Giông bão kéo đến đúng thời điểm quan trọng nhất
Vào tháng 3 năm nay, khi ông Tập Cận Bình bước lên bục tại Đại lễ đường Nhân dân để tiếp tục nhiệm kỳ 2 Chủ tịch nước kiêm Tổng Bí thư Đảng Cộng sản, chính thức là nhà lãnh đạo quyền lực nhất Trung Quốc kể từ thời nhà lãnh đạo Mao Trạch Đông, tương lai của đất nước dường như đã định hình.
Sau đó 9 tháng, giông bão bắt đầu kéo đến.
Nền kinh tế Trung Quốc đã chùn bước trước cuộc chiến thương mại đang diễn ra của Tổng thống Mỹ Donald Trump và căng thẳng với Washington đã lan sang các vấn đề chính trị và quân sự.
Thậm chí đã có thông tin rằng chính ông Tập đã vào cuộc vì những lời chỉ trích vì không xử lý thỏa đáng Trump và các chính sách của ông.
"Tôi không cho rằng vị trí của ông Tập Cận Bình bị đe dọa nhưng ông Tập vấp phải rất nhiều chỉ trích và mối quan hệ căng thẳng với Mỹ là một lý do", Richard McGregor, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Lowy, nói với CNN.
Đồng thời, thời gian đình chiến với Washington dần kết thúc và thời điểm Bắc Kinh phải đưa ra một thỏa thuận với Mỹ cũng đang cận kề.
Thật không may, những rắc rối thương mại đến trước thời điểm năm quan trọng nhất. Năm 2019, nhà lãnh đạo Trung Quốc phải chủ trì một loạt các sự kiện quan trọng của đất nước, bao gồm kỷ niệm 70 năm thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Lễ kỷ niệm ở Trung Quốc thường được xem như những cột mốc mang tính biểu tượng cao cho sự tiến bộ hoặc những chính sách mới.
Chẳng hạn, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản vào năm 2021 đã được coi là mốc thời gian để Trung Quốc trở thành "xã hội khá giả vừa phải".
Tuy nhiên, sau nhiều thập kỷ tăng trưởng chưa từng thấy trên một số mặt trận, nền kinh tế đang chậm lại.
Nỗ lực giải quyết mức nợ tăng vọt trên cả nước đã dẫn đến sự chậm lại trong phát triển cơ sở hạ tầng và chi tiêu đầu tư, trong khi tốc độ tăng trưởng GDP cũng chững lại.
Ngay cả những tuyên bố chính thức thường mang xu hướng tích cực cũng bắt đầu nhuốm màu bi quan. Báo cáo từ Hội nghị công tác kinh tế trung ương tháng 12/2018 đã đề cập đến "những thay đổi sâu sắc trong môi trường bên ngoài" và "gặp một số khó khăn". Điều này tương đương với một lời cảnh báo.
Trong khi ông Tập Cận Bình phải đối mặt với nhiều vấn đề và thách thức trong nước vào năm 2019, ông cũng có thể đối mặt với những khó khăn nặng nề nhất từ bên ngoài.
Trong suốt năm 2018, Tổng thống Trump liên tục áp thuế bổ sung đối với hàng tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Đến ngày 1/3, thời điểm 2 nước phải có một thỏa thuận, Chủ tịch Trung Quốc sẽ có một khởi đầu căng thẳng khi cố gắng xoa dịu Mỹ trong khi không nhượng bộ quá nhiều.
Ngay cả khi ông Tập có thể chấm dứt khủng hoảng thương mại, chính quyền Tổng thống Trump đã mở ra những mặt trận mới trong các tranh chấp với Bắc Kinh, trong đó có Biển Đông và vấn đề gián điệp kinh tế Trung Quốc.
Nguyên nhân rắc rối
Trớ trêu thay, quyết định bỏ giới hạn nhiệm kỳ Chủ tịch nước tưởng như mang lại chiến thắng cho ông Tập, lại chính là điều khiến nhà lãnh đạo này dễ bị tổn thương khi chiến tranh thương mại gia tăng, CNN bình luận.
Vì khi đứng trên đỉnh kim tự tháp quyền lực quá cao, ông Tập Cận Bình càng dễ bị chĩa mùi dũi chỉ trích, theo các chuyên gia.
"Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm về mối quan hệ với Washington và việc quan hệ giữa 2 nền kinh tế hàng đầu chệch khỏi đường ray khiến ông Tập bị chỉ trích rất nhiều", ông McGregor nói với CNN.
Theo các chuyên gia, chính phủ Trung Quốc đã đánh giá thấp Tổng thống Trump, cho rằng họ đã kiểm soát được nhà lãnh đạo Mỹ.
Hành động nhanh chóng của Trump chống lại Trung Quốc đã khiến các nhà lãnh đạo của họ xem xét lại cách tiếp cận ngoại giao quốc tế của họ, với một số nghi vấn về lập trường cứng rắn và hiếu hiến trong những năm gần đây.
Trong khi đó, các nhà tự do kinh tế đang bắt đầu sử dụng biện pháp thuế quan của ông Trump như một cái cớ để thúc đẩy tự do hóa nền kinh tế Trung Quốc.
Bước vào năm mới, nhà lãnh đạo Trung Quốc phải duy trì sự cân bằng tinh tế giữa cải cách thị trường và kiểm soát của chính phủ khi áp lực ngày một gia tăng đối với ông.