Tiêm kích F-22 Raptor
Niềm tự hào của nước Mỹ
Trang tin 19fortyfive (trụ sở tại Washington D.C) đăng bài viết có tiêu đề: "Muốn thấy các tướng Nga toát mồ hôi ư? Hãy nói với họ rằng F-22 Raptor đang đến".
Theo bài viết này, Lockheed Martin F-22 Raptor có lẽ là máy bay chiến đấu tiên tiến nhất thế giới. Đây thực sự là một kỳ tích về kỹ thuật.
F-22 là máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 đầu tiên trên thế giới, nó được thiết kế vào những năm 1980 và 1990 với một số tính năng mới như siêu hành trình, công nghệ tàng hình kết hợp cảm biến tiên tiến.
Hơn 30 năm sau, F-22 và các tính năng của nó vẫn vượt trội trong lĩnh vực công nghệ hàng không vũ trụ.
Động cơ ưu việt
Cung cấp sức mạnh cho F-22 là hai động cơ phản lực cánh quạt Pratt & Whitney F119 PW-100, trang bị vòi phun tạo lực đẩy. Các vòi phun này có thể xoay 20 độ lên hoặc xuống giữa chuyến bay, mang lại cho F-22 khả năng siêu cơ động. Động cơ Pratt & Whitney còn cung cấp lực đẩy lớn, cho phép F-22 đạt tốc độ lên tới Mach 2.25 và độ cao hơn 19.000 mét.
Động cơ mạnh mẽ mang lại cho F-22 khả năng siêu cơ động. Ảnh: Reuters
Khả năng bay siêu thanh
Đạt tới tốc độ siêu thanh không còn là một yếu tố đặc biệt nữa. Nhiều loại máy bay chiến đấu đã làm được điều đó một cách thường xuyên kể từ những năm 1950. Tuy nhiên, điều khiến F-22 trở nên đặc biệt là nó có thể đạt tốc độ siêu thanh mà không cần sử dụng đốt sau.
Cách thức hoạt động của bộ đốt sau là "lấy lượng oxy chưa được tiêu thụ của động cơ phản lực, kết hợp với nhiên liệu của máy bay rồi phun hỗn hợp này vào dòng khí thải của động cơ để đốt cháy hỗn hợp".
Đây là một hệ thống hiệu quả để giúp máy bay tăng tốc độ nhưng cũng đốt cháy hàng tấn nhiên liệu. Trong khi đó, cơ chế "siêu hành trình" vừa cho phép máy bay chiến đấu đạt được tốc độ siêu thanh, vừa duy trì đủ lượng nhiên liệu dự trữ.
Để giảm tiết diện phản xạ radar, F-22 đã được thiết kế với khoang chứa vũ khí bên trong. Thay vì mang vũ khí trên các giá treo bên ngoài như đại đa số các máy bay quân sự từng được chế tạo, F-22 chứa vũ khí bên trong thân. Cải tiến này cũng cho phép máy bay có tính khí động học cao hơn và cơ động hơn.
Khoang chứa vũ khí của F-22. Ảnh: Wiki
Các hệ thống tiên tiến
F-22 Raptor được bổ sung các hệ thống phần mềm tiên tiến. Nó "kết hợp các cảm biến và dữ liệu từ nhiều hệ thống cảm biến trên bo mạch để tạo ra một bức tranh chiến thuật toàn diện hơn". Lợi ích ở đây là giúp nâng cao nhận thức về tình huống cho phi công.
Mạng lưới thông tin tổng hợp dành cho phi công F-22 là tính năng tiên tiến hàng đầu thế giới ở thời điểm mẫu máy bay này ra mắt. Hiện tại, F-35 đã thay thế F-22 trở thành máy bay chiến đấu tổng hợp dữ liệu ưu việt trên thế giới nhưng bất chấp điều đó, F-22 vẫn có những khả năng đặc biệt đến mức nó được đặt biệt danh là mini-AWACS (máy bay chỉ huy-cảnh báo sớm đường không mini).
