Chủng virus corona mới ở Vũ Hán được gọi với cái tên chính thức là 2019-nCoV, và nó không dễ gì chẩn đoán. Virus được cho là đã lây lan ra từ một ngôi chợ hải sản và có cùng họ với một số virus gây bệnh cảm lạnh thông thường, cũng như cả virus SARS và MERS.
Tại các sân bay và cửa khẩu trên toàn cầu, các quốc gia đang cắt cử những nhân viên y tế trang bị máy đo thân nhiệt để sàng lọc những người bị sốt, một triệu chứng cho thấy virus có thể xuất hiện.
Bạn đang sốt hoặc ho: Hiện chỉ có một loại xét nghiệm duy nhất giúp xác định đó có phải virus corona hay không
"Các triệu chứng ban đầu của bệnh này bao gồm sốt, ho và khó thở", Tiến sĩ Nancy Messonnier, giám đốc Trung tâm Miễn dịch và Bệnh hô hấp tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh Hoa Kỳ (CDC), cho biết.
Nhưng ngoài các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, không có bất kể một cách nào để chắc chắn liệu một người có bị nhiễm virus corona mới hay không. Bạn không thể phân biệt nó với một bệnh do virus thông thường như cúm, nếu chỉ dựa trên dấu hiệu lâm sàng.
Cách duy nhất để xác định 2019-nCoV là nhìn vào trình tự bộ gen của nó
Christian Drosten, nhà nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Trung tâm Nghiên cứu Bệnh truyền nhiễm Đức, là người đã phát triển một trong những quy trình xét nghiệm đầu tiên cho chủng 2019-nCoV mới tại phòng thí nghiệm của mình.
Ông chia sẻ rằng việc thực hiện một xét nghiệm sàng lọc những virus mới như corona có thể được thực hiện khá dễ dàng, chỉ cần bạn biết được trình tự cụ thể của bộ gen virus.
"Chúng tôi dự đoán đây là một chủng virus có liên quan đến SARS, và chúng tôi đã nghiên cứu các chủng virus liên quan đến SARS, chủ yếu từ dơi trong một thời gian dài", Drosten nói.
Khi dịch bệnh ở Trung Quốc mới bùng phát, những tin tức đầu tiên đã bay đến phòng thí nghiệm của anh ấy. Nhóm của Drosten lập tức đã tạo ra một số phiên bản xét nghiệm cho chủng virus corona, hy vọng rằng một trong số đó sẽ khớp với chủng virus mới gây ra triệu chứng giống viêm phổi.
"Khi có bản phát hành bộ gen virus đầu tiên từ Trung Quốc" – vào khoảng giữa tháng 1 - "chúng tôi đã ngay lập tức so sánh các xét nghiệm tiềm năng của mình với trình tự này, và chúng tôi thấy rằng hầu như tất cả các xét nghiệm của chúng tôi đều đúng", anh nói.
Bây giờ các xét nghiệm của Drosten đã được sử dụng (bên cạnh các xét nghiệm khác tương tự) để xác định xem một người có nhiễm virus corona mới hay không. Nó giống như một trò chơi nối chữ, nhưng được thực hiện trên bộ trình tự gen của virus.
Các nhà khoa học sử dụng mẫu bệnh phẩm là nước bọt và đờm của bệnh nhân để nghiên cứu virus
Để xác minh một người đang sốt, ho và khó thở có đang thực sự mắc virus corona mới hay không, trước tiên, các nhà khoa học phải thu thập mẫu bệnh phẩm của họ, bằng phương pháp phết họng. Nói đơn giản, đó là việc thu thập nước bọt, đờm, chất nhầy từ mũi và miệng của bệnh nhân.
Mẫu bệnh phẩm sau đó được vận chuyển (thường là bọc trong túi nước đá) đến phòng thí nghiệm để kiểm tra.
Ở Mỹ, các xét nghiệm chỉ được thực hiện tại cơ sở CDC ở Atlanta, loại xét nghiệm là "phản ứng sao chép chuỗi polymerase ngược" hay RT-PCR. Trong đó, RNA của virus sẽ được chuyển thành DNA và khuếch đại trình tự di truyền giúp các nhà khoa học dễ nhìn vào chúng để so sánh với trình tự gen chuẩn của virus đã được Trung Quốc công bố.
