Sau khi tiếp nhận được thông tin sơ bộ ban đầu từ phía Mỹ, Bộ Công an đã giao Công an TP Hà Nội chủ trì, phối hợp các đơn vị nghiệp vụ tổ chức điều tra, xác minh.
Trước tính chất phức tạp của vụ việc liên quan đến ổ nhóm đối tượng sử dụng công nghệ cao thực hiện hành vi phạm tội, Công an TP Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, chủ công là Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, triển khai nhiều các biện pháp công tác Công an.
Quá trình thu thập tài liệu, đấu tranh với hành vi phạm tội của các đối tượng, các trinh sát của hai đơn vị nghiệp vụ gặp không ít khó khăn do phương thức và thủ đoạn phạm tội mới của nhóm đối tượng. Nhưng vất vả không làm họ nản lòng.
Quá trình rà soát, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận Hoàng Mai đã dựng được chân dung 4 đối tượng nghi vấn gồm Nguyễn Duy Toản (SN 1987); Phan Đình Thư (SN 1998, cùng HKTT: Đông Khê, Đông Sơn, Thanh Hóa); Trần Quốc Khánh (SN 1984, HKTT tại phường Tương Mai, Hoàng Mai, Hà Nội; vào thời điểm bắt giữ cả ba ở tại HH1B, chung cư Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai) và Đỗ Chí Huy (SN 1993, HKTT tại TP Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk).
Từ thông tin trên, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận Hoàng Mai, tiến hành rà soát trên địa bàn và thu thập thông tin về đối tượng gây án.
Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, ngày 9/7, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an TP Hà Nội đã phối hợp Công an quận Hoàng Mai và Công an phường Hoàng Liệt, tiến hành khám xét các phòng số 4122; 4124 HH1B Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, là nơi các đối tượng thuê nhà lưu trú.
Quá trình khám xét đã thu giữ 7 cây máy tính, 3 màn hình máy tính, 2 laptop và giấy tờ tài liệu liên quan hoạt động phạm tội của nhóm đối tượng trên. Triệu tập đối tượng đã khó, đấu tranh để chúng khai nhận hành vi phạm tội còn khó hơn nhiều.
Qua đấu tranh, các điều tra viên Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận Hoàng Mai và cán bộ Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao vừa làm, vừa học hỏi bởi đây là phương thức và thủ đoạn phạm tội mới, rất tinh vi nhằm chiếm đoạt tiền của người bị hại; nạn nhân lại đều là người sinh sống và làm việc ở nước ngoài...
Song khó khăn không làm họ chùn bước. Tỉ mỉ củng cố hồ sơ và khai thác các dữ liệu, hai đơn vị nghiệp vụ đã chứng minh, làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng có liên quan.
Quá trình đấu tranh xác định: Nguyễn Duy Toản giữ vai trò cầm đầu, chỉ đạo và điều hành toàn bộ đường dây phạm tội trên. Khoảng tháng 3/2020, qua mạng Internet, Toản nắm bắt đươc tình hình dịch COVID -19 tại Mỹ bùng phát có diễn biến phức tạp.
Đồng thời, đối tượng nắm bắt được nhu cầu người dân Mỹ, muốn mua các sản phẩm phòng chống dịch bệnh như khẩu trang, nước rửa tay, giấy vệ sinh... , nên nảy ý định phạm tội.
Để thực hiện ý định trên, Nguyễn Duy Toản đã lập lên các website như uggone.best; habaktee.best; kidsplazas.com; miomart.best; galaxymart.com; goodytmart.site..., để quảng cáo bán hàng mặc dù Toản không có các sản phẩm này.
Sau đó, Toản đã lôi kéo các đối tượng khác cùng thực hiện hành vi phạm tội.
Cụ thể, Toản đã chỉ đạo Phan Đình Thư cùng Trần Quốc Khánh mua khoảng 330 Domain (tên miền) của nước Mỹ, chuẩn bị mã nguồn để tạo lập khoảng 110 trang website thương mại điện tử, chạy quảng cáo trên googleshoping; lập tài khoản Paypal (trang thương mại điện tử chuyên cung cấp dịch vụ thanh toán và chuyển tiền qua mạng Internet) để nhận tiền từ khách hàng đặt hàng.
Nội dung các website này, Toản chỉ đạo Thư sử dụng mã nguồn có sẵn để dựng website; hàng hóa trên website (hình ảnh, thông tin, công dụng sản phẩm...) do Khánh tự sao chép trên các website thương mại điện tử như walmart, bestbuy.com... mà không cần quan tâm đến khả năng cung cấp hàng hóa.
Thư và Khánh để thông tin liên hệ (địa chỉ, số điện thoại...) của các website bán hàng là thông tin ảo có địa chỉ tại Mỹ nhằm tạo sử tin tưởng cho người mua.
Thư được Toản giao nhiệm vụ ups tracking (tải mã vận đơn) lên Paypal thông qua website của đơn vị vận chuyển UPS (WWW.ups.com) để khách hàng theo dõi, mục đích nhằm đánh lừa khách hàng rằng đơn hàng đã được chuyển nhưng thực tế không có hàng vì đơn hàng không có thật.
Để nhận tiền thanh toán, Toản giao cho Khánh, Thư tạo tài khoản Paypal để liên kết với các website thương mại điện tử trên. Tuy nhiên do tài khoản thường xuyên bị khách hàng phản ánh dẫn đến uy tín thấp, không rút được tiền ngay nên Toản đã liên hệ với Đỗ Chí Huy và một số đố tượng khác cung cấp các tài khoản Paypal uy tín cao (có khả năng rút tiền nhanh) để liên kết với các website do Toản tạo ra.
Sau khi khách hàng thanh toán vào các tài khoản Paypal của Huy thì đối tượng sẽ đổi ra tiền VND và chuyển lại cho Toản và được hưởng lợi nhuận là 15.000 đồng/1USD, còn phần chênh lệch Huy và Quyền được hưởng.
Quá trình điều tra, Cơ quan CSĐT Công an quận Hoàng Mai xác định, với việc mua hơn 300 tên miền rồi lập ra 110 trang web thương mại điện tử để bán nước rửa tay khô, nước sát khuẩn, khẩu trang kháng khuẩn,... nhưng không có hàng, các đối tượng trong đường dây đã lừa hơn 5.000 người ở Mỹ mua nước rửa tay ngừa COVID-19, với tổng số tiền gần 1 triệu USD; nạn nhân ở 50 bang của Mỹ ...
Hiện tại số tiền mà Toản chiếm đoạt được khoảng 2.000.000.000 đồng. Một phần trong số đó được Toản sử dụng chi phí vào việc chạy quảng cáo, mua tên miền trên website; trả lương và chi phí ăn, ở, phần còn lại dùng để chi tiêu cá nhân.
Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink đánh giá việc Bộ Công an Việt Nam bắt giữ các nghi phạm đã chứng minh rõ ràng rằng chính phủ Việt Nam rất nghiêm túc đấu tranh với các loại tội phạm liên quan đến COVID-19.
"Chúng tôi tự hào khi Bộ Công an Việt Nam và Cục Điều tra An ninh Nội địa Mỹ đang hợp tác cùng nhau để điều tra vụ lừa đảo xuyên quốc gia rất phức tạp này", Đại sứ nói.
Hiện Mỹ là vùng dịch lớn nhất thế giới, ghi nhận hơn 5,6 triệu ca nhiễm và hơn 173.000 người chết. Toàn cầu ghi nhận hơn 22 triệu người nhiễm nCoV, gần 777.000 người chết, nhiều nước tiếp tục chứng kiến số ca nhiễm mới tăng.