NSƯT Phương Khanh, diễn viên Đoàn cải lương Chuông Vàng (Hà Nội) đã có hơn 40 năm đứng trên sân khấu biểu diễn với những vở cải lương nổi tiếng như vai Tuyên phi Đặng Thị Huệ trong vở "Hoa quỳnh trong phủ chúa", Lữ Bố trong vở "Lữ Bố hí Điêu Thuyền", A Hóa trong "Vòng hào quang tội lỗi", tướng Phàm Tiếp trong "Sen trắng Đông A", Bà Huyện trong "Nghêu, Sò, Ốc, Hến"…
NSƯT Phương Khanh cũng là gương mặt được nhiều khán giả truyền hình ấn tượng bởi những vai bà đóng cả phim truyền hình lẫn tiểu phẩm hài, lúc thì đanh đá chanh chua, lúc thì là mệnh phụ phu nhân ham tiền nhiều mưu mẹo.
NSƯT Phương Khanh
Nghề diễn cũng có lúc ê chề
Được sinh ra trong gia đình có truyền thống theo nghệ thuật cải lương, bố bà là nghệ sĩ cải lương nổi tiếng Tùng Ngọc nhưng ít ai ngờ rằng NSƯT Phương Khanh lại bị bố mẹ phản đối kịch liệt việc bà theo nghề.
"Bố tôi ngày đó biết tôi muốn theo cải lương đã khuyên ngăn đủ điều.
Cụ bảo: 'Nghề này bạc, con còn xuân sắc, còn giọng thì khán giả xem vỗ tay, khi con hết những thứ đó rồi, thì không ai còn nhớ con nữa, không ai xem con hát nữa, cay đắng lắm'.
Nhưng tôi không nghe, vì nó ngấm vào máu, từ tấm bé đã quen với giai điệu đó rồi, từ bỏ làm sao được", NSƯT Phương Khanh chia sẻ.
Nhắc lại một thời vàng son của sân khấu kịch dân tộc, NSƯT Phương Khanh chia sẻ: "Có thời điểm, chúng tôi đi diễn vài ba tháng liền khắp đất nước, đi đến đâu chúng tôi cũng được đón nhận nồng nhiệt với những đêm diễn cháy vé, khán giả đến kín hết cả rạp.
Thậm chí, có lần chúng tôi diễn ở Nhà hát nhân dân Phủ Lý, khán giả còn chen lấn đến nỗi sập cả bờ tường.
Tại rạp Chuông Vàng thì đêm nào cũng sáng đèn, khán giả đến kín mít, thậm chí, những diễn viên trong đoàn muốn mua vé tặng người thân cũng phải chờ đến lượt mình được… phân phối.
Khán giả hâm mộ tôi bao giờ cũng chờ hết đêm diễn rồi lên nhìn, sờ, cấu véo. Ngày đó làm gì có máy ảnh, điện thoại sẵn như bây giờ nên việc diễn viên bị như vậy cũng là thường tình".
Nhưng sân khấu dân tộc dần bị lép về bởi loạt các chương trình truyền hình khác, bà và đồng nghiệp phải làm đủ nghề để xoay sở.
Bà mở tiệm áo cưới Phương Khanh, được cái có duyên, tay nghề trang điểm tốt nên cửa hàng lúc nào cũng đông khách.
"Diễn viên cải lương chúng tôi có đặc thù riêng là phải kết hợp được 4 yếu tố thanh - sắc - tài - duyên, không chỉ diễn mà còn phải biết hát, múa kết hợp nên rất tốn sức lực.
Nhiều buổi tập diễn viên hát vạt cả tiếng mà không ra hơi, hỏi ra thì mới biết là vì công việc làm thêm để kiếm sống mệt quá đã ngốn đi sức lực của các em, các cháu, bởi vì những công việc làm thêm ấy lại chủ yếu lao động bằng… chân tay.
Tôi hồi đó là trưởng đoàn, đáng lẽ phải khiển trách họ, nhưng vì đời sống quá khó khăn nên chúng tôi cũng phải tạo điều kiện để giúp các em kiếm đủ miếng ăn, nuôi gia đình, chứ trông chờ vào đồng lương thì không sống nổi.
Bản thân tôi ngoài việc diễn trên sân khấu có thu nhập ổn định hơn vì tôi có cửa hàng áo cưới, trang điểm cô dâu, thỉnh thoảng tôi có tham gia đóng phim truyền hình.
Được cái, tôi trang điểm cũng được nên khách hàng đông lắm, cứ đặt lịch cả tháng trước ấy", NSƯT Phương Khanh tâm sự.
Rồi có thời gian bà cũng đi diễn hài ở các hội nghị, đám cưới, nhưng nhìn cảnh mọi người ăn uống cười nói, coi diễn viên như khách không mời nên bà bị tổn thương, cảm thấy ê chề vì đồng tiền bát gạo.
"Tôi diễn đám cưới đúng một lần duy nhất rồi từ đó thôi. Có thể, tôi đã già, lại đi qua những năm tháng vinh quang của nghề nên có chút khó tính", NSƯT Phương Khanh giãi bày.
Giảm tính đồng bóng nhờ theo Phật
Hỏi NSƯT Phương Khanh những vai diễn trên truyền hình và cả những vai ở sân khấu cải lương, bà đều đóng là mệnh phụ phu nhân, không thì cũng đanh đá, chua ngoa, tráo trở, ở ngoài đời, tính bà có nóng như trong phim?
Bà cười bảo: "Cũng nóng đó, đôi khi bị gọi là đồng bóng, nhưng mà tôi đã giảm được tính nóng nảy này do theo Phật, tôi ở nhà thờ Phật, hàng ngày đọc kinh niệm Phật, tính cũng ôn hoà hơn".
Làm nghệ thuật, cái tôi rất lớn, lại nóng tính, có bao giờ bà bị rắc rối trong công việc cũng như cuộc sống? - PV hỏi.
"Có chứ, ngày đi làm, cũng có nhiều người không thích tính nóng nảy của tôi. Chẳng thế mà tôi mất 18 năm học cảm tình Đảng rồi mới được kết nạp.
Năm nào cũng học, xong lại không được kết nạp mà đều một lý do duy nhất đó là tôi nóng tính quá. Thế nhưng tôi vẫn cứ đi học, chuyên môn tốt, khuyết điểm gì đáng một tí thì còn bảo thôi, đằng này mỗi cái nóng tính.
Ngoảnh đi ngoảnh lại 18 năm theo học, tôi thấy mình cũng kiên trì (cười)", NSƯT Phương Khanh tâm sự.
Tính bà nóng vậy, cuộc sống vợ chồng chắc cũng nhiều sóng gió? - PV hỏi.
NSƯT Phương Khanh cười giòn tan, bà bảo: "Lại không chứ, chồng tôi là diễn viên xiếc, sống rất nền nã, lại hơn tôi nhiều tuổi có thể không chấp tôi.
Nhưng bao nhiêu năm sống với nhau, chưa bao giờ chúng tôi có một câu nào làm tổn thương nhau. Vợ chồng nghệ sĩ, có nhiều người nói mong manh, ai cái tôi cũng lớn, dễ đổ vỡ.
Thế nhưng chúng tôi nhường nhau, nóng tính với ai chứ với chồng thì không".
"Bỏ ngoài kia những thị phi, những ồn ã, thi thoảng bạn bè mời đóng một vài vai nhỏ, đỡ buồn, đỡ nhớ nghề, thế là vui lắm rồi", NSƯT Phương Khanh chia sẻ.