SOHA NEWS
Cuộc duyệt binh lịch sử đã đập tan kế hoạch chiếm trọnTthủ đô Matxcơva, bắt sống và xử tử lãnh đạo Liên Xô, trong đó có Joseph Stalin và đánh bại hoàn toàn Liên Xô của Hítler.
Quân thù đã ở ngay cửa ngõ Matxcơva - Tổ Quốc hay là chết?
Ngày 22 tháng 6 năm 1941, nước Đức quốc xã bất ngờ cắt đứt thỏa thuận không xâm lược với Liên Xô và tiến hành chiến dịch "Barbarossa" tiến công Liên Xô.
Quân đội phát xít Đức và chư hầu huy động 190 sư đoàn với tổng quân số trên 5 triệu người, cùng một số lượng khổng lồ phương tiện chiến tranh gồm khoảng 5.000 xe tăng và pháo tự hành, 3.400 xe thiết giáp, 600.000 xe cơ giới các loại, 47.000 pháo và súng cối, 4.940 máy bay các loại và khoảng 300 tàu chiến vào chiến dịch này.
Trong khi đó, Hồng quân Liên Xô có 141 sư đoàn với 3,2 triệu quân đóng ở các khu vực phía Tây chống lại quân Đức. So với Hồng quân, quân Đức chiếm ưu thế cả về quân số lẫn kinh nghiệm tác chiến.
Chiến dịch Barbarossa được dự định sẽ đánh bại triệt để Liên Xô chỉ trong 2-3 tháng. Trong giai đoạn đầu, các lực lượng Đức tiến lên nhanh chóng do lợi thế từ yếu tố bất ngờ, ưu thế về quân số và trang bị, kinh nghiệm dày dạn của binh sĩ Đức, cộng với những yếu kém và sai lầm trong điều binh của các chỉ huy Liên Xô.
Duyệt binh năm 1941 tại Quảng Trường Đỏ.
Tháng 10/1941, Bộ chỉ huy Đức tập trung mọi sức lực để mở cuộc tấn công vào Mátxcơva với hi vọng chiếm được thủ đô và kết liễu Liên Xô. Với mật danh chiến dịch là "Typhoon" (Bão táp), Hitler đã huy động 80 sư đoàn, trong đó có 23 sư đoàn xe tăng và cơ giới (khoảng hơn 1,8 triệu quân) và gần 1000 máy bay vào trận đánh này.
Trong nhật lệnh ngày 2/10/1941- ngày mở đầu cuộc tấn công Mátxcơva, Hitler quyết định ngày 7/11/1941 sẽ chiếm xong Mátxcơva và duyệt binh chiến thắng tại Hồng trường, xử tử ban lãnh đạo Liên Xô, phá đổ tường thành Kremli...
Trong đợt tấn công ác liệt và đẫm máu kéo dài suốt tháng 10/1941, quân Đức tiến được từ 230 km, nhưng lực lượng bị tổn thất nghiêm trọng, kế hoạch thôn tính Mátxcơva trong giữa tháng 10 bị đổ vỡ.
Tuy nhiên, đến đầu tháng 11/1941, một bộ phận quân Đức đã chọc thủng hai vị trí thuộc phòng tuyến bảo vệ Mátxcơva và ở một số vị trí quân Đức chỉ cách thủ đô Liên Xô khoảng 25-30 km.
Trong khi đó, máy bay Đức liên tục ném bom oanh kích. Từ ngày 20/10 thủ đô Liên Xô chuyển sang bố trí phòng thủ và chuẩn bị sẵn sàng cho các trận đánh ngay trên đường phố, với lực lượng phòng thủ gồm quân đội và khoảng 450.000 người dân Matxcơva.
Quân thù đã ở ngay cửa ngõ Thủ đô. Tình thế ngàn cân treo sợi tóc đòi hỏi Bộ chỉ huy tối cao Xô Viết cần phải có những quyết sách kịp thời nhằm bảo vệ Thủ đô- biểu tượng của tinh thần bất khuất của dân tộc.
Và Tổng Tư lệnh Stalin đã có một quyết định không ai ngờ tới: Tiếp tục tổ chức duyệt binh kỷ niệm Cách mạng tháng Mười như thông lệ hàng năm. Song sau khi duyệt binh xong, tất cả lực lượng tham gia duyệt binh sẽ đi thẳng tới chiến tuyến chống quân thù.
