Chiến thuật "bầy đàn máy bay không người lái" được Nga sử dụng trên chiến trường Ukraine gây bất ngờ cho cả những chuyên gia quân sự phương Tây. Đại tá thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đã nghỉ hưu Mark Kansian đã đưa ra nhận xét nói trên trong một cuộc phỏng vấn với tờ Business Insider.
Kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, Quân đội của Nga và Ukraine đã sử dụng máy bay không người lái đủ hình dạng và kích cỡ để do thám lẫn nhau, cũng như tấn công các mục tiêu ở quy mô chưa từng thấy trước đây. UAV nhận nhiệm vụ phát hiện kẻ thù, tấn công trực tiếp, trong đó những phương tiện cảm tử đóng vai trò lớn nhất.
Đáng chú ý là ngay từ thế kỷ trước đã có những trường hợp đầu tiên được xem là sử dụng UAV trên chiến trường. Cụ thể vào năm 1849, Áo dùng khinh khí cầu không người lái oanh tạc Venice.
Theo thời gian, công nghệ đã có bước phát triển rất xa, nhưng tiềm năng của máy bay không người lái vũ trang trong cuộc chiến chống khủng bố ở các quốc gia như Afghanistan, Somalia và Pakistan đặc biệt được bộc lộ ngày càng rõ nét.
Đại tá Mark Kansian nói: “Tuy nhiên cuộc giao tranh ở Ukraine đánh dấu lần đầu tiên chúng ta thấy máy bay không người lái được sử dụng trong một cuộc chiến liên quan đến các cường quốc và quân đội hiện đại, ngoài ra chúng còn được sử dụng rộng rãi trong một thời gian dài".
Mảnh xác máy bay không người lái Geran-2 của Nga được Ukraine thu giữ sau một vụ tấn công.
Theo cựu sĩ quan Thuỷ quân lục chiến Mỹ, Ukraine theo nhiều cách đã trở thành "vật thí nghiệm" trong việc sử dụng máy bay không người lái trên quy mô lớn.
Trong những ngày đầu chiến tranh, UAV Bayraktar TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất với khả năng mang bom và tên lửa dẫn đường bằng laser đã được biết đến rộng rãi. Tuy nhiên hiệu quả của nó đã giảm dần theo thời gian do hoạt động của các hệ thống tác chiến điện tử Nga.
Sau đó Nga bắt đầu sử dụng UAV cảm tử Geran-2 (được cho là chiếc Shahed-136 của Iran) để phá hủy cơ sở hạ tầng quan trọng của đối phương. Một trong những ưu điểm của UAV này là rất rẻ - một chiếc có giá chỉ khoảng 20 nghìn USD, trong khi cho thấy hiệu quả cao. Theo vị Đại tá Mỹ, ông cảm thấy rất bất ngờ trước chiến thuật sử dụng máy bay không người lái như vậy.
Ông Kansian nhấn mạnh: “Chúng tôi đang chứng kiến việc sử dụng máy bay không người lái cảm tử trên quy mô 'bầy đàn', đây thực sự là một điều rất mới mẻ".
Tuy nhiên máy bay không người lái được sử dụng phổ biến nhất ở Ukraine lại chính là các UAV thương mại cỡ nhỏ. Một số trong đó có thể nằm gọn trong lòng bàn tay của người lớn. Những người lính của cả hai bên tham chiến đều sử dụng những phương tiện như vậy để trinh sát và thả đạn dược cỡ nhỏ vào đối phương.
“Cả Ukraine và Nga hiện đang sử dụng hàng trăm máy bay không người lái như vậy. Mỗi đơn vị bộ binh dù ở quy mô nhỏ hiện nay đều có một hoặc nhiều phương tiện này trong biên chế", chuyên gia P. W. Singer - nhà phân tích của tạp chí New America Center cho biết: “Đây không phải là điều mà nhiều quân đội đã sẵn sàng đối phó".