Thái tử MBS chủ trương siết chặt chi tiêu trong Hoàng gia kể từ khi lên nắm quyền.
Các hoàng tử muốn bán bớt tài sản để giảm mức chi tiêu, từ đó tránh khỏi sự trừng phạt của Thái tử MBS.
Các hoàng tử Ả Rập Xê Út đang bán hàng loạt dinh thự, du thuyền và các tác phẩm nghệ thuật ở Mỹ và châu Âu trong bối cảnh Thái tử Mohammed bin Salman (MBS), người nắm quyền điều hành đất nước trên thực tế, siết chặt tài sản của hoàng gia.
Các động thái trên cho thấy sự thay đổi lớn về việc quản lý tài sản đối với các hoàng tử hàng đầu nước này, những người thu được lợi nhuận lớn kể từ khi quốc gia Trung Đông này trở nên giàu có bậc nhất nhờ dầu mỏ vào thế kỷ 20.
Siêu du thuyền của một hoàng tử Ả Rập Xê Út mang tên Serene.
Tránh bị chú ý
Là thành viên hoàng gia, các hoàng tử Ả Rập Xê Út được hưởng đặc quyền là phần lợi nhuận của quốc gia nhờ doanh thu dầu mỏ khổng lồ.
Nhưng các hoàng tử thường chi các khoản tiền lớn để mua bất động sản, hoặc bị cạn kiệt nguồn tin với những chi phí lên tới 30 triệu USD/tháng để cả số lượng đông đảo nhân viên phục vụ với lối sống xa hoa.
Nhưng với quy định mới của Thái tử MBS, người cai trị trên thực tế của vương quốc này, không ít thành viên hoàng gia phải bán bớt tài sản ở nước ngoài vì không còn tiền chi tiêu xa xỉ và để tránh khỏi sự trừng phạt của Thái tử MBS.
Theo các nguồn tin, các hoàng tử cần tiền mặt để thanh toán các hóa đơn định kỳ bao gồm bảo trì tài sản, thuế, lương nhân viên và phí đậu đỗ cho máy bay và tàu của họ.
"Những người này không làm việc, họ có rất nhiều nhân viên và tiêu xài xa xỉ và sợ Thái tử MBS trừng phạt", một nguồn tin quen thuộc nói. "Các hoàng tử muốn bán bớt tài sản và chỉ giữ lại tiền mặt trong két sắt".
Trong số những tài sản được bán gần đây có một bất động sản trị giá 155 triệu USD ở Anh, 2 du thuyền siêu sang và đồ trang sức Mughal được một vị vua quá cố tặng làm quà cưới.
Trong số những người bán tháo tài sản lần này gồm có cựu đại sứ Ả Rập Xê Út tại Washington, Hoàng tử Bandar bin Sultan, từng là một trong những người quyền lực nhất ở Ả Rập Xê Út. Đây là một trong số các hoàng tử bán nhiều tài sản nhất.
Một người đại diện cho Hoàng tử Bandar cho biết ông ấy đã bán tất cả tài sản ở nước ngoài "vì thấy lợi nhuận lớn hơn từ việc đầu tư ở trong nước".
Nhà sử học người Anh Robert Lacey, người đã ghi chép về gia đình cầm quyền của Ả Rập Xê Út từ những năm 1980 cho biết: "Họ buộc phải sống có kỷ luật hơn, giảm bớt ăn chơi xa xỉ. Thái tử MBS sẽ nắm quyền lâu dài, được ấn định lên nối ngôi và sẽ đưa ra nhiều thay đổi cốt lõi".
Công viên Glympton, bất động sản rộng lớn ở miền nam nước Anh, được hoàng tử Bandar bin Sultan bán lại cho Quốc vương Bahrain.
Siết chặt tài sản hoàng gia
Kể từ khi được vua cha giao quyền điều hành đất nước, Thái tử MBS không ngừng kiểm soát các hoàng tử quyền lực và sống xa xỉ một thời, trong đó có một người chú là cựu thái tử và người anh họ lớn tuổi của ông.
Cựu Thái tử này cùng 2 hoàng tử khác đã bị bắt giữ vì liên quan tội bất trung và tham nhũng.
Sau vụ việc, họ cùng hàng nghìn thành viên hoàng gia bị cắt giảm phúc lợi cho, bao gồm cả các kỳ nghỉ được trả lương ở nước ngoài hoặc hóa đơn tiền điện, nước trong các cung điện.
Những khoản chi tiêu như vậy đã ngốn hàng trăm triệu USD chi phí hàng năm cho chính phủ Ả Rập Xê Út. Các hoàng tử có hơn 4 người hầu cũng phải đóng thêm khoản tiền thuế 2.500 USD. Một số hoàng tử có số đông người hầu đã phải đóng thêm hàng trăm ngàn USD mỗi năm.