Các hệ thống tiên tiến giúp giúp nâng cao nhận thức về tình huống cho phi công F-22. Ảnh: airforceheritageflight.org
Mặc dù F-22 là một cỗ máy đáng kinh ngạc, nhưng chương trình phát triển của nó lại vượt quá ngân sách và rồi bị trì hoãn. F-22 chỉ có một số hoạt động hạn chế trong hơn 2 thập kỷ phục vụ. Tháng 5 năm ngoái, Không quân Mỹ đã công bố kế hoạch bắt đầu loại bỏ dần những chiếc F-22 Raptor cũ. 33 chiếc F-22 đang trên bờ vực bị loại bỏ.
Do F-22 không còn được sản xuất nữa nên nhiều chuyên gia dự đoán, kế hoạch loại bỏ này rất có thể đồng nghĩa với việc cắt giảm phi đoàn F-22 một cách vĩnh viễn. Tuy nhiên mới đây, Ủy ban quân vụ Hạ viện Mỹ đã bác bỏ kế hoạch của Không quân nước này, họ chủ trương chuyển sang nâng cấp những chiếc F-22 và giữ nguyên phi đoàn.
Nga đã nắm được "thông tin vô giá" về F-22?
Liệu các tướng Nga có "toát mồ hôi" trước F-22 hay không? Câu trả lời có lẽ là "không chắc", bởi Tướng VeraLinn Jamieson, Phó Tổng Tham mưu trưởng phụ trách Tình báo, Do thám và Trinh sát của Không quân Mỹ vào năm 2018 từng thừa nhận rằng Nga đã có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về các chiến đấu cơ tàng hình của Mỹ, trong đó có tiêm kích đa nhiệm tối tân F-22 Raptor, thông qua cuộc chiến ở Syria.
"Bầu trời Iraq và đặc biệt là Syria đã trở thành "kho báu" để Nga có thể theo dõi hoạt động của chúng ta. Đối thủ của chúng ta đang theo dõi và học hỏi từ Mỹ. Nga đã nắm được những thông tin nội bộ vô giá về các chiến đấu cơ Mỹ tham chiến tại các khu vực không phận chồng lấn tại Syria - Bà VeraLinn Jamieson nhấn mạnh:
Trước đó, Thiếu tướng Không quân Nga Maksim Makolin cũng từng tự tin tuyên bố: "Khi chúng ta trao đổi với Mỹ và các đối tác nằm trong liên minh quân sự của Mỹ, các phi công của họ thường nói rằng chúng tôi "luôn bám sát phía sau họ". Điều này đồng nghĩa với việc chúng tôi hoàn toàn có thể đánh bại họ trong các cuộc cận chiến".
Chiếc F-22 Mỹ trong tầm ngắm của tiêm kích Su-35S Nga. Ảnh: Ivan Ivanov.
F-22 của Mỹ và Su-35 của Nga đã từng "giáp mặt" nhau vài lần trên không phận Syria, tuy nhiên, cả hai bên đều đã tiến hành các cuộc trao đổi nhằm hạ nhiệt căng thẳng và tránh những toan tính sai lầm.
Một cựu phi công Su-35S Nga vào tháng 9/2018 từng đăng ảnh tiêm kích tàng hình F-22 trên mạng xã hội Instagram, cho biết nó được chụp trong quá trình tuần tra trên bầu trời Syria, ám chỉ máy bay tàng hình Mỹ bị hệ thống cảm biến của Su-35S phát hiện và "khóa chết".
Cựu phi công tiêm kích Nga đăng bức ảnh kèm dòng chú thích "F-22 rất ngạo mạn và đã bị trừng phạt sau một thời gian ngắn. Khi chiến đấu, chắc chắn nó sẽ tiêu đời". Tuy nhiên, tuyên bố này của phi công Nga làm dấy lên nhiều nghi ngờ trong giới chuyên gia quân sự phương Tây.