Theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 41:2016/BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải quy định cụ thể như sau: Vượt phải là tình huống giao thông trong đó một phương tiện vượt phương tiện khác về phía bên phải của phương tiện bị vượt trên cùng một chiều đường tại các đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều. Các phương tiện không được phép vượt phải nhau trừ một số trường hợp được quy định trong Luật Giao thông đường bộ.
Nghĩa là hành vi “vượt phải” chỉ được xác định là lỗi khi diễn ra trên đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều, còn đối với đường cao tốc hay đường quốc lộ có hai làn xe trở lên mỗi chiều thì hành vi vượt này không được coi là vi phạm lỗi “vượt phải”.
Nếu vượt phải ở trên đường có hai làn xe trở lên mỗi chiều thì hành vi này không được coi là vi phạm. (Ảnh: Thanh Tùng)
Tuy nhiên, đến Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT, cơ quan chức năng đột ngột cắt bỏ khái niệm này. Vì thế, nhiều tài xế cho rằng, việc xử phạt lỗi “vượt phải” sẽ tiếp tục gây ra nhiều tranh cãi như trước đây.
Mặc dù Quy chuẩn mới không quy định rõ thế nào là “vượt phải” như trước đây nhưng Nghị định 100 lại xác định việc xử phạt xung quanh hành vi này rất rõ ràng. Cụ thể, điểm d khoản 5 Điều 5 Nghị định này quy định như sau:
Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
Vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt (đối với loại phương tiện đang điều khiển); không có báo hiệu trước khi vượt; vượt bên phải xe khác trong trường hợp không được phép, trừ trường hợp tại đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường mà xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái.
Theo quy định trên, không xử phạt hành vi vượt xe trong trường hợp đáp ứng các điều kiện sau:
- Đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều
- Các làn đường được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường
- Xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái.
