Quân đội Trung Quốc (PLA) tuyên bố đây là mở màn chương trình huấn luyện đối kháng thường niên nhằm "thường thái hóa" hoạt động tuần tra viễn hải của nước này.
Chuyên gia quân sự Trung Quốc, Đại tá Đỗ Văn Long, nhấn mạnh 3 đặc điểm của nhóm tàu chiến tham gia cuộc tập trận lần này là: Quy mô tầm trung, đầy đủ các nhân tố, trang bị đẳng cấp cao.
Theo Thời báo Hoàn Cầu, các tàu tham gia tập trận đều là những mẫu chiếm hạm mới nhất của Hạm đội Nam Hải như tàu khu trục Hợp Phì, Lan Châu, Quảng Châu; tàu hộ vệ tên lửa Tam Á, Ngọc Lâm; tàu tiếp tế tổng hợp Hồng Hồ...
Lực lượng của Hạm đội này chia làm 3 nhóm tập trận tại biển Đông, Đông Ấn Độ Dương và Tây Thái Bình Dương.
Theo ông Đỗ, sự lựa chọn về địa điểm tiến hành tập trận của PLA xuất phát từ mục tiêu nâng cao khả năng thực chiến đối với lực lượng hải quân Trung Quốc.
Vương Hiểu Bằng, chuyên gia về biên giới biển thuộc Viện khoa học xã hội Trung Quốc lớn tiếng cho rằng "các quốc gia trong khu vực như Philippines" đã đẩy mạnh đầu tư về quân sự, "làm phức tạp tình hình biển Đông".
Ông Vương chỉ trích việc Mỹ cùng đồng minh Nhật Bản, Australia tăng cường hiện diện quân sự ở khu vực biển Đông là động thái đe dọa Trung Quốc và đe dọa "tự do, an ninh hàng hải thực sự" trong khu vực.
"Chúng ta tiến hành tập trận ở biển Đông, không chỉ nhằm nâng cao năng lực chiến đấu ở vùng biển khu vực, mà còn có hiệu quả trấn áp các quốc gia liên quan muốn mượn vấn đề biển Đông để thực hiện mục đích riêng," ông này tuyên bố.
Trong diễn biến mới nhất, tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS William P. Lawrence của Mỹ hôm nay (10/5) đã tiến hành tuần tra khu vực 12 hải lý quanh đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Đây được cho là động thái "dằn mặt" những hành động và tuyên bố khiêu khích của Bắc Kinh về vấn đề biển Đông thời gian qua.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Bill Urban nói:
"Những tuyên bố chủ quyền tham lam (của Trung Quốc-PV) không phù hợp với luật pháp quốc tế trong Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, bởi nó tìm cách hạn chế quyền tự do hàng hải của Mỹ và các quốc gia khác."
Theo ông Urban, Mỹ không thông báo trước với bên nào về cuộc tuần tra trên.
Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng phản ứng bằng chỉ trích Mỹ đe dọa "lợi ích an ninh và chủ quyền của Trung Quốc", làm tổn hại hòa bình và ổn định khu vực.
Ông Lục cho biết phía Trung Quốc đã theo dõi và cảnh báo chiếc USS William P. Lawrence.