SOHA NEWS
Động đất rất khó để có thể dự đoán...
Động đất là hiện tượng đáng sợ vì có thể gây thiệt hại nặng nề cho con người, đây là kết quả của sự giải phóng năng lượng bất ngờ ở lớp vỏ Trái Đất.
Do đó, giống như các thiên tai khác việc dự đoán chính xác nhất có thể sẽ giúp con người phòng tránh và hạn chế tối đa thiệt hại về người và của.
Dự báo động đất (Earthquake prediction) là nỗ lực hàng đầu được nhiều thế hệ nhà địa chấn học cố gắng tìm ra phương pháp để có thể dự báo thời gian, địa điểm, cường độ...
Dự đoán động đất là bài toán chưa có lời giải. Ảnh Internet.
Và dù cho tiến bộ khoa học, kỹ thuật như việc sử dụng tia laze để khảo sát chuyển động các mảng địa chất hay địa chấn kế để đo mức độ rung động của vỏ Trái Đất, con người vẫn chưa thể tìm ra cách dự đoán được động đất.
...Nhưng gần đây
Tuy nhiên, tin vui là trong nghiên cứu mới được công bố trên Physical Review Letters, các nhà khoa học tới từ Đại học Pennsylvania (Mỹ) cho rằng họ đã tìm ra lý do thật sự xảy ra động đất, từ đó giúp dự đoán chính xác hơn.
Họ gọi hiện tượng vật lý này là "ageing" thông qua việc quan sát lượng thời gian vật chất tác động với nhau, nguyên tắc chung của hiện tượng là lượng vật chất tương tác càng lâu, thì càng cần nhiều lực để di chuyển chúng.
Động đất tác hại rất lớn tới con người. Ảnh Internet.
Lực cản (resistance) tới chuyển động gọi là ma sát tĩnh (static friction) và nó có thể tạo ra sự đứt đoạn (phay), nơi mà động đất sẽ xảy ra.
Một trong những tác giả nghiên cứu, chủ tịch Robert Carpick tới từ Department of Mechanical Engineering and Applied Mechanics (Bộ Kỹ thuật Cơ học và Cơ học Ứng dụng) cho biết:
"Cơ chế "ageing" này có tính quyết định tới kết cấu không ổn định dưới lòng đất, tác động tới sự đứt đoạn (phay) dẫn tới động đất".
Nói chung, phay (faults) là vùng không gian mỏng của lớp vỏ đá bị nghiền nát tách biệt với các phần của vỏ Trái Đất. Khi sự rung xảy ra, đá từ một phía của phay sẽ nhảy lên thẳng đứng, ngang hay tạo một góc nhất định.
Các phay phát triển mạnh hơn theo thời gian và mở rộng ra, nghĩa là khi chúng di chuyển, một lượng lớn năng lượng sẽ được giải phóng, tạo nên động đất.
Carpick còn cho biết thêm: "Nếu không có ageing, các phay sẽ di chuyển dễ dàng hơn và động đất sẽ xảy ra nhẹ hơn hoặc thậm chí là một chuyển động nhịp nhàng, không gây tác động lớn. Chính ageing là nguyên nhân dẫn tới việc xảy ra động đất".
Do đó, các nhà nghiên cứu đã mất hàng thập kỷ để nghiên cứu faults (phay) và ageing nhằm hiểu rõ về cơ chế hoạt động của quá trình địa chất này.
Carpick và nhóm nghiên cứu của mình tin rằng bằng việc nghiên cứu mình, họ có thể giúp dự đoán chính xác hơn thời gian và cả địa điểm, cường độ nơi sẽ xảy ra động đất.
Dịch từ: Sciencealert