1. Nữ Samurai
Nhiều người mặc định chỉ có nam giới mới được đào tạo thành samurai nhưng sự thật không phải vậy. Giới bushi Nhật Bản (bushi là thuật ngữ để chỉ tầng lớp samurai) còn huấn luyện võ thuật cũng như chiến thuật cho cả phụ nữ.
Những nữ samurai này được gọi là “Onna-Bugeisha” và họ cũng tham gia chiến đấu cùng các “đồng nghiệp” nam của mình. Vũ khí họ lựa chọn thường là naginata, hay còn gọi là thế đao (trường đao).
Thông qua các văn kiện lịch sử ghi chép lại về các nữ chiến binh, có thể cho rằng số lượng nữ samurai không nhiều.
Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đây lại chỉ ra rằng số nữ samurai tham gia chiến đấu nhiều hơn lịch sử ghi nhận. Phân tích ADN các thi thể trên chiến trường Senbon Matsubaru năm 1580 cho thấy 35 trên 105 chiến binh là nữ.
2. Áo giáp
Thứ kì lạ nhất về một chiến binh samurai có lẽ là bộ áo giáp được trang trí cầu kì khác thường, song mỗi bộ phận của nó thực ra lại có một chức năng nhất định. Không giống như áo giáp của các kị sĩ Châu Âu, áo giáp của các chiến binh samurai cơ động hơn nhiều.
Một bộ giáp tốt phải vừa cứng cáp vừa linh động để giúp các chiến binh có thể dễ dàng di chuyển trên chiến trường. Áo giáp làm từ những mảnh da hoặc kim loại, được nối với nhau cẩn thận bằng những dải da hoặc lụa.
Phần tay phải giáp thường không được che chắn để các chiến binh có thể điều khiển vũ khí dễ dàng hơn. Phần kì lạ nhất của bộ giáp chính là phần nón giáp trụ (kabuto) được làm bằng cách gắn các tấm kim loại với nhau.
Điểm đặc biệt của Kabuto là những mảnh giáp dưới mũ quấn quanh hai bên cổ và sau gáy. Tác dụng của phần giáp phụ này là bảo vệ điểm yếu cổ của Samurai trong chiến đấu.
Tóm lại, bộ giáp được thiết kế để tránh được sự tấn công của kẻ địch từ mọi phía. Mặc dù bộ giáp của samurai đã thay đổi nhiều theo thời gian nhưng thiết kế mang lại hiểu quả đáng kinh ngạc của nó khiến nhiều người thán phục.
3. Đồng tính luyến ái
Rất ít người biết các samurai đặc biệt cởi mở với vấn đề quan hệ giới tính. Cũng giống như các chiến binh Sparta huyền thoại, chiến binh samurai không những chấp nhận mà còn khuyến khích quan hệ cùng giới.
Những mối quan hệ này thường được hình thành giữa một dày dặn kinh nghiệm và một samurai tập sự mà anh ta đào tạo. Hành vi này được gọi là wakashudo và nó khá phổ biến trong giới samurai.
Mặc dù wakashudo được coi là một phần không thể thiếu trong đời sống của các samurai nhưng ít có tư liệu lịch sử viết về vấn đề này.
4. Các samurai ngoại quốc
Ai đã từng xem bộ phim The Last Samurai (tạm dịch: Samurai cuối cùng) có thể nhận thấy trong các hoàn cảnh đặc biệt, những người nước ngoài có thể chiến đấu cùng các samurai Nhật Bản và có thể trở thành một samurai thực thụ.
Vinh dự này (bao gồm việc nhận được các vũ khí của samurai và một cái tên tiếng Nhật mới) chỉ được các lãnh chúa hoặc tướng quân ban cho.
Lịch sử ghi nhận có 4 người phương Tây được phong danh hiệu samurai. Đó là nhà thám hiểm William Adams và đồng nghiệp Jan Joosten van Lodensteijn, lính hải quân Eugene Collache, và nhà buôn vũ khí Edward Schnell.
5. Số lượng samurai
Rất nhiều người cho rằng samurai là một lực lượng tinh nhuệ được lập ra để bảo vệ địa vị của các nhà quý tộc. Tuy nhiên, samurai thực ra là cả một tầng lớp xã hội lúc bấy giờ.
Số lượng samurai nhiều hơn chúng ta tưởng. Trên thực tế, vào thời kì hoàng kim, số lượng samurai chiếm 10% dân số Nhật Bản. Chính vì những ảnh hưởng sâu rộng đối với lịch sử Nhật bản mà mỗi người Nhật Bản ngày nay đều có trong mình dòng máu samurai.
