Hoài nghi con số 500 tấn vàng trong dân
Mới đây, Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam vừa có văn bản kiến nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia để có thể huy động nguồn lực từ vàng đang nằm trong dân.
Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cho biết, trong nhiều năm qua, Việt Nam chủ yếu nhập khẩu vàng, trong khi xuất khẩu kim loại quý này không đáng kể.
Do vậy, lượng vàng trong dân hiện nay còn rất lớn, ước tính khoảng 500 tấn.
Hiệp hội này cũng cho biết, dù Chính phủ đã nhiều lần chỉ đạo NHNN thực hiện các giải pháp huy động nguồn lực vàng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nhưng đến nay, chưa có giải pháp nào được triển khai.
Ngay khi thông tin này được nêu ra, dư luận bày tỏ sự hoài nghi về con số 500 tấn vàng mà người dân đăng "găm giữ". Thậm chí, nhiều người còn cho rằng đó là con số thống kê ảo so với thực tế.
Trả lời về con số vàng "không tưởng" này, ông Đinh Nho Bảng - Phó Chủ tịch Hiệp hội kinh doanh vàng Việt Nam cho biết, con số 500 tấn vàng hiện đang nằm trong dân được tính toán dựa vào thống kê của Hội đồng vàng thế giới và thông qua các kênh giao dịch mua bán đồng thời căn cứ theo các tờ khai xuất nhập khẩu.
Còn nêu lên lý do về kiến nghị huy động vàng trong dân, ông Bảng cho biết do nhu cầu vốn cho phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam trong những năm tới là rất lớn.
Bởi vậy, việc nghiên cứu giải pháp huy động có hiệu quả nguồn lực vàng trong dân cho phát triển kinh tế là rất cấp bách trong điều kiện hiện nay.
Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cho rằng cần phải xác minh thêm cho đầy đủ và chính xác hơn.
Bởi theo chuyên gia này, số liệu của Hội đồng vàng thế giới thì năm 2015 vừa qua cho thấy, lượng nhu cầu vàng nhập về của Việt Nam là rất ít mà nhu cầu vàng của Việt Nam đã giảm rất mạnh trong 3 năm vừa qua nên con số 500 tấn vàng mà người dân đang giữ có thể là chưa chính xác.
"Moi" vàng của dân bằng cánh nào?
Theo Hiệp hội kinh doanh vàng, để huy động vàng hiệu quả, Ngân hàng Nhà nước cần nghiên cứu để sớm thành lập Sở Giao dịch vàng quốc gia.
“Thông qua Sở Giao dịch vàng quốc gia, nhà nước có thể phát hành chứng chỉ vàng hoặc trái phiếu vàng để huy động nguồn lực này trong dân.
Sở giao dịch còn góp phần giảm bớt nhu cầu giao dịch vàng vật chất, giảm đáng kể lượng ngoại tệ để nhập khẩu vàng và loại bỏ những loại hình giao dịch vàng bất hợp pháp như sàn vàng chui…
Đặc biệt, các doanh nghiệp có thể mua vàng nguyên liệu thông qua sở giao dịch để sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ thay vì nhập khẩu, góp phần tiết kiệm ngoại tệ cho đất nước”, Hiệp hội này khiến nghị.
Kiến nghị là vậy, nhưng nhiều người cho rằng việc huy động vàng trong dân rất khó thực hiện, bởi khi mà con số vàng trong dân còn chưa biết chính xác đến đâu và ai là đối tượng chính đang nắm giữ số kim loại quý này vẫn chưa được phân loại thì việc huy động hiệu quả là khó khăn và khó thành sự thực.
"Huy động vàng trong dân có thể sẽ gây ra hiện tượng vàng hóa trở lại, lượng tiền lưu thông sẽ để gom mua vàng, găm vàng, dự trữ vàng thay vì việc đưa vào sản xuất kinh doanh.
Những người dân bình thường rất khó có thể tham gia mà tham gia vào thì họ có thể thua lỗ vì vậy cũng rất khó huy động vàng trong dân", một người đặt vấn đề.
Trái với lo ngại trên, theo nhiều chuyên gia kinh tế, ở các nước, sàn giao dịch vàng là phổ biến nên người dân không cất giữ nhiều vàng vật chất ở nhà như nước ta.
Các vị chuyên gia cho rằng các ngân hàng thương mại sẽ không tiếp tục huy động - cho vay vàng theo cách như trước đây nhưng có thể huy động thông qua phát hành chứng chỉ vàng.
Theo đó, các chứng chỉ vàng này sẽ được phát hành dưới danh nghĩa là Ngân hàng Nhà nước thông qua một số ngân hàng thương mại.
Song song đó, một sàn giao dịch vàng quốc gia được thành lập để người dân có thể trao đổi, mua bán hoặc cầm cố các chứng chỉ này.
“Các tổ chức, cá nhân có nhu cầu sẽ đến NH thương mại gửi vàng và nhận chứng chỉ vàng. Các chứng chỉ vàng này ghi rõ số CMND của người gửi, nằm trong tài khoản của họ.
Khi có nhu cầu, người gửi có thể bán chứng chỉ vàng trên Sở Giao dịch vàng quốc gia.
Một số doanh nghiệp ngoại, quỹ đầu tư nước ngoài cũng có thể tham gia trên sở giao dịch này như một “món ăn” khác thay vì chỉ có thị trường chứng khoán” đại diện một công ty kinh doanh vàng nói.