Trung Quốc đã và đang gấp rút tăng cường nhập khẩu và dự trữ lương thực cùng các loại hàng hóa chiến lược khác, nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định trong bối cảnh rủi ro toàn cầu ngày càng gia tăng, báo Nikkei Asian Review (Nhật Bản) đưa tin.
Theo Refinitiv, các tàu chở dầu Stream and Snow từ Iran đã cập bến tại cảng Huệ Châu của tỉnh Quảng Đông hồi tháng 7 vừa qua, chở theo dầu thô có thể được chuyển đến các cơ sở riêng của Tập đoàn Hóa chất và Dầu khí Trung Quốc (Sinopec). Chính phủ Trung Quốc đã xây dựng một kho chứa do nhà nước quản lý tại cảng này vào năm 2010.
Các tàu chở dầu từ Iran đã cập cảng Trung Quốc nhiều lần trong tháng 8, và dự kiến chúng cũng cũng sẽ cập cảng trong tháng 9 này. Theo dữ liệu chính thức, Trung Quốc đã nhập khẩu 320 triệu tấn dầu thô từ tháng 1 đến tháng 7 năm nay, nhiều hơn 12% so với cùng kỳ năm 2019.
Xu hướng gia tăng này đã diễn ra trong bối cảnh nhiều người lo ngại về những tác động tiềm tàng của đại dịch COVID-19, biến đổi khí hậu và căng thẳng với Mỹ về khả năng tiếp cận những loại hàng hóa mà Trung Quốc phải phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài. Trước những biến động này, Bắc Kinh muốn duy trì lượng hàng hóa dự trữ lớn để tránh tình trạng thiếu thốn, khan hiếm hàng hóa có thể gây ra những bất mãn trong nước.
Bắc Kinh được cho là đang đặt mua các hàng hóa trên thị trường giao lập tức để bổ sung cho nguồn cung từ các hợp đồng dài hạn. Nước này cũng được cho là đã tận dụng cơ hội khi giá dầu lao dốc vào đầu năm nay để bổ sung vào kho dự trữ dầu mỏ của mình.
Thông tin về dự trữ quốc gia được Trung Quốc giữ bí mật và hầu như không có dữ liệu nào được công khai. Tuy nhiên, hồi tháng 8 vừa qua đã có thông tin cho rằng Công ty Thông tin Bắc Kinh Antaike thuộc sở hữu của nhà nước đã đề nghị chính phủ gia tăng thêm 2.000 tấn coban vào kho dự trữ. Coban được sử dụng trong pin lithium-ion và nhiều ứng dụng khác; và việc Trung Quốc thúc đẩy sử dụng các loại xe điện đã làm gia tăng mức tiêu thụ kim loại này.
Chính phủ Trung Quốc được cho là đã mua hơn 2.000 tấn coban trong năm 2015 và 2.000 tấn nữa vào năm 2016. Đại dịch COVID-19 đang làm gián đoạn các chuyến hàng từ Cộng hòa Dân chủ Congo, quốc gia chiếm phần lớn nguồn cung coban của thế giới. Các nhà theo dõi thị trường kỳ vọng giá kim loại này sẽ tăng trong nửa cuối năm nay, khi nhu cầu của Trung Quốc hồi phục lại như trước.
Công ty Antaika đã xác nhận việc đưa ra đề xuất nói trên, tuy nhiên họ không nói rõ về thời gian chính xác của việc mua hàng dự trữ.
Ảnh minh họa: Reuters
Nỗi lo về an ninh lương thực
Bên cạnh dầu mỏ và kim loại, chính quyền Trung Quốc cũng có các động thái tương tự nhằm đảm bảo an ninh lương thực.
Tuần trước, đạo luật dự trữ phân bón hóa học vừa chính thức có hiệu lực, trong đó bao gồm các khoản trợ cấp cho các kho dự trữ kali tư nhân. Mục tiêu của đạo luật này là nhằm mục đích tăng cường dự trữ nguồn tài nguyên không mấy dồi dào ở Trung Quốc như nitơ và phốt pho, cũng như đảm bảo nguồn cung cấp phân bón trong trường hợp lũ lụt và thiên tai do biến đổi khí hậu toàn cầu khiến thời tiết trở nên khắc nghiệt hơn.
Ngoại trừ đậu tương, Trung Quốc cũng duy trì lượng dự trữ các loại ngũ cốc của nước này ở mức cao.
Trong niên vụ 2019-2020, Trung Quốc có hơn 150 triệu tấn lúa mì, tăng khoảng 30% so với 3 năm trước đó; trong khi dự trữ gạo tăng lên hơn 110 triệu tấn - gần 20% so với cùng kỳ, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ. Dự trữ ngô của Trung Quốc giảm 20 triệu tấn trong khoảng thời gian này, nhưng nhìn chung xu hướng dự trữ là tăng dần.
Mặc dù vậy, chính phủ Trung Quốc vẫn phát động chiến dịch chống lãng phí thực phẩm và tiêu thụ quá mức vì 2 lí do chính sau đây:
Thứ nhất là nỗi lo ngại rằng nếu sản lượng ngũ cốc ở nước ngoài giảm sút, Trung Quốc sẽ không thể thu mua đủ để đáp ứng nhu cầu khổng lồ trong nước. Bắc Kinh đã mua gần 90 triệu tấn đậu tương vào năm 2019, chiếm khoảng 60% tổng lượng nhập khẩu toàn cầu về mặt hàng này; và nhu cầu dự kiến sẽ còn tiếp tục tăng do tăng trưởng kinh tế làm thay đổi thói quen ăn uống của người tiêu dùng.
Thứ hai là nỗi lo về nguy cơ mối quan hệ xấu đi của Bắc Kinh và Washington có thể cản trở Trung Quốc tiếp cận thị trường.
Đại diện một công ty lớn của Nhật Bản nhận định, Trung Quốc "khó có khả năng chứng kiến sự suy thoái trong ngắn hạn và trung hạn, nhưng chính quyền Bắc Kinh đang xem xét các rủi ro liên quan đến các mối quan hệ quốc tế".
Các báo cáo trong tháng 4 năm nay chỉ ra rằng Trung Quốc đang tăng cường dự trữ đậu tương, ngô và dầu ăn. Với nguy cơ xảy ra lũ lớn ở lưu vực sông Dương Tử màu mỡ ngày càng gia tăng và đại dịch COVID-19 chưa thuyên giảm ở nước ngoài, Bắc Kinh có khả năng sẽ tiếp tục dự trữ - trong khi sử dụng việc nhập khẩu đậu tương và các loại nông sản khác như một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán với Mỹ.
Mời quý độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus: