Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: AFP
Trong một bài phát biểu trên toàn quốc hôm 14/2, Tổng thống Zelensky chỉ trích nhiều người thuộc giới tài phiệt Ukraine đã rời khỏi đất nước trong bối cảnh Mỹ cảnh báo về một cuộc tấn công của Nga sắp xảy ra, bất chấp Nga đã nhiều lần phủ nhận cáo buộc có ý định tấn công Ukraine.
Ông Zelensky, một cựu diễn viên hài từng vận động tranh cử vào năm 2019 với lời hứa sẽ giành lại quyền lực từ các nhà tài phiệt ở Ukraine, đã gia tăng áp lực đối với những người giàu kể từ khi Nga lần thứ hai trong năm 2021 tăng cường lực lượng ở biên giới với Kiev vào tháng 11/2021.
Khi đó, các doanh nhân có ảnh hưởng nhất Ukraine cũng chỉ có 3 tháng để từ bỏ một phần tài sản của mình để tránh bị liệt vào thành phần "tài phiệt" theo luật mà quốc gia này thông qua hồi năm ngoái.
“Điều này giống như chơi cờ cùng một lúc với nhiều đối thủ. Đó là một đặc thù của chính trị Ukraine. Ở đây các mối đe dọa từ bên ngoài không bao giờ khiến chính phủ phân tâm khỏi việc chống lại các mối đe dọa từ bên trong”, Volodymyr Fesenko, người đứng đầu viện nghiên cứu Penta ở Kiev, cho biết.
Đạo luật cho phép Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine xác định một nhà tài phiệt với 4 tiêu chí: sự tham gia của họ vào đời sống công cộng, mức độ ảnh hưởng đối với các phương tiện thông tin đại chúng, quyền sở hữu hoặc quyền kiểm soát một công ty độc quyền và tài sản có vượt quá 2,4 tỷ hryvnia hay không.
Những người được xác định là nhà tài phiệt sẽ buộc phải công khai tài sản của họ và bị cấm tài trợ cho các đảng phái chính trị hoặc tham gia vào quá trình tư nhân hóa tài sản nhà nước và các công ty lớn.
Bộ trưởng Tư pháp Denys Malyuska đã xác định người giàu nhất đất nước, ông Rinat Akhmetov và tỷ phú Igor Kolomoisky là những mục tiêu tiềm năng. Ông Akhmetov đã chỉ trích đạo luật nhắm vào giới tài phiệt, coi đây đạo luật vi phạm nhân quyền và sẽ không giúp Ukraine phát triển.
Cựu Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã bán tài sản truyền thông của mình cho các đồng minh sau khi đạo luật được thông qua và chỉ trích đạo luật này là một nỗ lực “đóng cửa các phương tiện truyền thông độc lập”.
Trong khi đó, ông Kolomoisky đã ca ngợi luật này trong một cuộc phỏng vấn hôm 15/2, nói rằng nó sẽ giúp người giàu minh bạch nguồn tài sản của họ tại các ngân hàng nước ngoài./.