Làn ngoài cùng bên phải trên cao tốc ban đầu được thiết kế để phục vụ việc dừng khẩn cấp khi xảy ra sự cố. Tuy nhiên, có rất nhiều tài xế không biết hoặc biết nhưng vẫn cố tình vi phạm quy định này. Họ lợi dụng làn đường này vì thông thoáng và không có xe lưu thông, sử dụng nó như một làn đường để vượt.
Trên cao tốc, làn ngoài cùng bên phải thường hẹp hơn so với các làn khác và được phân chia bằng vạch liền. Làn đường này có chức năng dành riêng cho các xe dừng khẩn cấp khi có sự cố, cho phép các xe tấp vào lề và dừng lại mà không gây cản trở giao thông. Ngoài ra, các xe ưu tiên trong trường hợp khẩn cấp như xe cứu hoả, xe cứu thương, cảnh sát... cũng có thể sử dụng làn đường này.
Ảnh minh hoạ.
Ý tưởng về làn đường dừng khẩn cấp đã xuất hiện từ những năm 1960. Ban đầu, nó được thiết kế để chạy dọc theo toàn bộ chiều dài của tuyến đường cao tốc, nhưng ở một số nơi, làn đường này đã được loại bỏ để tạo thêm làn đường chạy cho xe.
Trong trường hợp có làn đường dừng khẩn cấp, chiều rộng tiêu chuẩn của nó là 3,3 mét, đủ rộng để một chiếc xe tải lớn đi qua mà không cần chạm vào làn đường chính. Làn đường này được phân biệt với các làn đường chính bằng một vạch sơn màu trắng phản quang (khác với các vạch đứt để phân tách các làn đường chính). Ngoài ra, các miếng mắt mèo cũng được đặt trên vạch trắng này để tăng cường khả năng nhận biết.
Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ 2008, phương tiện không được phép sử dụng làn khẩn cấp trên đường cao tốc trong quá trình tham gia giao thông.
Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt đề ra mức phạt cụ thể cho người vi phạm tại Điểm g Khoản 5 Điều 5.
Theo đó, việc điều khiển xe chạy ở làn khẩn cấp trên đường cao tốc, không nhường đường hoặc gây cản trở phương tiện đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ sẽ bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng. Người vi phạm còn có thể bị tước bằng lái xe từ 1 - 3 tháng.
Làn khẩn cấp trên cao tốc được thiết kế dành riêng cho các trường hợp bất đắc dĩ trong quá trình tham gia giao thông. Người điều khiển phương tiện cần có kiến thức liên quan và nắm rõ các vi phạm trên đường cao tốc để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.