Phát biểu tại hội nghị báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2019, triển khai nhiệm vụ năm 2020 diễn ta tại Hải Phòng sáng nay, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Võ Văn Thưởng điểm lại một số kết quả nổi bật.
Trong đó, ông ghi nhận thông tin trên báo đã góp phần tạo sự nhất trí cao trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội, khơi dậy niềm tin, động lực tinh thần để hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2019.
“Báo chí và lực lượng tiên phong trong thực hiện phương châm đi trước mở đường của ngành tuyên giáo, qua đó, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước sớm đi vào xã hội”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ đánh giá.
Nhiều bài viết không phải viết bằng trái tim nóng, cái đầu lạnh
Bên cạnh đó, ông Võ Văn Thưởng cũng lưu ý, còn một số hạn chế khuyết điểm cần khắc phục.
Cụ thể, công tác chỉ đạo định hướng báo chí có thời điểm chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra, có thời điểm còn chậm phối hợp trao đổi, cung cấp thông tin cho báo chí. Trong một số trường hợp, việc chậm cung cấp thông tin khiến báo chí chạy theo mạng xã hội, sử dụng thông tin từ mạng xã hội thiếu kiểm chứng hoặc kiểm chứng chưa chặt chẽ.
“Tôi đề nghị cơ quan quản lý nhà nước nắm giữ thông tin, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chỉ đạo để khắc phục hiệu quả vấn đề này trong thời gian tới”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ chỉ đạo.
Ông Thưởng cũng lưu ý, việc xử lý tình trạng báo hóa tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp chưa nghiêm, thậm chí có biểu hiện buông lỏng. Thực hiện quy hoạch báo chí chưa đảm bảo tiến độ.
Bên cạnh đó, tình trạng thông tin sai sự thật, thiếu cơ sở, suy diễn, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự nhân phẩm của công dân vẫn tiếp diễn. Việc nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố mới có tiến bộ nhưng vẫn chưa tương xứng nhiệm vụ, yêu cầu đề ra.
“Một số cơ quan báo chí có dấu hiệu bị tác động chi phối bởi lợi ích, cho đăng các bài viết thiếu khách quan, sai sự thật, thiếu kiểm chứng. Một số cơ quan báo chí chưa quan tâm đến việc quản lý văn phòng đại diện, phóng viên thường trú dẫn đến sai phạm, một số trường hợp bị bắt xử lý hình sự do lợi dụng báo chí để trục lợi”, ông Võ Văn Thưởng nhắc nhở.
 Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Võ Văn Thưởng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao đổi với các đại biểu bên lề hội nghị |
Theo Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ, cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực thông tin với cơ quan báo chí, phóng viên, người làm báo chưa hiệu quả. Tình trạng khiếu kiện nội dung thông tin ngày càng nhiều nhưng việc giải trình của các cơ quan báo chí còn hình thức, không cầu thị, thiếu thuyết phục, thậm chí kẻ cả, cửa quyền, khệnh khạng, bề trên.
“Đôi khi nhiều bài viết không phải viết bằng trái tim nóng, cái đầu lạnh mà thể hiện nghiêng về cảm xúc, suy đoán có tội cho các cơ quan đơn vị và cá nhân. Nhưng đề nghị giải trình thì chưa thực sự cầu thị, chưa nghiêm, mặt nào đó chưa thật sự sòng phẳng, công bằng. Đây là vấn đề xã hội đang bức xúc, rất buồn với cơ quan báo chí và đội ngũ làm báo”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nói.
Hết sức tỉnh táo
Cho rằng tình hình của năm 2020 đòi hỏi những người làm báo tiếp tục nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm công dân và sứ mệnh người làm báo, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nhấn mạnh một số nhiệm vụ.
Trong đó, ông yêu cầu đẩy mạnh thông tin tuyên truyền các sự kiện lớn, vấn đề quan trọng của đất nước, nêu bật những thành quả trong nhiệm kỳ Đại hội 12 của Đảng và thông tin về hội đảng các cấp, tiến tới đại hội toàn quốc lần thứ 13 của Đảng.
“Báo chí phải tăng cường các tuyến bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, sắc sảo và thuyết phục; đồng thời phải hết sức tỉnh táo trước những việc lợi dụng báo chí để đấu đá nội bộ, cạnh tranh phe nhóm, PR hình ảnh mang màu sắc dân túy, mị dân”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ lưu ý.
 Các đại biểu dự hội nghị |
Ông Thưởng cho rằng, đây là chuyện nhiệm kỳ nào cũng nhắc nhở nhưng nhiệm kỳ nào cũng có một số cơ quan báo chí vi phạm. “Những thông tin chúng ta nhận được vào những kỳ đại hội bao giờ cũng phải tỉnh táo, xem xét, kiểm chứng ở nhiều góc độ, khi đưa lên cũng phải tính toán nhiều mặt”.
