John Adams là vị Tổng thống thứ hai trong lịch sử nước Mỹ, ông đã lập được nhiều công lao hiển hách cho nền độc lập của Hoa Kỳ.
Khi Adams kế nhiệm chức vị Tổng thống từ Washington, nước Mỹ đang phải đối mặt với nguy cơ đổ vỡ quan hệ với nước Pháp. Đến cuối năm 1797, hai nước rơi vào hoàn cảnh giương cung bạt kiếm, chuẩn bị giao chiến.
Thường thức nói với Adams rằng muốn đánh thắng trận này thì phải có sự chỉ huy của thống soái đắc lực. Có rất nhiều người khuyên ông đích thân làm thống soái quân đội, nhưng ông cho rằng bản thân mình không hề có tài năng đặc biệt gì về mặt quân sự.
Nghĩ đi nghĩ lại, ông cho rằng Washington mới là thống soái duy nhất có thể chỉ huy quân đội và đoàn kết sức mạnh toàn dân của nước Mỹ. Cuối cùng, ông hạ quyết tâm mời Washington xuất trận.
Sau khi những người thân tín của Adams biết được tin này đã cực lực phản đối. Họ cho rằng nếu Washington tái xuất thì sẽ một lần nữa khiến nhân dân lưu luyến và sùng kính ông ấy, như thế sẽ uy hiếp đến địa vị và uy vọng của Adams.
Nghìn quân dễ có, nhất soái khó cầu. Adams không hề lung lay, ông cho rằng lợi ích và vận mệnh của đất nước cao hơn tất thảy. Ông đã ủy quyền cho cấp dưới viết một lá thư cho Washington ngay lập tức, đề nghị Washington làm Tổng tư lệnh Lục quân lục địa một lần nữa, chỉ huy quân Mỹ đánh bại quân xâm lược.
Chân dung Tổng thống thứ hai của nước Mỹ John Adams.
Đồng thời vào lúc này, ông cũng tự tay viết cho Washington một bức thư. Trong thư viết rất chân thành rằng: "Thành lập một đội quân là phương thức cuối cùng mà tôi nghĩ ra, tôi cũng không biết nên tái bổ nhiệm một tướng lĩnh cũ hay là nên bổ nhiệm một người mới, nên mới phải xin ngài chỉ giáo. Nếu ngài cho phép, tôi muốn mượn đại danh của ngài để động viên nhân dân, vì tên của ngài có thể chỉ huy được một đội quân."
Sau khi nhận được thư, Washington rất cảm động, ông đồng ý nhận trọng trách này. Điều may mắn là, trước đêm Washington chuẩn bị dẫn quân xuất chinh thì Adams cuối cùng đã đạt được thỏa thuận hòa giải với Pháp thông qua con đường ngoại giao.
Sự việc này được người dân Mỹ truyền tai nhau, lòng độ lượng và chính trực của Adams được ca tụng ở khắp mọi nơi.
Tư duy của một nhà lãnh đạo
Sau đó, có một phóng viên nổi tiếng phỏng vấn John Adams và hỏi rằng: "Ngài không sợ rằng sự trở lại của Washington sẽ một lần nữa khơi dậy lòng ngưỡng mộ và sự lưu luyến của người dân dành cho ngài ấy, từ đó cũng sẽ đe dọa uy danh và địa vị của ngài hay sao? Tại sao ngài lại dám dùng người tài giỏi hơn mình vậy ạ?"
Lúc đầu Adams không trực tiếp trả lời mà ông đã kể cho phóng viên nghe câu chuyện thời còn thiếu niên của mình.
"Lúc còn niên thiếu, bố muốn tôi học tiếng La tinh. Tôi thấy môn học đó quá nhàm chán nên rất ghét nó. Vì vậy tôi đã nói với bố rằng, con không thích học tiếng Latinh, có thể đổi thành việc khác được không ạ?"
"Được thôi! John." Bố nói, "Con đi đào rãnh nước đi, đồng cỏ đang cần một con mương dẫn nước."
Thế là Adams đã đi đến đồng cỏ và đào mương. Nhưng, người quen cầm bút lại không quen cầm xẻng. Tối ngày hôm đó, ông đã hối hận vì cảm thấy cả người vô cùng mệt mỏi. Chỉ là ông vẫn không hạ được cái tôi của bản thân mình và không chịu nhận sai.
Sau đó, ông nghiến chặt răng chịu khó đào thêm một ngày nữa. Vào buổi tối, ông cũng phải thừa nhận rằng: "Sự mệt mỏi đã làm áp đảo sự kiêu ngạo của con." Cuối cùng ông cũng phải quay lại lớp học tiếng Latinh.
Trong những năm tháng sau này, Adams vẫn nhớ mãi bài học học được từ việc đào rãnh nước này: Phải thừa nhận rằng con người có sở trường nhưng cũng sẽ có sở đoản; có những việc con người có thể làm được nhưng cũng có một số việc không thể làm được. Ai cũng cho rằng bản thân làm được tất cả mọi việc, nhưng trên thực tế chính là bạn không biết tự lượng sức mình.
Ông chia sẻ một cách đầy kinh nghiệm: "Người lãnh đạo xuất sắc chân chính không phải việc gì cũng đích thân làm, mà là biết dùng người tài, đặc biệt là dũng cảm dùng người tài giỏi hơn bản thân mình. Nếu người lãnh đạo cấp cao không tỉ mỉ và ôm đồn hết tất cả mọi việc về mình thì họ sẽ trở thành một lãnh đạo có tác phong của nhân viên tạp vụ mà thôi."
Adams biết trọng dụng người tài, biết sử dụng tài năng xuất chúng của người khác, đặc biệt là ông biết sử dụng người tài giỏi hơn bản thân mình, nhờ đó mà từng bước leo lên đỉnh cao của thành công.