Với phương châm phát huy tối đa hiệu quả của pháo binh và thiết giáp trên chiến trường, Nga luôn tìm cách hiện đại hóa và nâng cấp lực lượng xe tăng của nước này, đặc biệt là các loại xe tăng chiến đấu chủ lực như T-90.
T-90 là một trong những xe tăng tiên tiến nhất của Nga hiện nay. Nhờ đặc tính linh hoạt và lợi hại, phương tiện này đã trở thành xương sống của lực lượng xe tăng Nga sau khi Liên Xô tan rã.
T-90M là phiên bản T-90 hiện đại nhất của Nga hiện nay. Ảnh: TASS
T-90 có hỏa lực lớn nhờ sử dụng pháo chính 2A46M-5, 125 mm. Xe tăng này có kíp lái 3 người, có thể sử dụng loại đạn dẫn đường có độ chính xác cao với tầm bắn lên đến 5km. Ngoài ra, nó còn được trang bị thêm súng máy hạng nặng KORD cỡ 12.7mm và súng máy đồng trục PKT cỡ 7,62 mm.
Mẫu T-90 cơ bản nặng 48 tấn và được trang bị động cơ V-84MS, có tốc độ tối đa 60km/h trên đường trường. T-90 có khả năng phóng tên lửa chống tăng 9M119 Refleks tiên tiến, được thiết kế để tấn công xe bọc thép hoặc trực thăng.
Nhờ được lắp đặt giáp phản ứng nổ (ERA) Kontakt-5 ở mặt trước thân xe và phần lớn tháp pháo, T-90 sẽ giúp bảo vệ kíp lái tốt hơn. Kontakt-5 đặc biệt hiệu quả khi đối phó với đầu đạn nổ lõm (HEAT) trên ATGM
Quá trình phát triển và hiện đại hóa tăng T-90
T-90 có nguồn gốc từ một chương trình hiện đại hóa xe tăng T-72 của Liên Xô vào những năm 1980. Đến năm 1989, dự án này đã phát triển thành một chương trình riêng biệt và độc lập, dẫn đến việc sản xuất đại trà với số lượng giới hạn vào năm 1992.
Trong những thập kỷ tiếp theo, Nga đã thay đổi đáng kể nhiều thông số kỹ thuật của T-90 để tạo ra các phiên bản mới của xe tăng này. Phiên bản nâng cấp T-90S là một trong những sản phẩm xuất khẩu thành công nhất của ngành quốc phòng Nga và được cho là loại xe tăng xuất khẩu thành công nhất về mặt thương mại.
Phiên bản hiện đại nhất T-90M được coi là tiêu chuẩn mới cho dòng tăng T-90 của Nga. Tăng T-90M được trang bị giáp phản ứng nổ Relikt, pháo chính nòng trơn mới 2A46M-4 125 mm cùng tháp pháo hiện đại, giúp tăng tầm bắn và tăng độ chính xác so với các phiên bản trước đó.
T-90M sử dụng động cơ diesel công suất 1.000-1.130 mã lực và hộp số tự động, giúp nó có thể di chuyển với tốc độ 70 km/h. T-90M được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2017 nhưng đến thời điểm hiện tại vẫn chưa rõ có bao nhiêu chiếc trong biên chế của quân đội Nga.
T-90 cùng các biến thể của nó được cho là sở hữu một hệ thống tiêu diệt tên lửa chống tăng, có tên gọi Hệ thống phòng vệ chủ động Shtora-1. Nhiệm vụ chính của hệ thống phòng vệ này là vô hiệu hóa đầu dẫn bằng laser của các loại tên lửa chống tăng của đối phương.
Shtora-1 có thiết bị dò tìm tia laser và đèn chế áp quang học làm nhiễu loạn hệ thống điều khiển của tên lửa đang bay tới, khiến nó bắn chệch mục tiêu. Ngoài ra, xe tăng còn có tính năng nạp đạn tự động, giúp bắn nhanh các loại đạn chống tăng có sức công phá lớn.
Gót chân Asin của tăng T-90
Mặc dù có nhiều tính năng hiện đại và được các phương tiện truyền thông Nga đánh giá là một trong những dòng xe tăng tốt nhất trên thế giới, nhưng T-90 vẫn gặp phải một số vấn đề trên chiến trường Ukraine. Trang Oryx, một trang blog chuyên theo dõi thiệt hại chiến tranh cho biết, tính đến thời điểm hiện tại Nga đã mất 20 xe tăng T-90S và 2 chiếc T-90M trong các cuộc giao tranh.
Các chuyên gia quân sự cho biết, điểm yếu của T-90 nằm ở đỉnh tháp pháo – nơi ít được bảo vệ hơn. Các tên lửa Javenlin của Mỹ, được phóng từ trên cao có thể lao xuống đỉnh tháp pháo và phá hủy nó.
Vậy trong trường hợp này Hệ thống phòng vệ chủ động Shtora-1 có thể bảo vệ xe tăng trước cuộc tấn công hay không?
Viện Chiến tranh hiện đại có trụ sở tại West Point cho rằng: “Shtora-1không có tác dụng ngăn chặn cuộc tấn công bằng tên lửa Javenlins hoặc súng trường không giật. Khi nhắm mục tiêu vào một phương tiện sử dụng Shtora, các xạ thủ có thể sử dụng Hệ thống ngắm bắn mục tiêu cải tiến ITAS không sử dụng dẫn đường bằng laser. Điều này sẽ cho phép xạ thủ tránh bị Shtora phát hiện ”./.