Trung Quốc chưa thể vội vã thống nhất Đài Loan vào năm 2020
Ngày 24/11 vừa qua, lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn đã tuyên bố chính thức từ chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) - Đảng cầm quyền của đảo này, sau những thất bại tại các cuộc bầu cử địa phương.
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông) cho biết, ngay sau khi bà Thái tuyên bố quyết định trên, phía Trung Quốc Đại lục đã có những động thái hoan nghênh và ngỏ ý muốn kết thân với Đài Loan. Nhiều ý kiến trong giới phân tích cho rằng thất bại của DPP sẽ là bước đệm thuận lợi để Bắc Kinh thống nhất đảo này trong tương lai gần.
Tuy nhiên, chuyên gia Deng Yuwen, một học giả độc lập đồng thời là nhà nghiên cứu tại Trung tâm Phân tích Chiến lược Trung Quốc, lại cho rằng Bắc Kinh sẽ chưa thể "động thủ" trong vài năm tới, mà sẽ đợi đến năm 2030 để thực hiện mục tiêu thống nhất Đài Loan.
Trước đây, ông Deng từng nhận định rằng thời điểm Bắc Kinh thống nhất đảo Đài Loan có thể là năm 2020 - thời điểm kỷ niệm 100 năm thành lập đảng Cộng sản Trung Quốc. Tuy nhiên, trong bài xã luận mới nhất được đăng tải trên tờ SCMP, chuyên gia này đã đánh giá lại khả năng viễn cảnh này xảy ra dựa trên tình hình cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ căng thẳng hiện nay.
Cụ thể, theo ông Deng, trừ khi có vấn đề mới phát sinh bất ngờ, thì hiện nay khả năng Trung Quốc sẽ tiến hành thống nhất Đài Loan vào năm 2020 gần như là con số 0 vì những lí do sau đây:
Thứ nhất, do cuộc chiến thương mại với Mỹ, kinh tế Trung Quốc có thể sẽ phải trải qua giai đoạn khó khăn trong 2-3 năm tới, do đó trước mắt ông Tập Cận Bình sẽ phải ưu tiên tập trung giải quyết những vấn đề nội bộ và đối phó với Mỹ, trước khi nghĩ tới việc thống nhất Đài Loan.
Thứ hai, quá trình cải cách quân đội Trung Quốc sẽ chưa thể hoàn thành trước năm 2020. Hơn nữa, hiện nay tiềm lực quân sự của Trung Quốc vẫn còn thua kém Mỹ về nhiều mặt. Nếu thực sự xảy ra đối đầu quân sự giữa hai nước Mỹ-Trung, chắc chắn ông Tập sẽ không muốn nó bùng nổ thành cuộc chiến toàn diện.
Vì những lí do kể trên, ông Deng cho rằng Trung Quốc trước mắt vẫn sẽ án binh bất động, và sẽ chỉ hành động khi chắc chắn mình có thể giành được phần thắng. Ông dự đoán thời điểm thống nhất Đài Loan có thể là năm 2030.
Quân đội Trung Quốc. Ảnh: VCG/Getty.
Tại sao lại là năm 2030?
Theo ông Deng, trước đó cựu sĩ quan hải quân Mỹ Jim Fanell cũng từng dự đoán rằng Trung Quốc sẽ thống nhất Đài Loan vào năm 2029, tại buổi điều trần của Thượng viện Mỹ. Ông Fanell cho rằng việc thống nhất sớm muộn cũng sẽ xảy ra, bởi hiện nay ông Tập đang phải chịu nhiều sức ép từ nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ông Tập từng tuyên bố về mục tiêu phục hưng Trung Quốc trước năm 2049, nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Và theo quan điểm của giới lãnh đạo Trung Quốc, thì mục tiêu này - hay "giấc mộng Trung Hoa" của ông Tập - sẽ không thể trở thành hiện thực khi Trung Quốc vẫn còn bị chia cắt, theo chuyên gia Deng.
Ông Deng cho biết, là một người theo chủ nghĩa dân tộc, "giấc mộng Trung Hoa" của ông Tập bao gồm việc thống nhất toàn bộ Trung Quốc. Và để hiện thực hóa được giấc mộng đó, và vượt qua được cố lãnh tụ Trung Quốc Mao Trạch Đông, ông Tập sẽ phải nỗ lực thống nhất Đài Loan bằng mọi cách.
Một lí do nữa, theo nhận định của ông Deng, đó là ông Tập đã "động chạm" đến quá nhiều người trong chiến dịch "đả hổ, diệt ruồi" chống tham nhũng trong những năm gần đây, do đó ông sẽ khó có thể "hạ cánh" an toàn nếu không để lại dấu ấn.
Tuy nhiên, nếu ông Tập có thể thống nhất Đài Loan, thì ông sẽ trở thành vị anh hùng dân tộc bất khả xâm phạm nhờ thành tựu "vô tiền khoáng hậu" ấy, vị chuyên gia Trung Quốc cho biết.
Tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 19, ông Tập đã công bố kế hoạch 30 năm nhằm đạt được "giấc mộng Trung Hoa" và đưa Trung Quốc trở thành một siêu cường. Lộ trình được chia thành 2 giai đoạn chính: Từ năm 2020-2035, Trung Quốc sẽ đạt được mục tiêu hiện đại hóa cơ bản, và sau đó là giai đoạn nước rút từ năm 2035-2050.
Tuy nhiên, ông Tập chưa chắc có thể tiếp tục tại nhiệm cho đến năm 2050 do hiện nay ông đã 65 tuổi.
Chuyên gia Deng cho rằng, chính vì lí do kể trên, ông Tập sẽ phải đạt được mục tiêu thống nhất Đài Loan bằng mọi giá trong vòng 4 nhiệm kỳ tới - tức là trước năm 2033. Đây cũng là thời gian Trung Quốc dự kiến sẽ đạt được những bước hiện đại hóa cơ bản về kinh tế cũng như quân sự.
Mặc dù vậy, chính quyền Bắc Kinh và ông Tập vẫn phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với những yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến kế hoạch thống nhất Đài Loan, ví dụ như sự can thiệp của Mỹ-phương Tây, hay sự mất kiên nhẫn của người dân Trung Quốc.
Ông Deng cho biết, trước đây Đặng Tiểu Bình từng tuyên bố Trung Quốc sẽ không bao giờ để mất Hồng Kông, và sau đó khu vực này đã được London trao trả lại cho Bắc Kinh vào năm 1997.
Chuyên gia người Trung Quốc nhận định rằng, tương tự với Đài Loan, chính phủ Bắc Kinh cũng sẽ chấp nhận trả mọi giá để thống nhất hòn đảo này, kể cả bằng vũ lực và đổ máu.