Đảng Thai Raksa Chart - được cho là một trong những nhánh quan trọng của đảng Pheu Thai (Vì nước Thái - gắn với tên tuổi cựu Thủ tướng Thaksin) hôm 8/2 đã tạo nên cú sốc lớn trên chính trường Thái Lan sau khi đề cử Công chúa Ubolratana làm ứng cử viên Thủ tướng của đảng này trong cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào ngày 24/3 tới.
Trong lịch sử Thái Lan, chưa từng có thành viên hoàng gia nào ứng cử cho vị trí cao nhất trong bộ máy chính quyền. Các thành viên hoàng gia Thái Lan được coi là có địa vị cao hơn đảng phái chính trị và thường đứng ngoài chính trường. Tuy vai trò của hoàng gia chỉ mang tính nghi lễ, song họ có ảnh hưởng lớn với xã hội và được người dân kính trọng.
Trên tài khoản Instagram cá nhân, Công chúa Ubolratana cho biết: "Tôi đã từ bỏ tước hiệu hoàng gia và sống như một dân thường. Tôi chấp thuận đề cử của Đảng Thai Raksa Chart làm ứng cử viên Thủ tướng nhằm thể hiện quyền lợi và sự tự do mà không có bất kỳ đặc quyền nào so với các công dân Thái Lan khác trong khuôn khổ quy định của Hiến pháp".
Ubolratana là con gái của Nhà vua quá cố Bhumibol và chị ruột của Nhà vua Maha Vajiralongkorn.
Công chúa Ubolratana, 67 tuổi, là con đầu lòng của Quốc vương quá cố Bhumibol Adulyadej (Vua Rama IX) và là chị gái của Nhà vua Maha Vajiralongkorn (Rama X) đang tại vị.
Ubolratana sinh ra tại Thụy Sĩ trong thời gian vua Bhumibol còn đang du học ở châu Âu. Bà đã sống ở Mỹ trong 26 năm. Tại đây bà theo học ngành sinh-hóa học tại Viện Công nghệ Massachusetts và tiếp đó còn giành được bằng thạc sĩ về y tế cộng đồng tại Đại học California ở Los Angeles.
Công chúa Ubolratana (bìa trái) ngồi cạnh Nhà vua Thái Lan cùng hai thành viên khác trong hoàng tộc. Ảnh: EPA
Năm 1972, Ubolratana chấp nhận từ bỏ tước hiệu công chúa Thái Lan để kết hôn với người chồng Mỹ là Peter Ladd Jensen. Cặp đôi có với nhau hai người con gái và một con trai. Tuy nhiên Bhumi, con trai của bà Ubolratana, đã qua đời vào năm 2004 trong thảm họa sóng thần Ấn Độ Dương.
Sau khi ly hôn vào năm 1998, Ubolratanaquay trở lại Thái Lan sinh sống kể từ năm 2001. Tại quê hương, Ubolratana theo nghiệp diễn viên, đóng vai chính trong nhiều bộ phim như "Where The Miracle Happens" (2008), "My Best Bodyguard"(2010) và "Together" (2012).
Hiện tại, bà không còn là công chúa của Thái Lan nhưng vẫn được quyền tham gia đầy đủ các nghi thức hoàng gia và được biết đến với tên gọi "Tunkramom Ying", tức là "Con gái của Nữ hoàng nhiếp chính" và được giới chức chính quyền đối xử như là một thành viên hoàng tộc.
Theo một thông cáo của đảng Thai Raksa Chart sau khi công bố đề cử, bà Ubolratana bắt đầu quan tâm đến chính trị khi dẫn đầu một chiến dịch chống ma túy trong thanh niên Thái Lan và là chủ một TV talk-show tuyên truyền cho giới trẻ.
Thông cáo của đảng Thai Raksa Chart cho biết: "Sau khi trở về Thái Lan, bà Ubolratana đã sáng lập dự án To Be Number One (Trở thành người số 1), cổ vũ thanh niên Thái Lan tránh xa ma túy. Bà cũng đã đi du lịch khắp Thái Lan và chứng kiến nhiều mảnh đời bất hạnh". "Bà quan tâm và mong ước được tham gia nhằm đưa nước Thái ra khỏi nghèo và trao cho họ tương lai tốt đẹp", tuyên bố khẳng định.
Là một người hoạt động mạnh trên truyền thông xã hội, bà Ubolratana từng xuất hiện trong các video phát trực tiếp vào năm 2017 thể hiện những ca khúc Giáng sinh nổi tiếng như "We Wish You a Merry Christmas" hay "Santa Claus is Coming to Town". Bà cũng thu hút nhiều chú ý khi biểu diễn một ca khúc pop trong buổi hòa nhạc năm 2018 và gần đây đăng tải nhiều video thưởng thức món ăn đường phố cũng như chỉ trích tình trạng ô nhiễm ở Bangkok.
Lãnh đạo đảng Thai Raksa Chart, ông Preechapol Pongpanich, đã ca ngợi bà Ubolratana là người hiểu biết và rất phù hợp trở thành ứng cử viên thủ tướng. Đơn đăng ký của bà hiện đã được nộp lên Ủy ban bầu cử Thái Lan. Đến thứ sáu tuần tới, ủy ban này sẽ phải xem xét tính hợp pháp của các ứng viên.
Theo phân tích của các chuyên gia, việc bà Ubolratana trở thành ứng viên Thủ tướng của Đảng Thai Raksa Chart sẽ làm vị thế của đảng này tăng đáng kể. Công chúa Thái Lan với uy tín của mình và vị thế một người đứng ngoài các đảng phái có thể trở thành cầu nối xoa dịu những chia rẽ trên chính trường Thái Lan trong hơn một thập kỷ qua.
Được biết, cùng ngày 8/2, là hạn chót để các đảng đệ trình tên ba ứng cử viên thủ tướng tiềm năng cho cuộc tổng tuyển cử, đương kim Thủ tướng Prayuth Chan-o-cha cũng thông báo sẽ tái tranh cử với tư cách ứng viên của đảng quân đội Phalang Pracharat.
Quyết định liên minh với gia tộc Shinawatra quyền thế để tham gia vào chính trường là động thái chưa từng có của thành viên hoàng gia Thái Lan. Diễn biến này được đánh giá là sẽ làm giảm đáng kể cơ hội duy trì quyền lực của chính quyền quân sự hiện tại sau cuộc tổng tuyển cử sắp tới.
Cuộc tổng tuyển cử vào tháng 3 đã được chờ đợi trong gần 5 năm qua, kể từ sau cuộc đảo chính quân sự năm 2014 lật đổ nữ Thủ tướng Yingluck Shinawatra.
Theo tờ Guardian, ông Paul Chambers, giảng viên tại trường Đại học Naresuan, Thái Lan cho rằng bà Ubolratana "là một mối đe dọa chắc chắn với ông Prayut bởi bà đang nắm giữ uy tín chính thống với người Thái hơn là một thủ lĩnh đảo chính". "Ai dám vận động chống lại chị gái của Nhà vua?", ông Chambers viết.
Tuy vậy, kế hoạch tranh cử bất ngờ của công chúa Ubolratana Rajakanya đã gặp trở ngại lớn sau khi Nhà vua Maha Vajiralongkorn ra thông cáo phản đối. Nhà vua cho rằng kế hoạch tranh cử thủ tướng của công chúa Ubolratana Rajakanya là “không phù hợp” và “vi hiến”.