6. Thời trang
Samurai là những người có ảnh hưởng lớn thời bấy giờ cho nên cách phục trang của họ cũng ảnh hưởng tới thời trang của thời đại đó.
Mặc dù quần áo của samurai rất tỉ mỉ, phức tạp nhưng mỗi phần trong bộ đồ đó đều được thiết kế để đáp ứng nhu cầu di chuyển của các chiến binh.
Trang phục các samurai mặc là quần ống rộng hakama và kimono hay hitatare (trang phục 2 mảnh được thiết kế linh hoạt hơn cho di chuyển). Các samurai cũng thường đi guốc gỗ hoặc xăng-đan.
Phần đặc biệt nhất trong thời trang của samurai chính là kiểu tóc búi trên đỉnh đầu. Trừ các nhà sư, dân Nhật Bản thuộc mọi tầng lớp lúc bấy giờ đều để kiểu tóc này trong hàng trăm năm trời. Còn phần tóc trước trán được cạo nhẵn là để thoải mái hơn khi đội mũ giáp.
7. Vũ khí của các samurai
Là những chiến binh nên các samurai có rất nhiều loại vũ khí khác nhau. Các samurai đời đầu sử dụng “chokuto”. Chokuto là một trong những thanh kiếm đầu tiên trong lịch sử rèn gươm của Nhật Bản. Loại vũ khí này có lưỡi dao thẳng và vô cùng sắc bén.
Khi kĩ thuật rèn kiếm ở Nhật phát triển hơn, các samurai chuyển sang dùng kiếm cong, tiền thân của thanh kiếm katana huyền thoại. Thanh katana được coi là một trong những thanh kiếm nổi tiếng nhất thế giới và tất nhiên là loại vũ khí biểu tượng cho samurai.
Trong các quy tắc võ sĩ đạo (bushido), thanh katana được coi là linh hồn của chiến binh samurai.
Kiếm không phải là tất cả vũ khí mà các samurai sử dụng trong các cuộc giao đấu. Họ còn sử dụng cung tên (yumi), giáo mác. Khi thuốc súng được đưa vào sử dụng ở thế kỉ 16, các samurai sử dụng súng, súng hỏa mai và đại bác thay thế cho cung tên.
8. Giáo dục
Giữ một vị thế quan trọng vào thời đại đó nên các samurai không đơn giản chỉ là một chiến binh. Đa số các samurai đều là người có học thức. Không chỉ am tường về văn học mà các samurai cũng rất giỏi về toán học.
Theo võ sĩ đạo, ngoài những kĩ năng chiến đấu, một samurai phải tìm mọi cách để hoàn thiện bản thân.
Đó là lí do tại sao các samurai phải tham gia nhiều khóa học về văn hóa, nghệ thuật khác nhau như thơ ca, nghệ thuật làm vườn, vẽ tranh mực tàu, thư pháp, trà đạo, thậm chí cả cắm hoa.
9. Các đặc điểm hình thể
Nhìn vào những bộ giáp và vũ khí mà các samurai mang trên người, ai cũng mặc định rằng samurai hẳn là những người có tướng mạo cao lớn. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn không đúng. Trên thực tế, hầu hết các samurai đều có thể hình khiêm tốn.
Những samurai thế kỉ 16 thường có chiều cao chỉ từ 160 cm cho tới 165 cm.
Thêm vào đó, các samurai có những đặc điểm không thuần chủng của người Nhật lúc bấy giờ. So với người bình thường, các samurai thường nhiều lông tóc hơn và có nước da sáng hơn và đặc biệt có sống mũi cao hơn.
10. Nghi lễ tự sát
Một trong những điều kinh hoàng nhất trong quy tắc võ sĩ đạo của các samurai là seppuku (hay “hara-kiri”). Đây là nghi lễ tự sát mà các samurai phải thực hiện khi phạm lỗi hoặc bị rơi vào tay kẻ thù.
Seppuku có thể là tự nguyện hoặc là một hình phạt, nhưng dù là gì đi nữa thì đây được xem là cách chết trong danh dự.
Thủ tục thực hiện nghi lễ này khá dài. Sau khi tắm, các samurai sẽ mặc đồ trắng và ăn bữa ăn cuối cùng. Sau khi ăn xong, một con dao sẽ được đặt ngay trên đĩa. Sau khi viết xong di thư, samurai đó sẽ tự rạch bụng để kết liễu đời mình.
