Hôm nay, tại phiên họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV, dự án sân bay lớn nhất cả nước là Long Thành đã được mang ra bàn thảo. Trong Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành mà Chính phủ trình lên Quốc hội, một loạt các vấn đề như đầu tư vốn, hay các chính sách về thu hồi đất, đền bù cho người dân…đã được nhắc đến.
Cụ thể, theo những số liệu mà Báo cáo đề cập thì có tổng cộng 4.864 hộ gia đình, với 15.557 nhân khẩu và 26 tổ chức sử dụng đất sẽ bị thu hồi đất.
Trong số đó có 274 gia đình chính sách với số liệu tương ứng là 50 hộ gia đình liệt sĩ, 61 hộ gia đình thương bệnh binh, 4 hộ gia đình có Mẹ Việt Nam anh hùng và 159 hộ thuộc hộ nghèo theo tiêu chuẩn của địa phương. Tổng số dân hiện sống tại khu vực này hơn 15.500 người, trong đó có 9.700 người trong độ tuổi lao động.
Với một số lượng lớn người, gia đình cũng như của cải, tài sản sẽ bị di dời tại khu đất rộng tới gần 5.600 ha, một kế hoạch bồi thường , hỗ trợ tái định cư sẽ là điều rất cần thiết. Điều này cũng đã được Chính phủ đề xuất trong văn bản trình lên Quốc hội hôm nay.
Theo đó, Ban Quản lý dự án sẽ bố trí nhà ở tạm cho các hộ gia đình, cá nhân phải di dời khỏi khu đất xây dựng sân bay. Ban Quản lý cũng sẽ hỗ trợ tiền thuê nhà cho các hộ gia đình, cá nhân này với mức là 4 triệu đồng/hộ/tháng.
Thời gian được hỗ trợ tiền thuê nhà ở sẽ trong 5 tháng tính từ thời điểm cơ quan có thẩm quyền giao đất tái định cư.
Đối với các hộ gia đình thuộc diện chính sách mà bị thu hồi hết đất nông nghiệp hoặc bị thu hồi hết đất ở, hộ nghèo theo tiêu chuẩn của địa phương, thì ngoài việc được hỗ trợ theo quy định, họ sẽ còn được hưởng thêm khoản hỗ trợ với mức từ 10 triệu đồng/hộ đến 30 triệu đồng/hộ từ Ban Quản lý dự án.
Với các hạng mục liên quan đến dân sinh - việc làm, các kế hoạch cũng được đặt ra tương đối bài bản. Ban Quản lý dự án sẽ hỗ trợ về mặt giáo dục đối với những con em các gia đình, các cá nhân buộc phải phải di chuyển chỗ ở dù đang theo học tại các trường mầm non, phổ thông, các trường, lớp) bổ túc văn hóa, các cơ sở giáo dục đại học trong nước.
Mức đền bù sẽ là Nhà nước hỗ trợ học phí và chi phí học tập trong thời gian không quá 3 năm học.
Về việc làm, Ban Quản lý dự án sẽ hỗ trợ các hộ gia đình, cá nhân đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà bị thu hồi đất nông nghiệp có thể đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm mới.
Đào tạo nghề mới cũng là điều sẽ được thực hiện trong kế hoạch bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Theo từng đối tượng, mức hỗ trợ đào tạo nghề mới được đưa ra sẽ bao gồm chi phí khóa đào tạo, chi phí ăn ở, đi lại cho 1 khóa học. Ngoài ra, người học cũng có thể được vay vốn theo quy định của Chính phủ về tín dụng đối với học sinh, sinh viên.
Sau khi học xong, các đối tượng này sẽ được tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí, với ưu tiên làm việc trong các dự án, các hợp tác xã dịch vụ trên địa bàn huyện Long Thành, qua đó giúp người dân ổn định việc làm tại địa phương.
Cơ chế về việc làm cũng thể hiện sự chu toàn khi lo lắng đến cả đầu ra cho người dân bị di dời sau khi đã được đào tạo xong nghè mới.
Theo đó, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh nếu nhận người lao động trong vùng dự án sẽ được hỗ trợ 100% kinh phí đào tạo người lao động, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo quy định.
Cá nhân thuộc nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm y tế thuộc diện tái định cư khi thu hồi đất hoặc phải di chuyển chỗ ở để thực hiện Dự án được hỗ trợ mua một thẻ bảo hiểm y tế có thời hạn sử dụng là 03 năm.
Với tất cả những chủ trương, chính sách pháp luật về thu hồi nói trên, Ban Quản lý dự án sân bay Long Thành khuyến khích người dân chấp hành kịp thời. Thậm chí, nếu như tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nhận tiền bồi thường và bàn giao đất đúng thời gian quy định thì sẽ còn được thưởng với mức từ 1 triệu đồng đến 12 triệu đồng.
Tất nhiên, các hộ gia đình, cá nhân có đất bị thu hồi bị ảnh hưởng bởi Dự án sẽ đều được bố trí đất ở trong khu tái định cư. Toàn bộ công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư dự kiến sẽ chưa thể triển khai xong trong 1 năm mà sẽ được Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai thực hiện liên tục trong khoảng thời gian từ năm 2018.