Bắc Kinh "tạo hình" cứng rắn cho ông Tập
Trong bài phân tích ngày 4/8, Vzglyad cho rằng tuyên bố "sẵn sàng chiến tranh nhân dân trên biển" được Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn nêu ra mới đây không phải là nói chơi.
Trong vấn đề biển Đông, lập trường của Nga tương đồng với Trung Quốc ở quan điểm "phản đối quốc tế hóa" và "phản đối sự hiện diện của bên thứ ba", trên thực tế là những thái độ nhằm vào Mỹ.
Moscow tin rằng khu vực châu Á-Thái Bình Dương "vắng bóng Mỹ" sẽ trở nên hòa bình và an ninh.
Vzgylad tin rằng lời đe dọa "chiến tranh nhân dân trên biển" mà Trung Quốc đưa ra được "lấy cảm hứng" từ kịch bản Nga sáp nhập Crimea năm 2014.
Người đứng đầu Trường Kinh tế cấp cao của Nga, Alexey Maslov nhận xét, Trung Quốc đã thay đổi rất nhiều trong học thuyết của mình. Họ muốn chứng minh với thế giới rằng Bắc Kinh có đủ năng lực giải quyết các xung đột dai dẳng như vấn đề biển Đông.
Theo ông Maslov, Trung Quốc cũng quan sát hết sức nghiêm túc đối với cách thức Moscow giải quyết tình hình cuộc khủng hoảng Ukraine và phản ứng của thế giới, cụ thể là Mỹ và phương Tây, đối với những động thái của Nga.
Học giả người Nga cho rằng, Trung Quốc đang muốn có một số bước tiến cho phép Chủ tịch Tập Cận Bình được đánh giá là "lãnh đạo cứng rắn" như cách phương Tây nhận định về Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Cho đến nay, ông Tập Cận Bình đã có một số tuyên bố được xem là cứng rắn về vấn đề biển Đông, mới đây nhất là tuyên bố ngông cuồng rằng:
"Chủ quyền lãnh thổ và các quyền, lợi ích hàng hải của Trung Quốc trên Biển Đông đều không chịu ảnh hưởng từ phán quyết của Tòa trọng tài thường trực (PCA).
Trung Quốc không chấp nhận bất cứ chủ trương và hành động nào xuất phát từ phán quyết từ PCA."
Trước đó, ông Tập nhiều lần trắng trợn khẳng định "các đảo ở biển Đông thuộc chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc từ thời cổ".
Nhưng ông Alexey Maslov quan ngại, sự sao chép kinh nghiệm từ Nga sẽ đưa Trung Quốc đến những hành động nguy hiểm, gây ra những xung đột quy mô lớn hơn.
Ông bình luận, nếu giả định xung đột bùng phát ở biển Đông, quốc gia đầu tiên có lợi là Mỹ bởi họ có đủ lý do định nghĩa Trung Quốc là "kẻ xâm lược".
Các đồng minh của Mỹ là Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ ủng hộ Washington, trong khi Nga đứng trước lựa chọn hết sức khó khăn khi phải lựa chọn giữa "chuẩn đồng minh" Trung Quốc và việc đứng ngoài một cuộc chiến mà Moscow không thu được giá trị nào.
Các máy bay của Không quân Trung Quốc, gồm H-6K và Su-30, đã được triển khai tuần tra ở biển Đông như một động thái gia tăng hiện diện quân sự. (Ảnh: People's Daily)
Trung Quốc khiến Mỹ tập trung cho châu Á hơn là kiềm chế Nga
Theo Vzglyad, dù Bắc Kinh không thể mở màn hành động quân sự trong nay mai, nhưng thái độ của nước này đã đẩy tình trạng đối đầu Trung-Mỹ ở biển Đông lên mức độ nghiêm trọng hơn.
Động thái này còn biến cuộc tập trận hải quân chung giữa Nga và Trung Quốc trên biển Đông vào tháng 9 tới thành một sự kiện mang nhiều thông điệp hơn.
Nga và Trung Quốc về lý thuyết không phải là đồng minh chính thức, nhưng các lợi ích chung giữa hai nước trong gần 2 năm trở lại đây ngày càng nhiều và trở nên rõ ràng, điển hình là mục tiêu chung kiềm chế nước Mỹ.
Tại châu Âu, liên minh quân sự NATO do Mỹ đứng đầu đã liên tục gia tăng hiện diện "sát sườn" Nga khi tăng quân thường trú ở các nước Baltic, trong khi Washington cùng đồng minh Nhật Bản, Australia, Philippines... kiềm chế Trung Quốc ở châu Á-Thái Bình Dương.
Hiện nay diễn biến ở châu Á đang đóng vai trò lớn hơn, bởi tình hình châu Âu và quan hệ Nga-Mỹ có phần hòa dịu sau khi Nga rút quân khỏi Syria từ tháng 3/2016.
Nhưng ở biển Đông và biển Hoa Đông, Trung Quốc đã leo thang không ngừng các hành động cứng rắn về quân sự và tuyên bố về ngoại giao.
Đặc biệt, kể từ sau phán quyết của PCA về vụ kiện biển Đông hôm 12/7, kiềm chế Trung Quốc đã trở thành ưu tiên trong chính sách ngoại giao của Washington - Vzglyad đánh giá.