Xác ướp tiên nữ băng Inca
Các nhà nghiên cứu cho rằng xác ướp tiên nữ băng Inca hay còn được gọi là xác ướp Juanita là những gì còn lại của một nghi thức hiến tế người tàn ác của người Inca được gọi là Capacocha.
Xác ướp được đặt tên là Momia Juanita được phát hiện vào ngày 8/9/1995 bởi nhà khảo cổ học Johan Reinhard và trợ lý của ông Miguel Zarate.
Phát hiện này có được nhờ vào sự tan chảy của tuyết trên đỉnh núi Ampato. Tuyết tan là do tro núi lửa sinh ra từ sự phun trào của một ngọn núi lửa gần đó. Kết quả là, xác ướp lộ ra và rơi xuống sườn núi, nơi sau đó nó được 2 nhà khảo cổ Reinhard và Zarate tìm thấy.
Sau đó, trong chuyến thám hiểm thứ hai lên núi vào tháng 10 cùng năm, xác ướp đông cứng của hai người nữa đã được phát hiện ở một khu vực thấp hơn của núi Ampato.
Theo các nhà nghiên cứu, Momia Juanita mới từ 12 đến 15 tuổi khi qua đời. Hai cá thể được phát hiện một tháng sau đó cũng là trẻ em, và người ta suy đoán rằng họ có thể đã cùng đồng thời bị hy sinh cho xác ướp Juanita trên đỉnh núi.
Theo các nhà nghiên cứu, Momia Juanita đã bị hiến tế như một phần của nghi thức được gọi là Capacocha. Nghi thức này yêu cầu người Inca phải hy sinh những gì tốt đẹp và khỏe mạnh nhất của họ cho thần linh.
Lễ vật hiến tế được đưa ra nhằm mục đích xoa dịu các vị thần, từ đó đảm bảo mùa màng bội thu, hoặc ngăn chặn một số thảm họa thiên nhiên. Dựa trên vị trí nơi cô gái Juanita bị hiến tế người ta cho rằng nghi lễ có thể liên quan đến việc thờ phụng thần núi Ampato.
Núi Ampato là một ngọn núi lửa không hoạt động trên dãy Andes. Thi thể của Juanita được bảo quản hoàn hảo do nhiệt độ băng giá trên đỉnh núi.
Khi xác ướp Momia Juanita được phát hiện, xác ướp bị quấn trong một cái bọc. Ngoài hài cốt của cô gái trẻ, cái bọc còn chứa nhiều đồ tạo tác khác nhau, bao gồm nhiều tượng đất sét thu nhỏ, vỏ sò và các đồ vật bằng vàng.
Những thứ này được để lại như là lễ vật dâng lên các vị thần. Các nhà khảo cổ đã đề xuất rằng những đồ vật này cùng với thức ăn, lá coca và rượu chicha - một loại đồ uống có cồn được chưng cất từ ngô, sẽ được các linh mục mang theo khi họ dẫn cô gái lên núi. Kết quả chụp X quang cho thấy, Juanita bị một cú đánh bằng gậy vào đầu gây xuất huyết lớn, dẫn đến cái chết của cô.
Ngày nay, xác ướp Juanita đang được đặt trong bảo tàng Museo Santuarios Andinos ở Arequipa, một thành phố không xa núi Ampato.