Chính cái quyết định không ai ngờ tới đó đã mang lại một bước ngoặt quan trọng trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của nhân dân Liên Xô.
Duyệt binh năm 1941 tại Quảng Trường Đỏ.
Cuộc duyệt binh huyền thoại có một không hai
Quyết định tổ chức duyệt binh kỷ niệm Cách mạng tháng 10 vào ngày 7/11 tại Quảng trường Đỏ như truyền thống bao năm qua của Liên Xô vào thời diểm đó sẽ là một sự kiện đột phá, có tác dụng cực kỳ lớn lao khích lệ tinh thần nhân dân và quân đội Liên Xô. Tuy nhiên, để đi đến quyết định đó không phải là điều dễ dàng.
Ngày 28/10 Stalin triệu tập tới Kremli tướng Artemiev- Tư lệnh quân khu Matxcơva, tướng Zhigarev- Tư lệnh Binh chủng Không quân, tướng Gromadin - chỉ huy đơn vị Phòng không khu vực Matxcơva và tướng Sbytoc - Tư lệnh Binh chủng Phòng không.
Ông hỏi các vị tướng: "Sắp đến ngày kỷ niệm Cách mạng tháng 10, chúng ta sẽ tổ chức duyệt binh ở Matxcơva chứ?" Câu hỏi của Tổng tư lệnh quân đội làm tất cả bất ngờ khiến không ai có thể đáp lời ông.
Tuy duyệt binh vào ngày 7/11 là truyền thống của Liên Xô hàng năm, nhưng năm 1941 quá đặc biệt khiến không có ai lúc đó nghĩ đến việc tổ chức một lễ kỷ niệm đầy màu sắc trên Quảng trường Đỏ.
Stalin phải nhắc lại câu hỏi đó tới lần thứ ba thì mọi người mới bừng tỉnh và đồng thanh đáp: "Vâng, tất nhiên là có. Điều đó sẽ khích lệ tinh thần quân sĩ và hậu phương!".
Thực ra, trước đó Xtalin đã tham khảo ý kiến của Nguyên soái Zhukov. Theo Zhukov, trong những ngày tới quân địch sẽ không có khả năng tổ chức những đợt tấn công lớn do bị tiêu hao lực lượng trong các trận đánh gần Matxcơva và đang chờ bổ sung cũng như biên chế lại các cánh quân.
Còn để đối phó với hoạt động oanh kích diễn ra hàng ngày của không quân Đức thì cần tăng cường các lực lượng phòng không và bổ sung cho Matxcơva đội máy bay tiêm kích từ các mặt trận lân cận.
Đó là những cơ sở để Tổng Tư lệnh Stalin đi đến quyết định tiếp tục tổ chức duyệt binh kỷ niệm Cách mạng Tháng Mười như thông lệ hàng năm.
Duyệt binh năm 1941 tại Quảng Trường Đỏ.
Để đảm bảo bí mật, quyết định tổ chức duyệt binh chỉ được thông báo cho các quan chức chính phủ trước "giờ G" chưa đầy 1 ngày. Còn bản thân các đơn vị tham gia duyệt binh được tập luyện trước đó vài ngày, nhưng chỉ với nội dung là biểu dương về sức mạnh phòng thủ của thủ đô Matxcơva, chứ không phải để tham gia duyệt binh.
Cơ quan khí tượng dự báo ngày 7/11 thời tiết Matxcơva nhiều tuyết, gió mạnh, vì vậy nên không quân Đức cũng khó có thể oanh tạc nhiều như khi thời tiết đẹp.
Ngày 6/11/1941, buổi lễ trọng thể kỷ niệm 24 năm Cách mạng tháng 10 của chính quyền thành phố Matxcơva được tổ chức ngay tại nhà ga tàu điện ngầm Mayakovskaya.
Bàn tiệc đặt trong các toa tàu điện ngầm, ghế ngồi bố trí ngay trên hành lang chờ tàu trong nhà ga, khán đài dựng trong nhà ga, khách khứa xuống ga theo thang máy, còn thành viên chính phủ thì tới nơi tổ chức bằng một chuyến tàu khác ở đường ray bên cạnh.
Tại lễ kỷ niệm Stalin có bài phát biểu nêu những nguyên nhân khiến quân địch tạm thời chiếm ưu thế trong thời kỳ đầu chiến tranh và nhấn mạnh kẻ thù nhất định sẽ bị đánh bại. Tuy nhiên trong bài phát biểu này của Stalin không có bất cứ lời nào về cuộc duyệt binh sẽ được tổ chức vào sáng hôm sau.
Bài phát biểu này được phát sóng trực tiếp trên dài phát thanh và in thành truyền đơn rải ở những vùng bị quân Đức chiếm đóng.
Chỉ sau khi lễ kỷ niệm kết thúc Stalin mới thông báo cho Bộ Chính trị, Đảng bộ và chính quyền Matxcơva về lễ duyệt binh tại Quảng trường Đỏ vào sáng hôm sau nhưng được tổ chức sớm lên 2 tiếng- vào lúc 8 giờ sáng chứ không phải 10 giờ như các năm trước.
Chỉ huy các đơn vị tham gia duyệt binh chỉ được biết lịch này vào lúc 11 giờ đêm ngày 6/11, còn khách mời và khối nhân dân lao động được thông báo về giờ tổ chức lúc 5 giờ sáng ngày mùng 7.
Trong đêm mùng 6 rạng ngày mùng 7/11 các ngôi sao điện Kremli mới được gỡ chụp bảo vệ và được thắp sáng, lăng Lê-nin được dỡ bỏ ngụy trang. Quảng trường Đỏ đón chào ngày kỷ niệm 24 năm Cách mạng tháng 10 với đầy vẻ trang trọng và hùng tráng.
Trước đó, từ ngày 5/11 các lực lượng không quân - Hải quân Liên Xô đã có nhiều đợt tấn công ngăn chặn vào các sân bay Đức. Không quân cũng điều 550 máy bay chiến đấu từ mặt trận về chi viện bảo vệ thủ đô trong ngày lễ.
Đúng 8 giờ sáng ngày 7/11/1941, Lễ duyệt binh kỷ niệm 24 năm Cách mạng Tháng Mười bắt đầu trong giá lạnh và gió tuyết. Sau lễ chào cờ trang nghiêm là bài phát biểu của Tổng Tư lệnh Stalin.
Tổng Tư lệnh Stalin tại cuộc duyệt binh năm 1941 trên Quảng Trường Đỏ.
Phát biểu tại Lễ duyệt binh lịch sử này, Stalin đã nói với Hồng quân Xô Viết: "Các dân tộc bị nô dịch của châu Âu đang sống dưới ách của bọn xâm lược Ðức trông chờ vào các đồng chí như là những người sẽ giải phóng cho họ.
Sứ mệnh giải phóng vĩ đại đã trao cho các đồng chí. Các đồng chí hãy tỏ ra xứng đáng với sứ mệnh đó... Dưới ngọn cờ của Lenin, tiến lên giành thắng lợi!".
Sau bài phát biểu của Stalin, cuộc duyệt binh huyền thoại bắt đầu. Trong tiếng quân nhạc hùng tráng, khối quân kỳ hùng dũng tiến qua lễ đài. Tiếp đó là khối các đơn vị bộ binh mang theo đầy đủ trang bị và súng đạn. Sau các khối bộ binh là các đơn vị kỵ binh, pháo binh...
Đi cuối cùng khóa đuôi cho cuộc duyệt binh là những chiếc xe tăng T34, T-38 và T-60. Trong đó có nhiều chiếc vừa được chuyển tới từ nhà máy còn chưa kịp sơn xe và số hiệu.
Cuộc duyệt binh chỉ kéo dài 25 phút. Điều đặc biệt là sau khi rời Quảng trường Đỏ, tất cả các đơn vị tham gia duyệt binh đều đi thẳng tới chiến tuyến ngoại ô Matxcơva với một khí thế mới.
Và chính tinh thần ấy đã giúp họ chặn đứng bước tiến của quân thù, tạo ra một bước ngoặt quan trọng trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc.
Để kỷ niệm sự kiện lịch sử này, trong nhiều năm nay, cứ vào ngày 7/11, một cuộc diễu binh quy mô lớn lại được tổ chức tại Quảng trường Đỏ với sự tham gia đông đảo của các cựu chiến binh, binh lính và các tầng lớp nhân dân Matxcơva..
Trong sự kiện này, những người tham gia mang trang phục Hồng quân năm 1941 vừa đi vừa hát những bài hát truyền thống. Vào ngày đó, các trang bị vũ khí tham gia cuộc duyệt binh lịch sử cũng được mang ra trưng bày hoặc tham gia diễu duyệt.