Siêu máy tính mới HoreKa trong trung tâm dữ liệu SCC tại khuôn viên Viện Công nghệ Karlsruhe (KIT), Đức. Ảnh minh họa về siêu máy tính/Nguồn: Amadeus Bramsiepe, KIT
Cuộc cạnh tranh công nghệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới Mỹ - Trung Quốc nóng hơn bao giờ hết trong lĩnh vực siêu máy tính khi Mỹ xếp 7 trung tâm siêu máy tính của Trung Quốc vào danh sách đen hồi đầu tháng 4/2021 vì cáo buộc liên quan đến quân đội Trung Quốc.
Siêu máy tính (Supercomputer) là một nguồn tài nguyên chiến lược ngày càng quan trọng và chúng đã trở thành biểu tượng của sức mạnh công nghệ.
Mỹ viện dẫn những lo ngại về việc Trung Quốc sử dụng chúng trong các chương trình vũ khí nên đã cho 7 trung tâm siêu máy tính/công ty máy tính này vào danh sách đen, nhưng phía Trung Quốc nói rằng các siêu máy tinh này được sử dụng cho các mục đích lành tính hơn như lập bản đồ bộ gen người và dự báo thời tiết.
Các cỗ máy khổng lồ này hiện nay cũng được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng thương mại, bao gồm thu thập dữ liệu khổng lồ, thăm dò năng lượng và thậm chí tạo ra các trò chơi điện tử và trí tuệ nhân tạo (AI).
Trong số 7 trung tâm siêu máy tính/công ty máy tính Trung Quốc nằm trong danh sách đen của Mỹ có Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia tại thành phố Vô Tích (tỉnh Giang Tô), nơi có Sunway TaihuLight, xếp hạng là siêu máy tinh nhanh nhất thế giới vào thời điểm khi nó ra mắt năm 2016.
Cụ thể, bản danh sách đen của Mỹ gồm những gì?
4 trung tâm đầu não siêu máy tính quốc gia ở Jinan (Tế Nam), Shenzhen (Thâm Quyến), Wuxi (Vô Tích) và Zhengzhou (Trịnh Châu)
1. Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia ở Wuxi (NSCC-Wuxi) cung cấp máy tính hiệu suất cao cho một loạt các dự án nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực khác nhau, bao gồm y sinh, khoa học biển, thăm dò dầu khí và phân tích tài chính.
Đây cũng là nơi có siêu máy tính nhanh nhất của Trung Quốc - Sunway TaihuLight - và nhanh thứ 4 trên thế giới tính đến năm 2021.
Khi Sunway TaihuLight trình làng năm 2016, nó đã soán ngôi Tianhe-2 của Trung Quốc để trở thành siêu máy tính nhanh nhất thế giới vào thời điểm đó. Hiện nay Sunway TaihuLight là siêu máy tính nhanh thứ 4 thế giới. Ảnh: Xinhua
Siêu máy tính Sunway TaihuLight, được phát triển bởi Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia về Công nghệ & Kỹ thuật Máy tính Song song (NRCPC) của Trung Quốc. Trung tâm này đặt tại tỉnh Giang Tô. Nó được đồng tài trợ bởi Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc, chính quyền tỉnh Giang Tô và chính quyền thành phố Vô Tích.
Sunway TaihuLight có hiệu suất cao nhất là 93 petaflop - petaflop là phép đo của một phần tư tỷ hoặc một triệu tỷ phép tính mỗi giây - dựa trên điểm chuẩn Linpack hiệu suất cao (HPL), một phép đo hiệu suất của siêu máy tính, theo Top500.org - Danh sách các siêu máy tính được các nhà nghiên cứu tổng hợp và công bố vào tháng 11/2020.
Để so sánh, siêu máy tính nhanh nhất thế giới Fujitsu Fugaku của Nhật Bản có khả năng đạt 442,01 petaflop (theo đánh giá của Top500.org). Siêu máy tính nhanh thứ hai và thứ ba thế giới đều ở Mỹ.
Fujitsu Fugaku của Nhật Bản - Siêu máy tính nhanh nhất thế giới - là kết tinh của công nghệ CNTT tiên tiến nhất thế giới, kết hợp giữa hiệu suất cao, tiêu thụ điện năng thấp và thân thiện với người dùng. Nhật Bản hy vọng siêu máy tính Fujitsu Fugaku sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong việc góp phần hiện thực hóa kế hoạch của chính phủ Nhật Bản về Xã hội 5.0. Ảnh: Riken
2. 3. Hai Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia ở Jinan (NSCC-Jinan) và Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia ở Shenzhen (NSCC-Shenzhen) đều được khởi công vào năm 2011.
