Theo kết quả chính thức của cuộc bầu cử ngày 21-12, phe ly khai của Catalonia lại một lần nữa giành thế đa số với 70 trong tổng số 135 ghế trong quốc hội khu vực này. Số phiếu bầu hợp lệ là hơn 80%, con số kỷ lục cho một cuộc bầu cử ở Catalonia, khu vực chiếm 1/5 nền kinh tế của Tây Ban Nha. Kết quả này cho phép chính phủ Catalonia tương lai tiếp tục duy trì tiến trình đòi độc lập.
Không có giải pháp
Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy trước đó đề xuất cuộc bầu cử này với hy vọng khôi phục sự ổn định cho Catalonia. Tuy nhiên, với việc phe ly khai giành chiến thắng, các chuyên gia dự đoán một giai đoạn mâu thuẫn mới sẽ tiếp tục mở ra cho cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất ở Tây Ban Nha suốt nhiều thập niên qua. “Kết quả này không giải quyết xung đột, mà thay vào đó nó càng củng cố lập trường của cả hai bên” - bà Elisenda Malaret Garcia, giáo sư luật chính quyền tại ĐH Barcelona, nhận định.
Trước thềm cuộc bầu cử, ông Rajoy khẳng định sẽ xem xét tiếp tục sử dụng hiến pháp để quản lý khu vực Catalonia nếu như chính phủ mới thành lập vẫn tiếp tục theo đuổi con đường độc lập. Mới đây chính quyền Madrid cho biết có thể sẽ chuẩn bị đàm phán với phe ly khai nếu họ giành được thế đa số trong quốc hội mới.
Phát biểu từ Bỉ, cựu Thủ hiến Catalonia Carles Puigdemont thẳng thừng tuyên bố thắng lợi này là “một cú đấm” thẳng vào chính quyền Thủ tướng Mariano Rajoy. Ông khẳng định chính phủ trung ương “đã bị đánh bại” và “Catalonia phải tự quyết định tương lai của mình”.
Khoảng trống lãnh đạo
Để giành được thế đa số trong nghị viện mới của Catalonia, phe ly khai sẽ cần phải thành lập liên minh. Theo giới chuyên gia, tiến trình liên minh này sẽ gặp nhiều khó khăn vì thực tế cho thấy các đảng ly khai từng bất đồng quan điểm và chiến lược trong quá khứ. Sau khi nghị viện Catalonia bị chính phủ giải tán, bất đồng này lại càng trở nên sâu sắc hơn.
Việc bầu chọn lãnh đạo mới cho Catalonia cũng là một vấn đề gây tranh cãi, theo tờ The New York Times. Cựu Thủ hiến Puigdemont đã chạy trốn đến Bỉ để tránh bị chính quyền Madrid buộc tội. Trong khi đó, ông Oriol Junqueras, lãnh đạo của đảng khác thuộc phe ly khai, đang bị giam giữ ở Madrid. Hồi tuần trước, ông Puigdemont khẳng định sẽ quay trở lại Tây Ban Nha nếu phe ly khai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Tuy nhiên, ông có thể bị chính phủ Madrid bắt giữ với các cáo buộc nổi loạn, kích động và lợi dụng quỹ công để tổ chức cuộc trưng cầu dân ý bất hợp pháp.
Nhiều người dự đoán rằng Catalonia có thể sẽ phải tổ chức một cuộc bầu cử khác vì chính những mâu thuẫn trong nội bộ phe ly khai. Thủ tướng Rajoy cũng có thể phải bước vào cuộc bầu cử quốc gia sớm vì đã thất bại trong việc giải quyết cuộc xung đột ở Catalonia. Đảng Nhân dân của ông Rajoy nhận được số phiếu thấp nhất trong cuộc bầu cử này, để mất từ 11 ghế xuống còn ba ghế trong quốc hội khu vực Catalonia.
Đảng chống ly khai Ciudadanos với 37 ghế trong nghị viện Catalonia dù không giành được thế đa số nhưng lại nhận được số phiếu bầu phổ thông cao nhất. Sự nổi dậy mạnh mẽ của Ciudadanos khiến đảng này trở thành đảng lớn nhất trong chính quyền mới của Catalonia.
Bà Inés Arrimadas, ứng viên lãnh đạo của Ciudadanos, khẳng định chiến thắng của đảng đã chứng minh rằng phong trào đòi độc lập "không đại diện cho tương lai của tất cả người Catalonia" và "rõ ràng phần lớn cử tri Catalonia vẫn ủng hộ ở lại Tây Ban Nha".
____________________________
70 là số ghế trong quốc hội mà phe ly khai khu vực Catalonia giành được sau cuộc bầu cử ngày 21-12. Kết quả này khiến những căng thẳng chính trị ở Tây Ban Nha lại tiếp tục tái diễn.