Ảnh: Nón ngựa Phú Gia - chiếc nón của đội quân Tây Sơn thần tốc

Làng nón ngựa Phú Gia (xã Cát Tường, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) có tuổi đời hơn 300 năm. Gọi là nón ngựa bởi chiếc nón có được sự dẻo dai, bền bỉ thích hợp dùng đội khi cưỡi ngựa. Nó biểu tượng cho sự mạnh mẽ, uy nghiêm của con nhà võ, gắn với những đội quân Tây Sơn thần tốc .

Chiếc nón có hơn 300 năm tuổi nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp tự nhiên. Trên nón có khắc chữ, hoa văn rồng dành cho người làm quan lớn đội để vào triều hoặc đi vi hành.

Thời xưa, nón ngựa chỉ dành riêng cho giới phong lưu, quyền quý. Những người có chức sắc khác nhau, các mẫu họa tiết sẽ được thêu khác nhau. Trông vào đó mà ta có thể biết được phẩm hàm của từng quan lại trong địa phương.

Chiếc nón khổng lồ tại nhà nghệ nhân Đỗ Văn Lan (SN 1947, trú làng Phú Gia, xã Cát Tường, huyện Phù Cát, Bình Định).

Nghệ nhân Đỗ Văn Lan sinh ra trong một gia đình có truyền thống 4 đời làm nghề nón ngựa. Nhờ đôi bàn tay khéo léo tài hoa cùng với niềm đam mê, ông đã nhanh chóng trở thành nghệ nhân xuất sắc trong nghề làm nón ngựa Phú Gia.

Bây giờ, nón ngựa trở thành một sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo bởi sự cầu kỳ, tỉ mẩn và tài hoa trong từng đường nét.

Làng nghề nón ngựa Phú Gia đã được UBND tỉnh Bình Định công nhận là làng nghề truyền thống, đạt danh hiệu Làng nghề tiêu biểu Việt Nam và được chọn xây dựng mô hình Làng văn hóa - du lịch các dân tộc Việt Nam.