Một người khác cho biết: "Một số hoàng tử cả đời đã sống xa hoa, chi tiêu xa xỉ. Họ cần thời gian để điều chỉnh lại".
Kể từ khi nắm quyền, thái tử MBS cũng chấm dứt tình trạng các hoàng tử lợi dụng uy tín của hoàng gia để tư lợi riêng, chẳng hạn như vụ cố Hoàng tử Turki bin Nasser nhận khoản hoa hồng lớn từ công ty sản xuất vũ khí của Anh để Ả Rập Xê Út ký hợp đồng mua chiến đấu cơ và các trang thiết bị vũ khí khác vào những năm 1980.
Hầu hết các hoàng gia Ả Rập Xê Út không còn có quyền tham gia vào các giao dịch như vậy dưới thời Thái tử MBS.
Trước đó, vào năm 2017, trong vụ việc gây chấn động thế giới, Ủy ban chống tham nhũng mới thành lập của nước này đã tạm giữ 10 hoàng tử, nhiều cựu bộ trưởng và bốn vị bộ trưởng đương nhiệm để điều tra.
Khi được WSJ liên lạc, Bộ Truyền thông Ả Rập Xê Út không trả lời câu hỏi về tài chính của các thành viên trong gia đình hoàng gia.
Một số hoàng tử đang thanh lý tài sản từng bị "giam lỏng" tại khách sạn Ritz-Carlton của Riyadh trong vụ việc vào năm 2017, trong đó có cả cố Hoàng tử Turki bin Nasser.
Nhiều người đã được thả khi chấp nhận chi ra các khoản tiền lớn. Ủy ban chống tham nhũng vẫn tiếp tục bắt giữ các nhân vật nổi tiếng khác trong hoàng gia.
Những ngôi nhà bị bán tháo
Theo những nguồn tin quen thuộc, cố Hoàng tử Turki bin Nasser đã bán siêu du thuyền của mình vào năm 2020 và một ngôi nhà trị giá 28,5 triệu USD trong cộng đồng Beverley Park độc quyền của Los Angeles vào năm 2021.
Tuy nhiên, ông đã qua đời trước khi việc bán nhà hoàn thành và cho đến nay vẫn còn nhiều câu hỏi quanh số phận của ông.Theo một quan chức Ả Rập Xê Út, giá trị tài sản ròng của ông trước đây ước tính hơn 3 tỷ USD.
Nhiều hoàng tử khác dù bán tài sản của họ nhưng chưa bao giờ bị bắt. Ví dụ, vào năm 2021, Hoàng tử Bandar đã bán một bất động sản trị giá 155 triệu USD ở Cotswolds, phía tây London.
Ông từng là trung tâm quyền lực của Ả Rập Xê Út, và hai người con trai của ông hiện giữ các vị trí đại sứ nổi bật ở Washington và London. Năm 2007, chính phủ Anh kết thúc cuộc điều tra về những cáo buộc ông đã làm giàu từ thương vụ Al Yamamah mà không đưa ra bất kỳ cáo buộc tội nào.
Hoàng tử Bandar đã cương quyết phủ nhận đã nhận hoa hồng bí mật.
Hoàng tử Bandar là con trai của cố Hoàng tử Sultan bin Abdulaziz, một trong những nhánh chính quyền lực. Cố hoàng tử Turki là con rể của Hoàng tử Sultan.
Sự giàu có của Hoàng tử Sultan một phần lớn là do ông được tiếp cận với các quỹ, nhân sự và nguồn lực của chính phủ trong suốt gần nửa thế kỷ làm bộ trưởng quốc phòng.
Các báo cáo ngân hàng được mà WSJ xem xét cho thấy chỉ trong một năm, ông đã chuyển trực tiếp hàng chục triệu USD từ các tài khoản chính phủ tại Ngân hàng Ả Rập Xê Út sang các tài khoản ủy nhiệm ở Thụy Sĩ có tiền tiêu xài xa xỉ.
Cảm thấy bị áp lực bởi động thái của Thái tử Mohammed, những người thừa kế của Hoàng tử Sultan đã dỡ bỏ một dinh thự ở khu phố Knightsbridge của London được bán với giá kỷ lục 290 triệu USD vào năm 2020.
Một trong những con trai của Hoàng tử Sultan, Hoàng tử Khalid bin Sultan, người chỉ huy quân đội cùng với tướng Norman Schwarzkopf trong Chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất năm 1991, đã bán một biệt thự ở Paris cạnh Tháp Eiffel với giá hơn 87 triệu USD vào năm 2020 và một siêu du thuyền vào năm 2019.
Một số con trai của Hoàng tử Sultan cũng đang cố gắng thế chấp tài sản toàn cầu của họ để huy động tiền nhằm bù đắp sự thiếu hụt trong các nguồn thu nhập truyền thống.