Chiến dịch phản công không như kỳ vọng
Nếu cuộc phản công được kỳ vọng từ lâu của Ukraine trong năm 2023 đạt được tất cả mục tiêu thì xe tăng này lẽ ra đã không xuất hiện ở Robotyne gần đây. Nó lẽ ra đã ở Melitopol, cách đó 64km về phía Nam. Tuy nhiên, hình ảnh chiếc xe tăng Challenger 2 được chụp lại cũng là một lời nhắc nhở cho thấy quân đội Ukraine vẫn còn nhiều phương tiện tiên tiến do phương Tây sản xuất. Nếu Ukraine có thể định hình lại chiến trường, họ sẽ có thể một lần nữa thử tiến công về phía Melitopol.
Dĩ nhiên, điều này không dễ dàng. Trên thực tế, nó thậm chí còn khó khăn hơn trong chiến dịch lần thứ hai này.
Chiếc xe tăng Challenger 2 trên tuyết của Ukraine.
Khi Lữ đoàn Cơ giới 47 của Ukraine tấn công phía Nam Mala Tokmachka ngày 8/6, bắt đầu cuộc phản công của Kiev, mục tiêu được cho là giành lại Robotyne, cách đó 8km về phía Nam trong 24 giờ. Tuy nhiên, các lực lượng của Kiev đã phải mất 10 tuần để thực hiện mục tiêu này vì một lý do chính: Đó là các bãi mìn của Nga giữa Mala Tokmachka và Robotyne dày đặc hơn nhiều so với những gì quân đội Ukraine dự đoán. Lữ đoàn Cơ giới 47 đã mất hàng chục phương tiện và có khả năng là hàng trăm binh lính trong cuộc tấn công đầu tiên không suôn sẻ.
Kế hoạch ban đầu của Ukraine, được nêu chi tiết trong một bài báo từ Washington Post, coi Robotyne là bàn đạp để tấn công theo hướng Melitopol.
Thay vào đó, chiến dịch phản công của Ukraine chỉ dừng lại ở Robotyne, không lâu sau khi vượt qua lớp phòng tuyến ngoài cùng của Nga chạy qua thị trấn này và Verbove.
Lữ đoàn 47 và Lữ đoàn 33 đã dẫn đầu cuộc tấn công bằng các xe tăng Leopard 2 cho đến khi Lữ đoàn Tấn công trên không 82 tham chiến vào tháng 8/2023 để các binh lính của Lữ đoàn 47 có thể nghỉ ngơi và sửa chữa trang thiết bị.
Lữ đoàn 82 là lực lượng chính, nếu không muốn nói là duy nhất, sử dụng các phương tiện tốt nhất được nước ngoài cung cấp của Ukraine, từ Stryker của Mỹ đến Marder của Đức và 14 xe tăng Challenger 2 do Anh cung cấp.
Tuy nhiên, những phương tiện này, mặc dù hiện đại hơn các phương tiện thời Liên Xô mà hầu hết các lữ đoàn của Ukraine vẫn sử dụng, nhưng vẫn dễ tổn thương trước các bãi mìn. Vào cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9/2023, một trong các xe tăng Challenger 2 đã va phải một bãi mìn ở Robotyne.
Nằm bất động trên chiến trường, xe tăng này là một mục tiêu dễ dàng cho tên lửa chống tăng của Nga. Dù vậy, kíp tăng được cho là đã trốn thoát trước khi phương tiện này cháy rụi.
Chiếc xe tăng Challenger 2 bị phá hủy có lẽ là một dấu hiệu cho thấy sự kết thúc của chiến dịch phản công của Ukraine và cho thấy một tiền tuyến đang đóng băng. Robotyne được cho là mục tiêu đầu tiên của cuộc phản công, song trên thực tế, có lẽ nó cũng là mục tiêu cuối cùng.
Không lâu sau khi Lữ đoàn 47 tạm thời rời khỏi tiền tuyến bởi do được điều tới phòng thủ Avdiivka ở phía Đông - chiến dịch phản công với sự tham gia của Lữ đoàn 82 đã dừng mũi tiến công chính.
Nga đang tiến gần về phía Avdiivka nhưng thủy quân lục chiến Ukraine đã vượt qua sông Dnipro ở khu vực Kherson và thiết lập một đầu cầu hứa hẹn ở tả ngạn của dòng sông.
Mặc dù giao tranh ở các khu vực khác vẫn tiếp diễn nhưng không bên nào đạt được bước tiến đáng kể. Thay vào đó, hai bên vẫn tiếp tục đào hào, trinh sát, tấn công pháo binh và UAV cảm tử cũng như huy động các lực lượng và trang thiết bị mới.
Tình thế và triển vọng tấn công của Ukraine
Với Ukraine, họ đã rút ra một bài học quan trọng: Đó là phòng tuyến của Nga, chủ yếu là các bãi mìn, đã gây trở ngại lớn hơn nhiều so với dự đoán.
Tin xấu với Kiev là quân đội nước này chưa thể giành lại Melitopol. Tin tốt là các lữ đoàn của Ukraine cách thành phố này không xa, vẫn sở hữu hầu hết các phương tiện tiên tiến như Stryker, Marder, Leopard 2 và Challenger 2. Chiếc xe tăng Challenger 2 bị phá hủy ở Robotyne là chiếc duy nhất chúng ta biết chắc chắn Ukraine đã tổn thất. Tất cả phương tiện trên đều có thể hỗ trợ các cuộc tấn công trong tương lai.
Tuy nhiên, khi mà Ukraine tiến hành một cuộc tấn công mới, họ có thể sẽ đối mặt với phòng tuyến vững chắc hơn nhiều so với lần đầu tiên. Nga biết cách để các bãi mìn của họ hoạt động hiệu quả. Họ có thời gian và thậm chí nhiều mìn hơn trước khi mặt đất bắt đầu đóng băng.
Vì thế, Ukraine sẽ cần thay đổi một vài điều để đạt được cơ hội thành công lớn hơn trong cuộc phản công lần thứ hai. Đó là thứ có thể làm giảm tác động phá hủy của các bãi mìn với các lữ đoàn tiến công.
Hiện nay, giới quan sát cho rằng, cánh cửa cơ hội của Ukraine đang khép lại khi thế giới đang dần dịch chuyển sự chú ý sang Gaza. Một số nhà phân tích nhận định, Ukraine cần nối lại các cuộc tấn công vào các sân bay ở Nga và Crimea, nơi các máy bay chiến đấu được sử dụng để phóng tên lửa hành trình vào các thành phố của Ukraine. Kiev cũng phải tiếp tục các cuộc giao tranh cận chiến, thiết lập các điều kiện trên chiến trường và khiến Nga phải phản ứng - giống như cách họ đã làm bằng cách vượt sông Dnipro tuần trước gần thành phố Kherson ở phía Nam, đồng thời đảm bảo kiểm soát các vùng lãnh thổ.
Dù vậy, Tổng thống Zelensky vẫn sẽ cần một đột phá - một chiến thắng quyết định để giành lại sự chú ý của Mỹ. Mới đây, Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Joe Biden mời Tổng thống Volodymyr Zelensky tới Nhà Trắng nhằm nhấn mạnh cam kết của Mỹ đối với việc ủng hộ người dân Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Đây sẽ là chuyến thăm Mỹ lần thứ ba của ông Zelensky kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt hồi cuối tháng 2 năm ngoái.