“Thông tin khách quan, toàn diện, kết hợp tốt giữa xây và chống, trong đó xác định lấy xây là chủ yếu, lấy xây làm chống, qua đó tạo môi trường thông tin lành mạnh, tích cực, góp phần tổ chức thành công đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội 13 của Đảng”, ông Thưởng dặn dò.
Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ đánh giá chung, môi trường thông tin của năm 2019 tốt hơn với 2018, và nếu so với thời điểm này với thời điểm chuẩn bị Đại hội 12 thì tốt hơn rất nhiều. “Nhưng có thực sự bền vững, yên tâm chưa, thì nói thật với các đồng chí là chưa thực sự bền vững, và cũng chưa thực sự yên tâm. Vì vậy, chúng ta phải hết sức tỉnh táo, luôn luôn nỗ lực cố gắng để làm sao môi trường thông tin 2020 thực sự tốt, lành mạnh”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nói.
Tước giấy phép hoạt động với báo không theo quy hoạch
Cạnh đó, ông Võ Văn Thưởng yêu cầu khẩn trương thực hiện nghiêm quy hoạch báo chí đến năm 2025, rà soát sửa đổi bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật, không còn phù hợp thực tiễn.
Theo ông Thưởng, chúng ta đang ở những ngày cuối cùng trong giới hạn thực hiện quy hoạch báo chí với 24 cơ quan báo chí phải tổ chức sắp xếp trong năm 2019.
“Tôi đề nghị cần thực hiện đúng nguyên tắc đề ra. Cơ quan chủ quản nào không xây dựng, không trình phương án sắp xếp để cấp lại giấy phép hoạt động cơ quan báo chí trực thuộc thì kiên quyết đình bản tạm thời và sau đó nếu tiếp tục không thực hiện thì đề nghị cơ quan quản lý nhà nước tước giấy phép hoạt động. Không để lưng chừng, làm giảm đi hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nhấn mạnh.
Ông yêu cầu Bộ TT&TT tiếp tục làm việc với cơ quan chủ quản thuộc diện sắp xếp để đôn đốc, hướng đúng tiến độ, thực chất, tránh hình thức.
“Lãnh đạo cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí phải quán triệt nhận thức, quy hoạch báo chí để phát triển lành mạnh, đúng định hướng, khẳng định rõ đây là việc phải làm, phải triển khai, làm bây giờ đã chậm rồi”, ông nhắc nhở.
Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ cũng lưu ý, “cán bộ đảng viên nào chần chừ, níu kéo, làm chậm tiến độ là vi phạm kỷ luật của Đảng”.
Theo ông, chính sự lừng chừng chưa quyết liệt, chưa thực sự vào cuộc trong giai đoạn đầu của các cơ quan mà cụ thể là Bộ TT&TT và các cơ quan chủ quản đã góp phần tạo tâm lí ỷ lại, trông chờ các cơ quan báo chí thuộc diện chuyển đổi.
“Tôi yêu cầu Bộ TT&TT thực hiện khẩn trương, nghiêm túc vấn đề này, không chậm được nữa, không lừng chừng được nữa. Đến bây giờ đã là rất chậm rồi”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, ông yêu cầu tích cực rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật về báo chí không còn phù hợp với thực tiễn. “Tôi nhấn mạnh việc xây dựng quy định phân báo điện tử, tạp chí điện tử để khắc phục tình trạng báo hóa tạp chí. Đây thực chất là hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động báo chí”, ông nói.
Theo ông Võ Văn Thưởng, tạp chí phải trở về đúng bản chất là thông tin định kỳ, chuyên sâu với các bài viết là nơi công bố các tri thức có tính hệ thống, có chiều sâu, giới thiệu các kết quả nghiên cứu khoa học, tư vấn, phản biện chính sách.
Trưởng ban Tuyên giáo gợi ý đề bài đối với Bộ TT&TT là làm sao để rõ việc tạp chí được đưa những nội dung gì, không đưa nội dung gì, làm thế nào để không báo hóa tạp chí. Đây là đề bài tới lúc phải giải, không chần chừ được nữa.
“Không xây dựng được tiêu chí cụ thể về tạp chí, mục tiêu quy hoạch sẽ không đạt được. Bởi vì nếu sắp xếp cho 24 tờ báo thành 24 tạp chí mà không có quy định cụ thể về tạp chí thì mục tiêu quy hoạch cũng không đạt yêu cầu. Không xây dựng được tiêu chí này, niềm tin của công chúng đối với báo chí sẽ bị giảm sút. Tôi đề nghị Bộ TT&TT phải sớm có quy định cụ thể về nội dung này”, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nhấn mạnh.