Cách đây hơn một năm, Hải quân Mỹ đã trao một hợp đồng sửa đổi trị giá 2,42 tỷ USD cho công ty con Electric Boat thuộc Tập đoàn General Dynamics để đóng thêm một chiếc tàu ngầm Virginia Block V, chiếc chiến hạm này được bổ sung module trọng tải (VPM) đặc biệt.
Thỏa thuận được trao bởi Bộ chỉ huy Hệ thống tác chiến Hải quân, là phần mở rộng của hợp đồng ban đầu ký vào tháng 12 năm 2019 cho 9 tàu ngầm với tùy chọn đóng thêm 1 chiếc nữa.
Với phương tiện tác chiến bổ sung nói trên, tổng chi phí của hợp đồng với nhà thầu chính Electric Boat sẽ là 24,1 tỷ USD, mức tăng ròng 1,89 tỷ USD cho toàn bộ thương vụ.
Biến thể Block V không chỉ là một vài nâng cấp nhỏ. Trên thực tế, VPM sẽ cung cấp cho Virginia - vốn đã là tàu ngầm tấn công nhanh chạy bằng năng lượng hạt nhân được trang bị vũ khí hạng nặng sự gia tăng đáng kể về khả năng tác chiến.
Phiên bản này mở rộng số lượng tên lửa có thể mang theo và về cơ bản, biến Virginia thành một tàu ngầm tên lửa hành trình (SSGN), đồng thời vẫn giữ lại mọi ưu điểm của thế hệ trước.
Tàu ngầm tấn công hạt nhân Virginia Block V sẽ có kích thước lớn hơn đáng kể so với phiên bản cũ.
Được thiết kế để sử dụng cả trong các đại dương lẫn vùng duyên hải, lớp Virginia có thể thực hiện vai trò tác chiến chống ngầm (ASW) và hoạt động thu thập thông tin tình báo.
Tàu ngầm Virginia của Hải quân Mỹ được phát triển để thay thế lớp Seawolf đắt tiền hơn, trong khi vẫn cung cấp một phương tiện có khả năng giải quyết các mối đe dọa từ những đối thủ ngang hàng trong thế kỷ 21.
Kể từ khi được đưa vào phục vụ năm 2004, các tàu ngầm lớp Virginia đã hỗ trợ 5 trong số 6 mục tiêu cốt lõi của chiến lược hàng hải mà Hải quân Mỹ đề ra, bao gồm kiểm soát biển, triển khai sức mạnh, hiện diện tiền phương, an ninh hàng hải và răn đe. Lớp Virginia có thể làm được điều này bằng cách kết hợp giữa khả năng tàng hình, thời gian hoạt động, tính cơ động và hỏa lực.
Tàu ngầm lớp Virginia có hệ thống điều khiển kỹ thuật số tiên tiến, giúp cải thiện khả năng hoạt động ở vùng nước nông, ngoài ra nó còn được thiết kế để triển khai các lực lượng tác chiến đặc biệt, bao gồm cả Navy SEALS. Một khoang đặc biệt có thể cấu hình lại nhằm chứa một số lượng lớn lính đặc nhiệm cùng với tất cả thiết bị của họ.
Cho đến nay, 22 trong số 66 tàu ngầm lớp Virginia theo kế hoạch đã được hoàn thành, trong khi 6 chiếc nữa đang trong quá trình chế tạo. Khi Hải quân Mỹ mới chỉ bắt đầu khai thác phiên bản Block IV, họ lập tức mong đợi những cải tiến được cung cấp bởi Block V.
Tất cả 10 tàu ngầm Block V theo dự kiến đều được trang bị hệ thống định vị thủy âm tiên tiến, điều mà Hải quân Mỹ coi là rất quan trọng để duy trì ưu thế trước Nga và Trung Quốc. Thiết kế tổng thể sẽ khác với bản Block IV khoảng 20%, theo báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ (CRS) vào tháng 2 năm 2022.
“Hầu hết các tàu ngầm lớp Virginia được mua sắm trong năm tài chính 2019 và những năm tiếp theo sẽ được chế tạo với module tải trọng (VPM) - một phần bổ sung dài 25 m bố trí ở giữa thân, được trang bị 4 ống phóng thẳng đứng đường kính lớn để chứa và phóng tên lửa Tomahawk hoặc các loại tên lửa khác".
"Khi được chế tạo với tốc độ 2 chiếc mỗi năm, các tàu ngầm tấn công lớp Virginia trang bị VPM có chi phí mua sắm ước tính khoảng 3,45 tỷ USD”, báo cáo lưu ý.
Virginia Block V lớn hơn các phiên bản trước, với chiều dài tăng từ 115 m lên 140 m, lượng giãn nước cũng tăng từ 7.800 tấn lên 10.200 tấn. Do vậy, phiên bản Block V của lớp Virginia là tàu ngầm lớn thứ hai của Hải quân Mỹ được sản xuất, chỉ sau lớp Ohio.
Module bổ sung này nhằm tăng số lượng ống phóng tên lửa từ 12 lên 40, về bản chất, có thể tăng gấp 3 khả năng tấn công mục tiêu mặt đất - mặt nước cho mỗi tàu ngầm.
Là một phần của VPM, phần giữa thân mở rộng này còn có thể được sử dụng để triển khai phương tiện lặn không người lái đường kính lớn (UUV). Bên cạnh đó, VPM cũng tăng số lượng vũ khí cỡ ngư lôi mang theo trên mỗi tàu ngầm từ khoảng 37 đơn vị lên 65, tức là 76%.
Ngoài ra, với những tiến bộ trong công nghệ tên lửa siêu thanh, bệ phóng lớn hơn của lớp Virginia Block V sẽ rất phù hợp để chứa những vũ khí như vậy khi chúng được triển khai. Những con tàu này cũng có thể tích hợp phiên bản chống hạm mới nhất của tên lửa Tomahawk.
Không chỉ có vậy, Block V dự kiến sẽ nhận được các sonar bên sườn (LVA) - bổ sung cho 6 mảng khẩu độ rộng trọng lượng nhẹ (LWWAA) cực kỳ hiện đại được đặt dọc theo thân tàu ngầm.
Mặc dù điều này làm tăng đáng kể chi phí mua sắm, nhưng các nâng cấp nói trên sẽ biến Virginia Block V thành tàu ngầm tấn công được trang bị vũ khí mạnh nhất từng có trong Hải quân Mỹ và có thể phục vụ tốt tới thập niên 2070 và hơn thế nữa.