Ở Trung Quốc cũng giống như ở Mỹ, các mẫu virus ban đầu chỉ được gửi đến một phòng thí nghiệm ở Bắc Kinh để thử nghiệm. Nhưng với tình hình dịch bệnh lây lan mạnh từ thành phố Vũ Hán, xét nghiệm này hiện cũng đang được thực hiện tại cơ sở ở tỉnh Hồ Bắc, theo Reuters đưa tin hôm thứ Hai.
Phải mất từ 1-2 ngày để kết quả được trả về bệnh viện nơi bệnh nhân đang được cách ly.
Mặc dù giao thức thử nghiệm và các máy móc được sử dụng cơ bản đều giống nhau trên toàn thế giới, nhưng Drosten nói rằng không phải mọi xét nghiệm đều được tiến hành giống hệt nhau và sự đa dạng đó là một lợi thế.
Một máy RT PCR.
"Các khu vực mục tiêu trên bộ gen của virus corona mới, chúng khác nhau", anh giải thích. "Thực sự chúng tôi muốn có sự đa dạng trong các giao thức thử nghiệm. Nếu chúng tôi nghi ngờ về xét nghiệm của mình hoặc nếu có gì đó không đúng với các mục tiêu xét nghiệm, virus biến đổi hoặc một cái gì đó xảy ra, chúng tôi vẫn có thể chuyển sang các phương thức xét nghiệm mà các phòng thí nghiệm khác đang sử dụng. Tất cả thông tin đều được công khai và quá trình chuyển đổi đó diễn ra rất dễ dàng".
Drosten cũng cho biết tình trạng dương tính giả không thể xảy ra với sự chia sẻ dữ liệu này. Việc một bệnh nhân không nhiễm virus mà lại cho kết quả dương tính là không thể xảy ra.
"Chúng tôi đã xác nhận tính đặc hiệu đối với virus mới", anh nói.
Tại Trung Quốc, nơi đã có gần 10.000 ca nhiễm virus corona mới, việc thực hiện xét nghiệm gen đang trở nên quá tải. Người dân nói rằng cơ hội được xét nghiệm của họ bây giờ ngang với việc trúng xổ số.
Nếu bạn không đến Trung Quốc và không tiếp xúc gần với một người bị bệnh trở về từ Trung Quốc trong 2 tuần gần đây, khả năng nhiễm bệnh của bạn là rất thấp.
Cho đến nay, rất ít mẫu virus được xét nghiệm ở Mỹ cho ra kết quả dương tính với virus corona mới.
CDC đã báo cáo rằng 68 mẫu bệnh phẩm từ những người Mỹ nghi lây nhiễm hóa ra là âm tính. Chỉ có 6 trường hợp ở Mỹ được xác nhận: một người ở Washington, một người khác ở Arizona, hai người từ California và một cặp vợ chồng ở độ tuổi 60 từ Illinois.
Người chồng ở Illinois là trường hợp lây truyền virus corona mới từ người sang người đầu tiên được xác nhận ở Mỹ. Nhà chức trách cho biết anh ta đã nhiễm virus từ vợ mình, người mới đi du lịch ở Trung Quốc về.
"Điều quan trọng cần lưu ý là sự lây lan này xảy ra giữa hai người có quan hệ thân mật trong một thời gian dài", Messonnier nói với các phóng viên hôm thứ Năm.
Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đã đi du lịch ở Trung Quốc trong hai tuần qua, hãy cảnh giác với các dấu hiệu sốt, ho và khó thở.
Drosten cho biết anh không nghĩ rằng có bất kỳ một xét nghiệm nào có thể nhanh và chính xác hơn để xác nhận lây nhiễm virus corona mới, ngoài các xét nghiệm gen trong phòng thí nghiệm.
"Những gì chúng ta cần là sức mạnh để loại trừ, phải không? Vì vậy, chúng ta cần một bài kiểm tra thực sự nhạy cảm", anh nói.
Tham khảo Businessinsider