Ngày 17/12, sau nhiều ngày xét hỏi, phiên xử Phạm Công Danh (53 tuổi, cựu Chủ tịch HĐQT ngân hàng VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh), Phan Thành Mai (47 tuổi, cựu Tổng giám đốc ngân hàng VNCB) cùng các đồng phạm về tội "Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" tiếp tục với phần để nghị án của đại diện VKSND Cấp cao tại TP HCM.
Phiên xử được mở theo kháng cáo của ông Danh và ông Mai đề nghị thu hồi các khoản tiền mà cấp sơ thẩm chưa xem xét. Ngoài ra, 12 người khác cũng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, hưởng án treo hoặc cải tạo không giam giữ.
Bên cạnh đó, VKSND Cấp cao tại TP HCM kháng nghị cho rằng bản án sơ thẩm nhận định số tiền 4.500 tỷ đồng dùng để tăng vốn điều lệ VNCB là của ông Danh và quyết định thu hồi từ CB (VNCB sau khi được NHNN mua lại với giá 0 đồng) là không có căn cứ. CB cũng kháng cáo không đồng ý trả lại số tiền này.
Tương tự, BIDV kháng cáo quyết định của cấp sơ thẩm - buộc ngân hàng này phải trả hơn 1.176 tỷ đồng từ BIDV Sở Giao dịch II, gần 458 tỷ đồng từ BIDV chi nhánh Hải Vân. Cá nhân ông Trần Quí Thanh không đồng ý trả lại hơn 194 tỷ đồng (được cho là có nguồn gốc từ tang vật của vụ án) mà trước đó được ông Danh chuyển cho.
Đề nghị không thu hồi 4.500 tỷ tăng vốn của VNCB
Phát biểu quan điểm, đại diện VKSND Cấp cao tại TP HCM đồng ý với kháng cáo của đại diện Ngân hàng VNCB và kháng nghị của VKS, cho rằng việc cấp sơ thẩm tuyên buộc CB phải trả lại số tiền 4.500 tỷ đồng (sư dụng tăng vốn điều lệ VNCB) cho Phạm Công Danh là không có căn cứ.
Các bị cáo tại phiên xử.
"Mặc dù Phạm Công Danh đã chuyển 4.500 tỷ đồng về VNCB đứng tên các tổ chức cá nhân góp vốn nhằm tăng vốn điều lệ cho VNCB từ 3.000 tỷ lên 7.500 tỷ. Tuy nhiên, đây là số tiền bất hợp pháp, không phải của Phạm Công Danh vì đây là tiền vay và quan hệ vay được xác định là bất hợp pháp bị xử lý trong 2 giai đoạn của vụ án.
Số tiền này chưa được Ngân hàng Nhà nước cho phép hạch toán tăng vốn điều lệ cho VNCB, chưa thanh toán các khoản nợ phải trả. Bản án sơ thẩm cho rằng số tiền này là của Phạm Công Danh phải thu hồi để khắc phục hậu quả là không có căn cứ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của ngân hàng VNCB" - Đại diện VKS nêu quan điểm.
Do đó, đại diện VKS Cấp cao TP HCM đề nghị HĐXX sửa án sơ thẩm theo hướng không thu hồi 4.500 tỷ đồng từ ngân hàng VNCB để trả lại cho ông Danh.
Đề nghị ông Trần Quý Thanh trả 194 tỷ đồng
Bên cạnh đó, đại diện VKSND Cấp cao tại TP HCM đề nghị tòa không chấp nhận kháng cáo của các cá nhân, tổ chức khác, buộc phải hoàn trả tiền cho Phạm Công Danh. Cụ thể, cấp sơ thẩm tuyên thu hồi khoản tiền được xác định là tang vật vụ án gồm hơn 200 tỷ đồng của Sacombank, 3,1 tỷ đồng của TPBank, 600 tỷ đồng của bà Hứa Thị Phấn…
Trong số đó, VKS đề nghị bác kháng cáo của ông Trần Quý Thanh (ông chủ Tập đoàn Tân Hiệp Phát), đề nghị tòa tuyên phải hoàn trả 194 tỷ đồng cho ông Phạm Công Danh.
