar cho Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất, nhạc phim hay nhất và 3 giải Quả Cầu Vàng cho Phim hay nhất (thể loại chính kịch), Kịch bản xuất sắc nhất, Bài hát chủ đề hay nhất.
5. Sắc, Giới (2007)
Tạm rời xa Hollywood, Lý An trở lại Trung Quốc để làm phim Sắc, Giới (Lust, Caution) . Đây có thể được xem như tác phẩm gây tranh cãi nhất của Lý An.
Chưa nói đến mặt nghệ thuật, Sắc, Giới về nội dung đã có quá nhiều cảnh sex táo bạo. Tổng cộng, phim đã có hơn 30 phút miêu tả chi tiết cách làm tình. Sắc, Giới nóng mắt đến nỗi bị dán nhãn NC-17 tại Bắc Mỹ và gây nên một làn sóng phản đối gay gắt ngay tại Trung Quốc.
Các diễn viên tham gia phim cũng bị ảnh hưởng không ít. Thê thảm nhất phải kể đến Thang Duy – người đã bị giới truyền thông Trung Quốc cấm vận suốt một thời gian dài vì tội đóng cảnh sex quá đạt!
Dù bị chỉ trích thậm tệ nhưng Sắc,Giới vẫn nghiễm nhiên nhận về 7 giải thưởng tại LHP Kim Mã – LHP nổi tiếng và lâu đời bậc nhất làng phim Hoa Ngữ.
6. Cuộc đời của Pi (2012)
Sau 5 năm vắng bóng, Lý An đã làm cuộc trở lại hoành tráng với Cuộc đời của Pi (Life of Pi) . Đây là bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết của nhà văn Yann Martel. Cuộc đời của Pi là bộ phim kể về hành trình kỳ lạ của cậu bé người Ấn - Piscine Molitor Patel, về sau, cậu tự gọi mình là Pi.
Khi tấn công các rạp chiếu, Cuộc đời của Pi đã hoàn toàn chinh phục khán giả bởi nội dung ý nghĩa và hình ảnh nên thơ, đẹp đến nao lòng.
Trong lễ trao giải Oscar lần thứ 85, Cuộc đời của Pi đã được đề cử 11 hạng mục và chiến thắng vang dội với 4 giải: Đạo diễn xuất sắc nhất, Nhạc phim hay nhất, Quay phim xuất sắc nhất và Hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất.