Sự việc ông Nguyễn Mai (còn được gọi là ông "Hai cô đơn", sinh năm 1936, ở khu phố 2, phường Đức Long, Phan Thiết, Bình Thuận) mất đi để lại số tài sản khá lớn, không có người thừa kế, được dư luận đặc biệt quan tâm.
Báo Thanh niên đăng tải hình ảnh bảng kê tài sản của ông Mai để lại, được UBND phường Phước Long lập ngày 13/1/2016. Trong đó, các tài sản gồm: 8.314.000 tiền mặt; 1 sổ tiết kiệm 50 triệu đồng; 34 chiếc nhẫn vàng; 1 chiếc đồng hồ. Kèm theo đó là giấy tờ cá nhân, nhà đất.
Theo nguồn trên, ông Mai một mình từ quê nhà Bình Định tới Bình Thuận sinh sống từ nhỏ. Lúc mới vào ông làm thuê cho vợ chồng một người Hoa ở cổng Chữ Y - nay là phường Đức Long. Khi cặp vợ chồng chuyển ra nước ngoài, đã để lại toàn bộ căn nhà cho ông Mai.
Ông sống ở đó vài năm, bán nhà cho người khác và mua căn nhà nhỏ hơn trong hẻm nhỏ, số 14 đường Tú Luông, phường Đức Long - nơi mà ông ở tới khi được phát hiện đột tử. Do ông sống một mình, lại ít giao du với chòm xóm nên người ta gọi ông với cái tên "ông Hai cô đơn". Hàng ngày, ông đạp chiếc xích lô cũ đi lượm ve chai bán.
Người ta phát hiện ông tử vong trong nhà vào tháng 11/2013. Tài sản của ông để lại hiện được UBND phường Đức Long cất giữ. Suốt 7 năm qua, giới chức phường tìm người thân của ông, nhưng vẫn chưa tìm được người thừa kế tài sản.
Theo Thanh niên, lãnh đạo UBND TP Phan Thiết cho biết đang yêu cầu UBND phường Đức Long tiến hành thủ tục “xác lập sở hữu toàn dân” (theo Nghị định 29/CP) với tài sản mà ông Mai để lại. Sau đó, khối tài sản của ông Mai sẽ được chuyển vào kho bạc nhà nước lưu giữ, chờ quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Ghi nhận của Người lao động cho hay, ông Nguyễn Đức Hiền (Trưởng khu phố 2, phường Đức Long) kể, hai năm trước có một cặp vợ chồng quê ở Bình Định tới Phan Thiết để thăm mộ ông Mai và nhận thừa kế tài sản. Tuy nhiên, qua xác minh, đôi vợ chồng này không nằm trong diện được hưởng thừa kế theo pháp luật. Từ đó đến nay không còn ai liên lạc để nhận số tài sản của ông Mai.
Ông Nguyễn Mai. Ảnh: Người lao động
Nhìn từ góc độ pháp lý với vụ việc hy hữu này, luật sư Nguyễn Hồng Hà (Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư Khánh Hòa) nhận định trên báo Người lao động, trường hợp này chưa đủ điều kiện để xác lập sở hữu Nhà nước. Bởi theo luật sư Hà, cho đến nay mặc dù không có người chiếm hữu tài sản của ông Mai, chưa có người thừa kế theo pháp luật yêu cầu khai nhận di sản, nhưng vẫn chưa hết thời hiệu chia di sản thừa kế.
"Theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì thời hiệu chia di sản thừa kế đến 30 năm. Đặt giả thuyết nếu bây giờ xác lập sở hữu toàn dân tài sản do ông Mai để lại vì chưa tìm được người thừa kế, nhưng 10 năm sau, cháu ruột ông Mai từ nước ngoài về chứng minh được mình là người được hưởng thừa kế theo luật định thì việc giải quyết sẽ phức tạp ra.
Do vậy, trường hợp này Nhà nước nên tạm quản lý tài sản chưa có người thừa kế", luật sư Hà phân tích trên báo Người lao động.
Cũng theo Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư Khánh Hòa, việc xác lập quyền sở hữu toàn dân chỉ được tiến hành khi đã hết thời hiệu chia di sản thừa kế. Mặc khác, thẩm quyền ban hành quyết định sở hữu toàn dân đối với tài sản không có người thừa kế không thuộc Chủ tịch UBND TP Phan Thiết mà thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận.
(Tổng hợp)