Cụ thể, một vòng băng tròn băng gần như đối xứng hoàn hảo xuất hiện trên con sông gần vùng Omsk Oblast ở Nga. Thoạt đầu, "đĩa băng" dường như không chuyển động nhưng nếu nhìn kỹ thì thực chất nó đang xoay tròn với tốc độ ổn định.
Video đặc biệt về vòng tròn băng này được một nhân chứng giấu tên quay lại vào năm 2016. Quan sát từ video có thể thấy, vòng tròn băng có đường kính ước tính khoảng hơn 15 m.
Đĩa băng khổng lồ giữa sông có đường kính lên tới hơn 15 m. Ảnh: National Geographic
Trong khi đó, theo các nhà nghiên cứu, hiện tượng này không phải chưa từng xuất hiện ở Nga nhưng hiếm khi có vòng tròn băng có kích thước lớn như vậy.
Trên thực tế, nhiều đĩa băng đã từng được ghi hình ở bang North Dakota, Washington và Michigan ở Mỹ.
Tìm ra bí ẩn hình thành đĩa băng khổng lồ
Ban đầu, nhiều giả thuyết đều nghiêng về nguyên nhân đĩa băng hình thành do sự bào mòn. Cụ thể, đĩa băng được theo dõi, quan sát vào năm 1987 và 1994 nằm trên dòng chảy của nước sông.
Một bài báo được đăng tải trên website của Hiệp hội Khí tượng học Hoàng gia Nga đã đặt giả thuyết về trường hợp dòng chảy nước sông tạo ra hiệu ứng xoáy nước.
Các nhà nghiên cứu đã tìm ra bí ẩn của những vòng tròn băng trên sông. Ảnh: AP
Theo các nhà nghiên cứu, giả thuyết này xảy ra khi băng xoay tròn, mép băng bị bào mòn dần thành hình dạng tròn.
Theo nghiên cứu về đĩa băng được công bố vào tháng 3/2016 trên tạp chí Physical Review E, các nhà khoa học tại Đại học Liege (Bỉ) phát hiện ra rằng, nguyên nhân gây ra hiện tượng này không phải do dòng sông đang chảy mà chính sự thay đổi nhiệt độ đã thúc đẩy đĩa băng xoay tròn.
Vòng xoáy được hình thành khi nước "ấm" được làm mát ở nơi tiếp giáp với bề mặt băng.
Nhóm các nhà nghiên cứu đã đưa ra kết luận này sau khi thực hiện mô phỏng cách vòng tròn băng hình thành trong phòng thí nghiệm.
Xem video mô phỏng thí nghiệm:
Thí nghiệm phát hiện cơ chế hình thành "đĩa băng" bí ẩn trên sông. Video: NatGeo.
Để lý giải việc tăng nhiệt độ tạo thành vòng tròn băng. Các nhà nghiên cứu tiến hành đóng băng nước trong một chiếc đĩa cạn và đổ nước mát vào để tạo ra băng nổi trên mặt nước.
Sau đó, để kiểm soát thí nghiệm tốt hơn, nhóm nghiên cứu tiến hành thử nghiệm thứ hai bằng cách gắn một hạt kền vào dưới chính giữa đĩa băng và dính nam châm ở đáy của bồn chứa để giúp cố định đĩa băng hiệu quả hơn.
Khi bồn nước ấm lên, đĩa băng cũng bắt đầu xoay tròn nhanh hơn. Nhiệt độ ấm tạo ra một dòng xoáy nước dọc, có thể thúc đẩy tốc độ xoay tròn của đĩa băng.
Từ kết quả này, các nhà nghiên cứu kết luận dòng chảy nước sông là yếu tố cần để kích thích xoáy nước xoay tròn. Điều này có nghĩa là hiện tượng đĩa băng không thể xuất hiện ở trong những hồ nước được đất liền bao quanh hoặc núi băng tan chảy.
Nguồn: National Geographic