SOHA NEWS
RFI dẫn bài báo của tờ Le Monde ngày 23.2 phân tích về "Ba cuộc chiến tranh ở Syria".
Mặt trận đầu tiên và đẫm máu nhất, đó là những trận mưa bom đạn từ nhiều tuần qua trút xuống các ổ kháng cự còn lại của phe nổi dậy: Đông Ghouta gần Damascus và Idlib ở miền tây bắc. Máy bay Nga và Syria không kích, pháo binh nã đạn vào, bệnh viện nằm trong tầm ngắm, thường dân bị kẹt cứng. Chỉ riêng trong tháng Giêng, đã có 744 thường dân thiệt mạng.
Nga và Iran luôn yểm trợ người được bảo hộ là Tổng thống Bashar al-Assad. Chế độ Damas đã tái kiểm soát tất cả các thành phố lớn, một nửa diện tích đất nước và 60% dân số. Điện Kremlin muốn khởi đầu cuộc đối thoại giữa Damas và một bộ phận của phe nổi dậy, nhưng do không thỏa thuận được về các đại diện của đối lập nên hội nghị Sochi vừa rồi bị thất bại.
Mặt trận thứ hai do Thổ Nhĩ Kỳ mở ra hồi tháng Giêng. Ankara e ngại sự hình thành một khu vực Kurdistan chạy dọc theo biên giới với Syria: vùng Rojava của người Kurdistan ở Syria, và nhất là lực lượng dân quân YPG. Vùng này có thể trở thành hậu cứ cho du kích quân người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ - lực lượng PKK đang đấu tranh chống lại Ankara. Hiện nay Rojava gồm hai mảng tách rời: ở tây bắc là thị trấn Afrin, ở đông bắc có Kobané và Djazira.
Ankara muốn ngăn cản hai mảng này liên kết được với nhau. Có sự hỗ trợ tối đa từ dân quân Hồi giáo Arab, thậm chí lực lượng thân al-Qaeda, xe tăng và máy bay Thổ Nhĩ Kỳ từ ba tuần qua khống chế Afrin. Khoảng 2.000 quân Mỹ yểm trợ cho đồng minh người Kurd ở Syria tại mảng đông bắc.
Mặt trận thứ ba diễn ra giữa Israel với Iran cùng các lực lượng dân quân mà Tehran triển khai ở Syria (gồm Hezbollah ở Lebanon, quân Hồi giáo Shia từ Afghanistan, Pakistan và Iraq). Kremlin thận trọng duy trì quan hệ với Israel: Nga không nhúc nhích khi Israel không kích các đoàn xe chở vũ khí của Iran cho Hezbollah trên lãnh thổ Syria.
Nhưng Iran muốn thủ lợi khi can thiệp vào Syria, từ việc gặt hái các hợp đồng thương mại cho đến sự hiện diện quân sự thường xuyên tại đây. Điểm này đối với Israel là một lằn ranh đỏ, và ngày 11.2 đánh dấu sự đối đầu trực tiếp giữa Iran và Israel. Sau khi một máy bay không người lái xuất phát từ một căn cứ của Iran tại Syria vượt qua biên giới Israel, phi cơ tiêm kích Do Thái liền oanh kích các địa điểm quân sự của Iran tại Syria. Trên đường bay về, một chiếc F-16 của Israel bị trúng đạn phòng không của Syria. Người Nga đã để mặc các bên xử trí với nhau.
Nhưng theo Le Monde, đến một lúc nào đó Mátxcơva sẽ phải chọn lựa. Cứ để cho Thổ Nhĩ Kỳ hành động đối với người Kurd hay làm trọng tài giữa Ankara và Damas? Tiếp tục khoanh tay đứng nhìn Tehran tung hoành, gánh lấy rủi ro một cuộc xung đột lớn Iran - Israel gây thiệt hại cho những thành quả của Nga ở Syria? Đó là chưa kể đến khả năng đối đầu do khiêu khích hoặc tự phát giữa Mỹ và Nga trên thực địa.