Về kháng cáo của ông Phan Thành Mai và một số bị cáo đề nghị thu hồi thêm một số khoản tiền từ ông Trần Quý Thanh, bà Hứa Thị Phấn. Tại giai đoạn 1 của vụ án, chỉ mới một phần khoản tiền này được thu hồi, nay đề nghị thu hồi thêm để khắc phục hậu quả. VKS cho rằng không đủ căn cứ để xem xét vấn đề này, nếu thu thập thêm được chứng cứ sẽ tách ra giải quyết trong một vụ án khác.
Đối với khoản tiền hơn 1.620 tỷ đồng mà cấp sơ thẩm đề nghị thu hồi từ BIDV để khắc phục hậu quả, VKS cũng kiến nghị làm rõ hậu quả trong việc thu hồi số tiền này và yêu cầu cơ quan điều tra làm rõ trách nhiệm của những người phê duyệt.
Ông Phạm Công Danh trình bày quan điểm tại phiên xử.
Đối với kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, hưởng án treo của các bị cáo, VKS nhận định rằng HĐXX cấp sơ thẩm đã cân nhắc xem xét các tình tiết, bối cảnh xảy ra vụ án nên không có cơ sở xem xét giảm nhẹ thêm.
VKS cũng cho rằng kháng nghị theo hướng tăng hình phạt đối với 4 bị cáo nguyên là giám đốc công ty "ma" do ông Danh thành lập là có căn cứ, đề nghị cấp phúc thẩm xem xét. Theo cơ quan công tố, việc họ được hưởng án treo trong cả 2 giai đoạn của vụ án là vi phạm pháp luật.
Ngoài ra, bị cáo Phan Thành Mai và các bị cáo cho rằng tách vụ án làm 2 phần ảnh hưởng tới quyền lợi của mình. Đại diện VKS cho rằng 2 vụ án gồm các tội danh độc lập, do đó không ảnh hưởng tới hình phạt, trách nhiệm hình sự của các bị cáo.
Theo bản án sơ thẩm, Phạm Công Danh nhận chuyển nhượng Ngân hàng Đại Tín từ bà Hứa Thị Phấn, ngân hàng này làm ăn thua lỗ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sau đó đã đặt Đại Tín (tiền thân của VNCB, nay là CB) vào tình trạng kiểm soát đặc biệt.
Phạm Công Danh đã chỉ đạo nhân viên thuộc Tập đoàn Thiên Thanh dùng 6.630 tỷ của VNCB gửi vào Sacombank, BIDV, TPBank để bảo lãnh khoản vay thông qua 29 lượt công ty do ông Danh thành lập hoặc mượn pháp nhân rồi chuyển tiền về cho Phạm Công Danh sử dụng.
Tại Sacombank, ông Danh gặp ông Trầm Bê và Phan Huy Khang tháng 4/2013, đặt vấn đề vay vốn, bảo đảm bằng tiền của VNCB gửi ở ngân hàng này. Biết rõ cựu Chủ tịch VNCB làm trái quy định nhưng ông Bê vẫn đồng ý phê duyệt cho vay 1.800 tỷ đồng.
Tương tự, ông Danh dùng các công ty do mình lập ra vay của BIDV 4.700 tỷ đồng, TPBank 1.666 tỷ, tiếp tục đảm bảo bằng tiền gửi của VNCB tại hai nhà băng này.
Do các công ty làm hồ sơ vay khống, không thực hiện kinh doanh theo phương án đã cam kết trong hợp đồng tín dụng nên không có tiền trả nợ, Ngân hàng VNCB thực hiện bảo lãnh nhưng không yêu cầu cầm cố, thế chấp tài sản nên không thu lại được tiền bảo lãnh, dẫn đến VNCB bị thiệt hại hơn 6.126 tỷ đồng.
Hồi tháng 8, TAND TP HCM xét xử sơ thẩm và tuyên phạt ông Phạm Công Danh 20 năm tù, tổng hợp với hình phạt cũ là 30 năm, ông Trầm Bê lãnh 4 năm tù. Ngoài ra, 44 đồng phạm còn lại lãnh 2 năm tù (nhưng cho hưởng án treo) đến 10 năm tù.