Khả thi, phù hợp với pháp luật nhiều nước
Tại dự thảo Luật CCCD (sửa đổi), Bộ Công an đã đề xuất các quy định về cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi.
Theo Bộ Công an, việc bổ sung đối tượng được cấp thẻ Căn cước công dân cho người dưới 14 tuổi là bảo đảm tính khả thi khi hiện nay đã có sự thay đổi về công nghệ thu nhận sinh trắc học của cá nhân như:
Đối với vân tay thì sử dụng bộ thu nhận vân tay điện tử thay thế cho sử dụng mực lăn tay, chỉ bản nên có thể thực hiện thu nhận được vân tay của người từ đủ 5 tuổi trở lên vẫn bảo đảm yêu cầu về đối sánh dữ liệu sinh trắc học và yêu cầu quản lý nhà nước.
Dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) bổ sung việc cấp thẻ Căn cước công dân cho trẻ em dưới 14 tuổi
Bên cạnh đó, việc cấp thẻ Căn cước công dân cho công dân dưới 14 tuổi cũng phù hợp với quy định pháp luật về xuất nhập cảnh và các quy định pháp luật khác có liên quan.
Đồng thời, quy định này cũng phù hợp với pháp luật của nhiều nước trên thế giới quy định về việc cấp thẻ Căn cước cho cả công dân dưới 14 tuổi như: Algeria, Argentina, Bỉ, Bhutan, Brunei, Chile, Colombia, Síp, Equatorial Guinea, Đức, Guatemala, Kuwait, Malaysia, Monaco, Bồ Đào Nha, Rwanda, Syria, Thái Lan…
Nhiều tiện ích, tiết kiệm nguồn lực xã hội
Theo Bộ Công an, việc cấp căn cước công dân cho người dưới 14 tuổi sẽ góp phần giảm thiểu được giấy tờ, thủ tục hành chính, phát huy được giá trị của việc khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu Căn cước công dân và tiện ích của thẻ Căn cước công dân định danh điện tử.
Cấp căn cước công dân cho người dưới 14 tuổi cũng đem lại các tiện ích việc xác thực thông tin cá nhân; thực hiện công tác thống kê, phân tích, dự báo, thiết lập bản đồ số dân cư; giảm chi phí trong thực hiện công tác chuyển đổi số; bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng cho công dân tham gia được các giao dịch dân sự, nhất là các giao dịch thiết yếu phục vụ cuộc sống.
Theo Bộ Công an, thẻ Cấp căn cước công dân cấp cho người dưới 14 tuổi không thay thế cho việc cấp giấy khai sinh. UBND cấp xã vẫn thực hiện cấp giấy khai sinh cho công dân theo quy định của pháp luật hiện hành.
Tuy nhiên, việc sử dụng giấy khai sinh với kích thước của tờ A4, dễ rách nát, hư hỏng, khó bảo quản và chỉ được cấp một lần trong suốt cuộc đời; giấy này chỉ có các biện pháp bảo mật, chống làm giả sơ sài, lạc hậu, dễ bị làm giả và chứa được rất ít thông tin của công dân nên sẽ gây rất nhiều khó khăn, bất tiện cho công dân.
Trong khi đó, thẻ Cấp căn cước công dân cấp cho người dưới 14 tuổi với kích thước nhỏ gọn, chất liệu tốt, tính bảo mật, bảo an cao và còn có thể được tích hợp thêm rất nhiều thông tin khác theo nhu cầu của công dân sẽ mang lại nhiều tiện ích cho công dân trong việc đi lại, học tập, khám chữa bệnh và thực hiện các giao dịch khác trong đời sống hàng ngày.
Việc cấp thẻ Cấp căn cước công dân lần đầu cho người dưới 14 tuổi là miễn phí, khi công dân thực hiện cấp đổi, cấp lại thẻ Cấp căn cước công dân thì mới phải nộp phí theo quy định, không phải tốn thêm chi phí cho nhà nước.
