Mỹ không loại trừ phương án cấm vận quan chức Trung Quốc
"Không có [phương án] gì loại trừ," ông Stilwell nói ngày 14/7 (giờ địa phương) trong hội thảo trực tuyến của Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), khi được hỏi liệu Mỹ có cân nhắc sử dụng biện pháp cấm vận nhằm vào Trung Quốc vì vấn đề biển Đông hay không.
"Có không gian cho điều đó và đây là một ngôn ngữ mà Trung Quốc hiểu rõ, một hành động hiện hữu và rõ ràng."
"Dù bạn ở đâu, Bắc Kinh ngày càng muốn cổ vũ các yêu sách, ép buộc và kiểm soát. Về bản chất, họ không thể chấp nhận một thế giới đa cực với các quyền tự do cơ bản của sự lựa chọn và lương tâm," Stilwell nói, nhấn mạnh sự can thiệp của Mỹ trong khu vực đơn thuần là thực thi các quy định quốc tế sẵn có.
"Chuyện đó giống như là làm việc nhà. Đó là những điều mà chúng ta đáng ra phải thực hiện từ lâu."
Ông David Stilwell (Ảnh: Reuters)
Mỹ sẽ không đứng ngoài tình hình biển Đông
Ông Stillwell, cựu chuẩn tướng không quân Mỹ nghỉ hưu, tuyên bố Mỹ sẽ không đứng bên lề nữa, khi Trung Quốc sử dụng "những chiến thuật như xã hội đen" để đạt được ý đồ về yêu sách chủ quyền phi lý trên biển Đông.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đề cập việc Bắc Kinh tiếp tục ngăn cản Philippines tiếp cận các vùng nước đánh cá ở lân cận bãi cạn Scarborough, đồng thời tiến hành quân sự hóa tại đây. Ông cho biết Mỹ sẽ xem điều này là "một bước đi nguy hiểm".
Bốn năm trước, Tòa trọng tài thường trực (PCA) ở The Hague đã ra phán quyết bác bỏ hoàn toàn "đường chín đoạn" mà Trung Quốc đưa ra để đòi yêu sách chủ quyền trên biển Đông, cũng như phủ nhận cái gọi là "chủ quyền lịch sử" mà Trung Quốc tuyên bố đối với vùng biển này. Tuy nhiên, Bắc Kinh phớt lờ và gọi phán quyết chỉ là "một mớ giấy" - Stilwell nêu.
"Chúng ta sẽ không tiếp tục nói rằng mình trung lập" trong những vấn đề này nữa - ông tuyên bố.
Theo ông Stilwell, nhằm củng cố lập trường của Mỹ nhằm buộc Trung Quốc tuân thủ các quy định hàng hải hiện hành, "sẽ có những minh chứng" bằng hành động thực tế - bao gồm hải quân lưu thông tự do ở biển Đông, các nhóm tàu sân bay và máy bay chiến lược tuần tra khu vực.
Thông điệp của Trợ lý Stilwell đưa ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 13/7 lên án mạnh mẽ "chiến dịch bắt nạt" của Trung Quốc trên biển Đông. Ông Pompeo nói Mỹ sẽ củng cố lập trường tại khu vực, đồng thời khẳng định các yêu sách chủ quyền mà Bắc Kinh áp đặt ở biển Đông là phi pháp.
"Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh xem biển Đông như là đế chế hàng hải của riêng họ nữa," ông Pompeo nói.
Cùng ngày Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo về lập trường mới, tàu khu trục USS Ralph Johnson đã tiến hành chiến dịch tự do hàng hải, di chuyển qua các thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam).
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên ngày 14/7 đưa ra phản ứng, chỉ trích động thái mới của Mỹ là "hủy hoại hòa bình, ổn định khu vực, và là hành động vô trách nhiệm".
Trong khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington nói Mỹ "khoe cơ bắp, khuấy động căng thẳng và kích động đối đầu trong khu vực", đồng thời tố Mỹ "không phải là nước trực tiếp liên quan đến các bất đồng" ở biển Đông nhưng vẫn can thiệp tình hình khu vực.
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus