Nghệ nhân dân gian Hoàng Tiến Hưng (người có gần 30 năm thực hành đạo Mẫu, Hà Nội) cho rằng, theo bảng Can – Chi – Mệnh, năm 2020 là năm Canh Tý, tức tuổi con Chuột. Đây là con giáp đứng đầu trong 12 con giáp, tượng trưng cho tính cách dí dỏm, sáng tạo và ham hiểu biết.
Năm Canh Tý 2020 mang mệnh Thổ – Bích thượng thổ, mang ý nghĩa mang đến cuộc sống bình yên và an toàn cho con người. Người mang mệnh này được hưởng sự phúc đức, thành công trong cuộc sống và gặp nhiều may mắn.
Ông Hưng cho rằng, cũng người xưa vẫn thường có câu 'có thờ có thiêng, có kiêng có lành', vì vậy, trong những ngày đầu năm mới (dịp Tết Nguyên đán), mọi người nên tránh làm một số điều để cả năm được suôn sẻ, may mắn.
Cụ thể:
Đổ rác, quét nhà
Nhiều gia đình thường kiêng quét nhà, đổ rác ngày mồng 1 Tết. Kiêng quét nhà, đổ rác là điều dễ thấy ở nhiều gia đình Việt Nam trong những ngày đầu năm mới.
Bởi theo quan niệm từ người xưa, quét nhà, đổ rác ngày đầu năm sẽ đuổi Thần Tài ra khỏi nhà, từ đó tiền tài không thể tới với gia đình. Hoặc nếu có quét nhà, rác cũng phải để ở một góc nhà và không được hốt rác đổ đi.
Không cho lửa, nước đầu năm
Cho lửa đầu năm tức là cho đi vận may, tài lộc của bạn. Lửa có màu vàng, màu đỏ, tượng trưng cho sự may mắn. Vì vậy, nếu cho lửa ngày đầu năm tức là cho đi vận may, khiến gia đình có nguy cơ gặp nhiều điều xui xẻo, tai vạ trong năm đó.
Trong khi đó, nước lại tượng trưng cho sự sinh sôi và được ví là nguồn tài lộc của muôn nhà. Trước khi bước sang năm mới, nhà nào cũng lo đổ nước đầy bể, dự trữ nước đủ cho sinh hoạt trong những ngày Tết.
Không vay mượn hoặc trả nợ đầu năm
Theo quan niệm của người xưa, nếu cho ai đó vay mượn tiền bạc, đồ đạc trong những ngày đầu năm, thì cả năm đó gia đình sẽ rơi vào cảnh túng thiếu. Điều kiêng kỵ này xuất phát từ quan niệm, ngày đầu xuân mở cửa để đón lộc vào nhà, ngược lại, nếu cho mượn hoặc trả sẽ giống như "dâng" tài lộc vào tay người khác.
Người có tang không đi chúc Tết
Tết Nguyên đán là ngày vui của mọi nhà, vì vậy những gia đình có tang sẽ được cất khăn tang trong vòng 3 ngày. Trong ngày mồng 1 đầu năm, họ cũng kiêng đi chúc Tết, xông đất các nhà khác bởi theo quan niệm của người xưa, người có tang đi chúc Tết sẽ khiến chủ nhà gặp xui xẻo cả năm.
Nếu có người mất vào ngày mồng 1 Tết, gia đình sẽ chưa phát tang vội mà phải đợi tới sáng mồng 2. Nếu có người mất vào ngày 30 tháng Chạp mà gia đình đã định liệu được trước thì nên chôn cất ngay trong ngày đó.
Người vía nặng, không hợp tuổi không nên xông nhà
Theo phong tục, quan niệm từ thời xưa, những người không hợp tuổi hoặc "nặng vía" nên kiêng không đến xông nhà đầu năm vì có thể làm ảnh hưởng đến tài lộc, vận khí năm đó của gia chủ.
Nói những điều xui xẻo
Đầu năm không nên nói những điều xui xẻo để tránh rước điềm gở vào người.
