Mỗi khi nhắc tới du lịch vùng đất Quảng Bình nước ta, cái tên nổi tiếng nhất và được đa phần du khách nhớ tới sẽ là kỳ quan thiên nhiên hang Sơn Đoòng. Tuy nhiên mới đây, trên bản đồ du lịch địa phương này đã xuất hiện một ngôi sao mới mang tên làng Tân Hóa. Trên thực tế, làng Tân Hóa đã là địa điểm được một bộ phận du khách biết tới và ghé thăm, song nó chưa thực sự nổi tiếng rộng rãi.
Mới đây nhất, ngôi làng đã vinh dự được Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) vinh danh là làng du lịch tốt nhất thế giới 2023. Làng Tân Hóa cũng chính là đại diện duy nhất của Việt Nam xuất hiện trong danh sách bao gồm 260 đề cử đến từ 60 quốc gia khác nhau. Vậy du khách có tò mò, có gì ở ngôi làng nhỏ thuộc Quảng Bình mà khiến các chuyên gia thích thú đến vậy?
Toàn cảnh Tân Hóa nhìn từ trên cao (Ảnh baochinhphu.vn)
Ngôi làng du lịch "thích ứng" với thời tiết
Làng Tân Hóa thuộc địa bàn xã cùng tên, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình. Cách hang động tự nhiên Sơn Đoòng hơn 70km, làng nằm trong thung lũng rộng lớn và bằng phẳng, song cảnh quan xung quanh vô cùng hùng vĩ bởi được bao bọc bởi dãy núi đá vôi trùng điệp. Ngoài ra, bức tranh thiên nhiên nơi đây còn được tô điểm thêm bởi con sông Rào Nan - dòng sông chia thung lũng thành 2 bờ. Đây cũng là nơi mà những người bản địa ở Tân Hóa tập trung định cư.
Trước khi nhận được danh hiệu "Ngôi làng du lịch tốt nhất thế giới", làng Tân Hóa còn được nhiều người gọi với cái tên "rốn lũ" của vùng Tây Bắc tỉnh Quảng Bình. Đó là bởi cứ đến tháng 9 đến tháng 11 hàng năm, do vị trí, lại bị ảnh hưởng của thời tiết, chịu nhiều thiên tai, mưa bão dẫn đến lũ lụt, vùng đất này thường bị ngập lụt cao. Toàn bộ cảnh quan như làng mạc, nhà cửa ở Tân Hóa đều ngập chìm trong biển nước. Từ năm 2010 trở về trước, vào thời gian này, người dân bản địa lại phải di chuyển lên những vùng cao hơn như đồi núi và ở lán tạm để tránh lũ.
Khung cảnh Tân Hóa hùng vĩ, sơn thủy hữu tình khi nhìn từ trên cao (Ảnh Oxalis Adventure)
Tuy nhiên sau đợt lũ lịch sử năm 2010, những biện pháp khắc phục thật sự nhằm giúp người dân "thích nghi" với thời tiết đã được áp dụng. Cụ thể, những ngôi nhà nổi bằng gỗ, có hệ thống thùng phuy buộc chặt bên dưới, giúp cho nhà có thể nổi khi nước lũ dâng cao; hay những ngôi nhà khung inox không gỉ, tường và mái được bọc tôn chống dột, đã được dựng lên. Từ đó, người dân Tân Hóa không còn lo sợ mỗi khi mùa lũ đến nữa, tập trung vào lao động, làm kinh tế, phát triển cuộc sống.
Phát triển du lịch từ thiên nhiên và văn hóa địa phương
Giải thưởng "Làng du lịch tốt nhất thế giới" là một sáng kiến toàn cầu, nhằm mục đích nêu bật những ngôi làng đang phát huy tốt thế mạnh du lịch theo hướng bảo tồn, phát huy các giá trị, sản phẩm và lối sống dựa vào cộng đồng người địa phương. Song song với đó là thúc đẩy sự đổi mới và tính bên vững. Tất cả những yếu tố trên đều được làng Tân Hóa đã và đang thực hiện trong suốt hơn 10 năm qua.
Sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, tươi đẹp, gần như còn hoang sơ, không có sự can thiệp của con người, làng Tân Hóa nói riêng cũng như toàn xã Tân Hóa nói riêng được định hướng phát triển theo mô hình làng du lịch sinh thái. Ngoài ra, cũng bởi điều kiện thời tiết đặc thù, ngôi làng sẽ cần thích ứng với thời tiết nhưng vẫn cung cấp đa dạng trải nghiệm với du khách.
Nổi bật hơn cả khi đến đây, du khách sẽ được gợi ý về hành trình chinh phục hệ thống hang động Tú Làn. Chính thức được đưa vào khai thác, đón du khách rộng rãi vào năm 2014, đến nay, trải nghiệm này đã góp phần đưa cái tên Tân Hóa trở nên nổi bật hơn trên bản đồ du lịch Việt Nam. Với hệ thống hang động đặc sắc gồm cả hang khô và hang nước, Tú Làn là nơi khởi hành các tour du lịch mạo hiểm có thời lượng từ 1 ngày đến 4 ngày. Có tổng cộng 9 tour, mức độ từ dễ đến khó dần để du khách tùy chọn dựa trên nhu cầu và khả năng của bản thân.
Du khách khám phá hang động Tú Làn (Ảnh Oxalis Adventure)
Trong suốt thời gian này, du khách sẽ có cơ hội tham gia các hoạt động độc đáo như bơi giữa sông ngầm bí ẩn trong hang động, chiêm ngưỡng hệ thống thạch nhũ nhiều màu sắc, nhiều hình dáng khác nhau, cắm trại giữa rừng nguyên sinh bên cạnh những dòng suối, hồ nước trong xanh hay thác nước rì rầm ngày đêm... Theo thông tin trên trang chủ của Oxalis Adventure - cũng là đơn vị duy nhất và chính thức triển khai tuyến du lịch khám phá hệ thống hang động Tú Làn, sau 10 năm hoạt động, địa phương đã thu hút hơn 10 ngàn du khách trong nước và quốc tế tới đây mỗi năm.
Những trải nghiệm "hòa mình với thiên nhiên" mà du khách có thể trải nghiệm khi đến Tân Hóa (Ảnh Oxalis Adventure)
Bên cạnh đó, các hình thức du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng hay hoạt động, trải nghiệm khác ở làng Tân Hóa có thể kể tới như: Lái xe mô tô địa hình khám phá rừng lim, sinh hoạt, làm nông, ăn uống tại nhà người dân bản địa, hay đơn giản chỉ là nghỉ dưỡng tại một homestay, hít thở bầu không khí trong lành của núi rừng nơi đây. Khác với diện mạo một ngôi làng ở vùng "rốn lũ", Tân Hóa đang ngày càng phát triển, những ngôi nhà kiên cố, khang trang, rộng rãi cũng đã xuất hiện để phục vụ du khách. Việc người dân bản địa chủ động là người vận hành, cung cấp dịch vụ du lịch cũng giúp đem lại thu nhập, cải thiện cuộc sống.
Theo ông Hồ An Phong - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, việc Tân Hóa đạt giải thưởng danh giá "Làng du lịch tốt nhất thế giới" vừa qua là hành trang vững chắc giúp cho Tân Hóa vững bước ra thế giới và từng bước trở thành trung tâm du lịch trọng điểm vùng Tây Bắc Quảng Bình.
Những ngôi nhà khang trang, vững chãi hơn đã được dựng lên ở Tân Hóa để phục vụ du khách ghé thăm (Ảnh baochinhphu.vn)
Có thể nói, Tân Hóa là mảnh đất hội tụ đầy đủ những yếu tố từ thiên nhiên hùng vĩ, hoang sơ cho đến nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của người dân bản địa. Với những du khách mong muốn một chuyến du lịch nhẹ nhàng, tách biệt khỏi phố thị xô bồ thì cái tên làng Tân Hóa, Quảng Bình là một điểm đến rất đáng được tham khảo.