Từ trái sang phải: Thủ tướng Italy Mario Draghi, Tổng thống Ukraine Zelensky, Tổng thống Pháp Macron, và Thủ tướng Đức Olaf Scholz trong cuộc họp báo chung ngày 16/6 tại Kiev. Ảnh: AP
Chuyến đi như vậy rất nguy hiểm và đặt ra thách thức về an ninh. Nhưng các nhà lãnh đạo EU dường như có rất ít lựa chọn thay thế cho việc di chuyển bằng tàu hỏa. Và điều tối quan trọng là phải giữ bí mật trong suốt cuộc hành trình để tránh nguy cơ bị tấn công.
Rất ít lựa chọn thay thế
Mặc dù quân đội Nga đã rút khỏi thủ đô Kiev nhưng vẫn khó có thể đến nơi đây bằng các phương tiện khác ngoài đường sắt. Không phận Ukraine đã bị đóng cửa kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra vào cuối tháng 2 vừa qua. Nhiều tuyến đường bộ vẫn chưa thể tiếp cận được do giao tranh diễn ra ác liệt.
Do đó, đường sắt trở thành phương tiện tốt nhất để đưa các chính trị gia từ khắp nơi trên thế giới đến Kiev. Chuyến công du lịch sử đầu tiên của 3 nhà lãnh đạo hàng đầu EU diễn ra sau chuyến thăm của các chính trị gia hàng đầu EU, gồm Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Thủ tướng Anh Boris Johnson, Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tới Ukraine. Một số chính trị gia Đức trong đó có Ngoại trưởng Annalena Baerbock và lãnh đạo phe đối lập Friedrich Merz cũng đã tới Ukraine.
Hồi tháng 3 vừa qua, khi cuộc xung đột Nga-Ukraine kéo dài sang tuần thứ 3, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki và Phó Thủ tướng nước này, ông Jaroslaw Kaczynski, đã đi tàu hỏa cùng các nhà lãnh đạo Slovenia và Cộng hòa Séc tới Kiev. Bức ảnh họ chăm chú nhìn bản đồ Ukraine đã lan truyền rộng rãi ở thời điểm đó. Chuyến thăm này diễn ra trong bối cảnh quân đội Nga đã tiến vào thủ đô Kiev, cố gắng xuyên thủng hệ thống phòng thủ của họ từ phía Bắc và phía Tây. Thành phố đã bị rung chuyển bởi các trận pháo kích lớn và có nguy cơ bị bao vây.
Hành trình nguy hiểm
Mặc dù hiện tại giao tranh ở Ukraine chủ yếu diễn ra tại khu vực Donbass ở miền Đông, nhưng hành trình đến Kiev bằng tàu hỏa không phải không tiềm ẩn những rủi ro. Các cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga liên tục dội xuống các đường ray, các cây cầu và nhà ga, nhằm làm gián đoạn dòng chảy vũ khí của phương Tây vào Ukraine.
Khi các chính trị gia nước ngoài đến Kiev bằng tàu hỏa, họ thường lên tàu Ukraine ở chặng cuối cùng của hành trình, từ phía biên giới Ba Lan, vì các ray đường sắt ở châu Âu và Ukraine có kích cỡ khác nhau. Các phái đoàn thường được nhân viên an ninh quốc gia của họ và nhân viên an ninh Ukraine tháp tùng.
Mạng lưới đường sắt Ukraine vẫn hoạt động trong chiến tranh. Ảnh: AP
Bí mật không phải lúc nào cũng được giữ kín
Việc giữ bí mật cho các chuyến đi là điều quan trọng hàng đầu nhằm đảo bảo an toàn cho các chính trị gia. Chuyến thăm Ukraine của Ngoại trưởng Mỹ Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin chỉ được công bố sau khi đã hoàn thành.
Trước đó, Thủ tướng Ba Lan Morawiecki đã bị chỉ trích khi thông báo về chuyến thăm của ông trong lúc đang trên đường tới Kiev. Phát biểu với CNN, Chủ tịch công ty đường sắt Ukraine Oleksandr Kamyshin cho rằng, việc thể hiện tình đoàn kết với Ukraine là điều rất đáng hoan nghênh, nhưng nhà lãnh đạo Ba Lan đã có chút vội vã khi công bố sớm như vậy. Kể từ xung đột nổ ra, ông Kamyshin và các đồng nghiệp của ông đã phải nỗ lực rất nhiều để đảm bảo an toàn cho các chuyến tàu.
Chuyến thăm của thủ tướng Anh Boris Johnson đến Ukraine cũng bị hoãn lại nhiều lần vì lý do an ninh. Và công chúng hầu như không biết đến chuyến thăm này cho đến khi Đại sứ quán Ukraine ở London công bố bức ảnh ông Johnson gặp ông Zelensky khi ở Kiev.
Thu xếp nơi ăn chốn ở
Nhưng ngay cả khi chuyến thăm được giữ kín, công ty đường sắt tại Ukraine không thể đảm bảo an toàn một cách tuyệt đối cho các chính khách VIP của minh. Tuy vậy, công ty sẽ cố gắng giúp họ có được chuyến đi thoải mái nhất trong khả năng có thể.
Theo một số nguồn tin, các chính khách đến Ukraine bằng tàu hỏa sẽ ở trong các toa tàu sang trọng từng được đóng vào năm 2014 để phục vụ cho những khách hàng hạng sang. Nhiều toa tàu khác sử dụng từ thời Liên Xô đã được hiện đại hóa cách đây vài năm. Một số có giường cỡ King và TV màn hình phẳng. Chúng có những chiếc ghế bọc da, có thể được sử dụng làm phòng họp.
Tuy nhiên, lãnh đạo phe đối lập thuộc đảng Bảo thủ Đức Friedrich Merz đã tới thăm Kiev trên một toa tàu giường nằm hạng nhất chứ không phải toa VIP. Dẫu sao thì điều này vẫn thoải mái hơn rất nhiều so với những toa có giường nằm bằng gỗ.
Khi đến nơi, các chính trị gia chỉ dành một vài giờ ở Kiev, gặp Tổng thống Zelensky, đi thăm các vùng ngoại ô bị tàn phá bởi chiến tranh và có thể thưởng thức một bữa ăn. Sau đó, họ sẽ thực hiện hành trình đi bằng đường sắt để trở về./.