Người có khả năng giúp dàn xếp Mỹ - Triều
Chuyến thăm vừa kết thúc của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Triều Tiên, diễn ra một tuần trước khi nhà lãnh đạo Trung Quốc có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản, cho thấy có khả năng thương lượng giữa căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và tham vọng hạt nhân của Triều Tiên đang bắt đầu.
Nhiều nhà phân tích cho rằng chuyến thăm của ông Tập Cận Bình, là chuyến thăm đầu tiên của một nguyên thủ Trung Quốc đến Triều Tiên sau 14 năm, nhằm mục đích đạt được đòn bẩy cho cuộc gặp sắp tới của ông với Tổng thống Mỹ - và do đó, ông Tập cũng có thể giúp dàn xếp thỏa thuận giữa Washington và Bình Nhưỡng.
Tổng thống Trump cũng đã nhiều lần có tín hiệu cho thấy có sự đánh đổi như vậy giữa hai vấn đề khi ông mong muốn tạo ra một bước đột phá trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào năm tới, sau cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ 2 với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Hà Nội không có kết quả.
Rõ ràng, chuyến công du của ông Tập Cận Bình nhằm để nhắc nhở Washington rằng Bắc Kinh có thể giúp đỡ hoặc gây khó khăn hơn trong vấn đề hạt nhân của Triều Tiên, nhà nghiên cứu ngoại giao Trung Quốc Cary Hoang nói với SCMP.
Mỹ và Trung Quốc hiện đang bị mắc kẹt trong một cuộc đối đầu leo thang trong tất cả mọi lĩnh vực từ thương mại, công nghệ cho đến quân sự và địa chính trị. Nhưng vấn đề hạt nhân của Triều Tiên dường như là một trường hợp đặc biệt mà cả hai cường quốc có thể tìm thấy tiếng nói chung và hợp tác.
Căng thẳng với Mỹ giúp Trung Quốc, Iran có nhiều cơ hội hợp tác
Căng thẳng giữa Mỹ và Iran cũng có thể tạo cơ hội cho Mỹ và Trung Quốc hợp tác, khi ông Tập vừa gặp Tổng thống Iran Hassan Rowhani bên lề Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ngày 14/6.
Căng thẳng giữa Mỹ và Iran đã gia tăng đều đặn kể từ năm 2017, khi Tổng thống Trump đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt giữa Tehran và nhóm P5 + 1 (5 thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thường trực cùng với Đức).
Căng thẳng Mỹ - Trung và Mỹ - Iran đã giúp thúc đẩy mối quan hệ giữa Trung Quốc và Iran chặt chẽ hơn dựa trên lợi ích thương mại và địa chiến lược chung của họ. Trong cuộc nói chuyện, hai nhà lãnh đạo cam kết sẽ xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược chặt chẽ hơn trong bối cảnh đối mặt với mối đe dọa của Mỹ.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung cũng giúp nuôi dưỡng mối quan hệ thương mại tốt hơn giữa Bắc Kinh và Tehran, vì Trung Quốc rất cần dầu từ Iran trong khi Iran cần tăng nhập khẩu Trung Quốc trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ngoài ra, mạng lưới cơ sở hạ tầng tiện dụng trên khắp Trung Á được xây dựng theo Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) sẽ giúp Trung Quốc và Nga tiếp cận Trung Đông dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, Mỹ và Trung Quốc cũng có thể tìm thấy lợi ích tương thích và bổ sung trong việc giảm bớt căng thẳng và giảm xung đột trong khu vực.
Nếu Trump có thể có thiện cảm với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un mặc dù trước đó 2 người liên tục có các phát ngôn đe dọa lẫn nhau; nếu ông Tập Cận Bình có thể giúp Tổng thống Trump đạt được thỏa thuận phi hạt nhân hóa với Triều Tiên, tại sao các nhà lãnh đạo này có thể có một thỏa thuận với Iran, nhà nghiên cứu Trung Quốc gợi ý.
Nếu Mỹ và Trung Quốc có thể đạt được thỏa thuận thương mại, điều đó sẽ giúp ích rất nhiều cho nỗ lực toàn cầu giải quyết các cuộc khủng hoảng hạt nhân liên quan đến Triều Tiên và Iran.