NSCC-Jinan là nơi sản sinh ra siêu máy tính Sunway BlueLight, đạt đỉnh 1 petaflop. Với 142 nhân viên nghiên cứu vào cuối năm 2019, trung tâm tập trung giải quyết các vấn đề "nút cổ chai" trong các lĩnh vực bao gồm năng lượng mới và an ninh thông tin.
Còn NSCC-Shenzhen đã cung cấp các dịch vụ điện toán đám mây và điện toán hiệu suất cao thương mại kể từ năm 2012 và 2013. Trong một thập kỷ đi vào hoạt động, trung tâm đã phục vụ hơn 30.000 khách hàng ở Trung Quốc và Đông Nam Á.
4. Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia ở Zhengzhou (NSCC-Zhengzhou) là trung tâm siêu máy tính quốc gia mới nhất của Trung Quốc, đi vào hoạt động vào tháng 11/2021.
NSCC-Zhengzhou cung cấp dịch vụ tính toán và xử lý dữ liệu cho các công ty, trường cao đẳng và đại học trên mạng lưới 200Gbps của nó. Công việc của trung tâm này tập trung vào nền kinh tế kỹ thuật số, quản trị môi trường, thiết bị cao cấp và trí tuệ nhân tạo (AI).
Không chỉ liệt 4 đầu não siêu máy tính vào danh
5. Công ty công nghệ thông tin Phytium Thiên Tân
Công ty công nghệ thông tin Phytium Thiên Tân (Tianjin Phytium) của Trung Quốc chuyên thiết kế, sản xuất và bán chất bán dẫn hiệu suất cao cho máy chủ Internet và máy tính. Nó được thành lập vào năm 2014 với sự hỗ trợ của chính quyền thành phố Thiên Tân, một thành phố phía đông nam Bắc Kinh.
Các chip của công ty được sản xuất bằng kiến trúc được cấp phép từ Hãng thiết kế chip Advanced RISC Machines (ARM) của Anh, theo trang web của hãng. ARM cũng từng bị cuốn vào cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung Quốc, nhưng họ đã tìm cách xoa dịu những lo ngại bằng tuyên bố rằng kiến trúc V9 của hãng không thuộc diện bị hạn chế xuất khẩu của Mỹ.
Tianjin Phytium đã thiết lập quan hệ đối tác với hơn 1.600 công ty và cung cấp dịch vụ cho khách hàng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm chính phủ, viễn thông, ngân hàng, năng lượng và vận tải.
Website của Tianjin Phytium liệt kê một số công ty công nghệ hàng đầu của Trung Quốc là khách hàng, bao gồm nhà sản xuất thiết bị viễn thông ZTE, công ty tìm kiếm Internet Baidu, công ty khởi nghiệp chip AI Cambricon và nhà sản xuất thiết bị giám sát Hikvision. Năm 2019, Hikvision cũng bị Mỹ đưa vào danh sách đen.
6. Công ty vi điện tử Sunway Thành Đô
Chengdu Sunway chịu trách nhiệm cung cấp chip cho Sunway TaihuLight - siêu máy tính nhanh nhất Trung Quốc hiện nay.
Công ty cho biết siêu máy tính nhanh nhất của Trung Quốc cũng là siêu máy tính đầu tiên của nước này được chế tạo chỉ sử dụng bộ vi xử lý nội địa.
Siêu máy tính Sunway TaihuLight sử dụng bộ xử lý Sunway SW26010, được phát triển bởi Trung tâm thiết kế vi mạch tích hợp hiệu suất cao ở Thượng Hải.
7. Trung tâm thiết kế vi mạch tích hợp hiệu suất cao Thượng Hải
Được thành lập vào năm 2003, Trung tâm thiết kế vi mạch tích hợp hiệu suất cao Thượng Hải nằm trong Khu công nghệ cao Chương Giang ở quận Phố Đông của Thượng Hải.
Trung tâm này trực thuộc Ủy ban Khoa học và Công nghệ Thượng Hải (STCSM), và nó tập trung vào các bộ vi xử lý hiệu suất cao tự phát triển.
Con chip SW26010 của trung tâm này đã cung cấp năng lượng cho Sunway TaihuLight, theo thông tin từ trung tâm nghề nghiệp Đại học Giao thông Tây An.
Mỗi bộ xử lý 64-bit có 260 lõi, mỗi lõi có tốc độ xung nhịp 1,45 GHz, theo một bài báo từ Đại học Tennessee (Mỹ). Sunway TaihuLight đạt được 93 petaflop bằng cách kết hợp gần 41.000 bộ xử lý.
Bài viết sử dụng nguồn: SCMP, Fujitsu.com, Top500.org