Khi công dân sử dụng thẻ Cấp căn cước công dân có gắn chíp đã được tích hợp thêm các thông tin trên giấy tờ khác do cơ quan có thẩm quyền cấp thì sẽ tiết kiệm được các chi phí liên quan đến việc sao y, chứng thực, bảo quản các loại giấy tờ này, tiết kiệm được nguồn lực cho xã hội.
Cấp Căn cước công dân cho người dưới 14 tuổi như thế nào?
Dự thảo Luật quy định, người từ đủ 14 tuổi trở lên phải thực hiện cấp thẻ CCCD còn người dưới 14 tuổi thực hiện cấp thẻ CCCD theo nhu cầu. Công dân dưới 14 tuổi hoặc cha, mẹ, người giám hộ của công dân dưới 14 tuổi có quyền đề nghị cơ quan quản lý căn cước cấp thẻ CCCD.
Đối với công dân là trẻ em dưới 6 tuổi nhưng chưa đăng ký khai sinh thì thực hiện cấp thẻ CCCD đồng thời khi đăng ký khai sinh. Khi cha, mẹ hoặc người giám hộ thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh thì cơ quan tư pháp-hộ tịch chuyển thông tin đăng ký khai sinh và đề nghị cấp thẻ CCCD của cha, mẹ hoặc người giám hộ cho cơ quan Công an để thực hiện việc cấp thẻ CCCD đồng thời với việc đăng ký cư trú.
Đối với công dân là trẻ em đã đăng ký khai sinh, cha, mẹ hoặc người giám hộ đến cơ quan quản lý căn cước và thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước công dân theo quy định cho trẻ em (trẻ em dưới 6 tuổi thì không thu nhận thông tin sinh trắc học). Trường hợp công dân là trẻ em đủ 6 tuổi trở lên thì cha, mẹ hoặc người giám hộ phải đưa trẻ em đó đến cơ quan quản lý căn cước để thu nhận ảnh khuôn mặt khi thực hiện thủ tục cấp thẻ CCCD.
Cần cân nhắc kỹ việc cấp Căn cước công dân cho trẻ dưới 14 tuổi
Tại Phiên họp thứ 21 sắp tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét về đề nghị của Chính phủ bổ sung vào Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh năm 2023 đối với dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi). Đóng góp ý kiến vào dự án Luật này, nhiều đại biểu Quốc hội, lãnh đạo một số Bộ ngành cho rằng cần cân nhắc kỹ việc cấp thẻ Căn cước công dân cho trẻ em dưới 14 tuổi.
Thay mặt cơ quan Thẩm tra đối với đề xuất bổ sung quy định về quản lý, cấp thẻ Căn cước công dân cho công dân Việt Nam dưới 14 tuổi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành cho biết: Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh và một số ý kiến trong Thường trực Uỷ ban Pháp luật đề nghị cần nhắc việc bổ sung quy định cấp thẻ Căn cước công dân cho trẻ em dưới 14 tuổi vì:
Thứ nhất, phần lớn trẻ em dưới 14 tuổi không tự mình hoặc không được phép thực hiện các giao dịch hành chính, dân sự.
Thứ hai, ở độ tuổi dưới 14 tuổi, trẻ em đang trong giai đoạn phát triển có nhiều thay đổi nhận dạng chưa ổn định nên khó nhận dạng.
Thứ ba, trong hồ sơ đề nghị chưa có nghiên cứu đánh giá đầy đủ về nhu cầu cấp thẻ Căn cước công dẫn của lửa tuổi này.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long. Ảnh: Quochoi.vn
Nêu quan điểm việc cấp thẻ Căn cước công dân cho đối tượng trên, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nêu quan điểm, cần cân nhắc kỹ việc cấp thẻ Căn cước công dân với trẻ em dưới 14 tuổi, nhất là với từng độ tuổi. Bên cạnh đó, cần chú ý sự khác nhau về bản chất giữa giấy khai sinh và Căn cước công dân. Ngoài ra, cần chú ý tính khả thi khi cấp thẻ Căn cước công dân cho đối tượng trẻ em dưới 14 tuổi, cam kết của Việt Nam khi tham gia thực hiện Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em; bảo đảm đúng pháp luật và bí mật thông tin của trẻ em