Theo người xưa, lời nói đầu năm sẽ ảnh hưởng tới cả năm. Vì vậy, nếu nói lời hay ý đẹp, bạn sẽ gặp nhiều may mắn, ngược lại, nếu nói những điều xui xẻo như "hỏng rồi", "chết rồi",… sẽ khiến cả năm gặp vận xui.
Làm rơi vỡ đồ dùng gia đình
Gương, bát, đĩa, ly… là những vật dụng rất dễ vỡ. Trong khi đó, dân gian vẫn luôn có quan niệm việc rơi vơ đồ dùng vào những ngày đầu năm sẽ khiến gia đình không gặp được điều cát lành. Không chỉ vậy, rơi vỡ đồ còn báo hiệu sự chia lìa, đổ vỡ của gia đình.
Động tới dao kéo
Dao kéo là những vật mang sát khí, do đó nên hạn chế động vào chúng trong ngày đầu năm.
Vào ngày mồng 1, tránh dùng các vật nhọn như dao, kéo bởi những vật này có sát khí, có thể cắt đứt lương duyên cũng như tài vận, tuổi thọ của gia chủ. Để khắc phục điều này, các gia đình nên cất bớt dao kéo, chỉ nên để lại những cái cần dùng.
Giặt quần áo vào mùng 1, mùng 2
Theo quan niệm dân gian, hai ngày đầu năm là ngày sinh thủy thần, do đó kiêng giặt quần áo sẽ giúp tránh mạo phạm thần thánh, dẫn đến xui xẻo.
Mặc quần áo màu đen - trắng
Nên mặc quần áo với nhiều màu sắc sặc sỡ trong ngày Tết. Màu đen và trắng tượng trưng cho sự tang tóc, điều xui xẻo. Do đó, vào ngày Tết mọi người thường tránh mặc quần áo màu đen hoặc trắng. Thay vào đó, họ thường mặc những bộ quần áo mới với nhiều màu sắc sặc sỡ như đỏ, vàng, mong muốn một năm mới gặp nhiều may mắn, vui vẻ.
Ông Hoàng Tiến Hưng.
Sử dụng kim chỉ
Người xưa quan niệm rằng, việc may vá trong năm mới sẽ khiến gia chủ vất vả, khổ sở, chịu cảnh thiếu trước hụt sau trong năm đó. Đặc biệt, phụ nữ có thai không nên đụng tới kim chỉ.
Ăn cháo vào sáng mồng 1 Tết
Không nên ăn cháo vào sáng mồng 1 Tết. Tương truyền, chỉ có những gia đình nghèo khổ mới phải ăn cháo, do đó ngày mồng 1 nên nấu cơm để ăn. Bên cạnh đó, sáng ngày đầu năm, muôn thần sẽ tề tựu, việc ăn cơm nóng cũng thể hiện sự tôn kính với tổ tiên và các vị thần linh.
Ăn món xui xẻo
Nhiều người kiêng ăn tôm vào những ngày đầu năm. Trong những ngày đầu năm, người Việt thường không ăn thịt vịt, thịt chó, cá mè, mực, ốc,… vì theo quan niệm dân gian, những món ăn này sẽ mang tới điềm xấu.
Ngoài ra, một số vùng còn không ăn tôm vì sợ đi giật lùi như tôm, từ đó công việc sang năm sẽ lùi chứ không tiến.
Đóng cửa nhà
Đóng cửa nhà ngày Tết sẽ khiến gia đình nghèo đói, túng thiếu, trừ khi đi chúc Tết, thăm hỏi. Bởi theo quan niệm dân gian, đóng cửa nhà sẽ khiến các vị thần linh không thể vào chơi nhà, đồng thời thể hiện sự bất kính đối với các vị thần linh, do đó, gia đình sẽ nghèo khó quanh năm.
Tranh cãi, bất hòa
Trong những ngày đầu năm, mọi người thường cố gắng giữ hòa khí dù sự việc có khó chịu như thế nào. Đồng thời, người lớn cũng không quát mắng trẻ con, tránh để trẻ con khóc lóc trong những ngày Tết để giữ cho gia đình ấm êm, thuận hòa.
(Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo)