27 năm trước, tháng 10-1991, một ngôi nhà trên đường Phạm Văn Hai (quận Tân Bình, TP.HCM) bị trộm đột nhập hai lần.
Tài sản mất trộm là một chiếc xe máy và hai chiếc xe đạp. Hai tên trộm mang hai chiếc xe đạp đến quán cà phê ở phường 4, quận Phú Nhuận bán cho ông Ngọc với giá 3 chỉ vàng. Xe máy thì hai tên trộm nhờ một người bán giùm.
Công an quận Tân Bình đã khởi tố vụ án trộm cắp tài sản công dân và tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.
Tháng 8-2013, xử phúc thẩm, TAND TP.HCM đã tuyên các hình phạt tù dành cho hai người trộm cắp và một người bán giùm tài sản trộm cắp. Riêng ông Ngọc, CQĐT Công an quận Tân Bình cho rằng ông bỏ trốn nên quyết định truy nã.
Tháng 3-2016, ông Ngọc bị bắt sau 25 năm “lẩn trốn”. Vụ án tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội được phục hồi điều tra.
Ông Ngọc bất ngờ với cái lệnh truy nã mà ông không hề hay biết. Ông trình bày rằng mấy mươi năm qua ông vẫn sinh sống, làm việc bình thường. Khi có việc cần ông vẫn ra chính quyền nơi ông cư ngụ ký các loại giấy tờ.
Đến ngày bầu cử, ông vẫn đi thực hiện quyền cử tri của mình. Ông Ngọc khẳng định ông không mua xe đạp trộm cắp của ai đó như cáo buộc của các cơ quan tố tụng.
Còn người cho rằng đã môi giới cho hai người trộm cắp bán xe đạp cho ông Ngọc lại không nhớ được mặt ông Ngọc. Hai người trộm cắp sau khi chấp hành xong hình phạt tù đã không còn ở địa phương.
Sự việc xảy ra đã lâu, hai chiếc xe đạp không thu hồi được. Ngoài lời khai của người môi giới bán xe thì không còn chứng cứ nào khác để chứng minh nên CQĐT và VKSND quận Tân Bình đã thống nhất đình chỉ.
Tháng 5-2016, CQĐT quận Tân Bình đã căn cứ khoản 1 Điều 25 BLHS cũ để đình chỉ đối với ông Ngọc do chuyển biến của tình hình mà hành vi của ông không còn nguy hiểm.
Tuy nhiên, VKSND TP.HCM khi kiểm sát hồ sơ đã phát hiện rằng căn cứ đình chỉ như vậy là không đúng. Phải xác định ông Ngọc bị oan vì không có hành vi phạm tội.
Tháng 10-2016, VKSND TP.HCM đã yêu cầu VKSND quận Tân Bình thay đổi căn cứ đình chỉ cho đúng quy định pháp luật.
Sáu tháng sau thì ông Ngọc chính thức được minh oan do CQĐT đã căn cứ khoản 2 Điều 107 BLTTHS (cũ) để đình chỉ đối với ông vì hành vi không cấu thành tội phạm.
Theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 thì ông Ngọc thuộc trường hợp được bồi thường oan trong hoạt động tố tụng hình sự, thời hiệu yêu cầu bồi thường là ba năm kể từ ngày nhận được quyết định minh định ông bị oan.